Trage Tocht Ellecom – Wandelen op de rand van de Veluwezoom

De wandeling was vandaag wat mysterieus door de mist op de Veluwezoom. Niet minder mooi met de Middachter Allee en de imposante beukenlanen in de Middachter Bossen. Ik kon niet stoppen met foto’s maken, de ene laan was nog mooier dan de andere. Verderop is het bos meer gemengd tot je alsmaar door de bossen naar de Carolinaberg wandelt. Op de top met komen 13 boslanen bij elkaar, uniek. Op het eind pik je nog even de statige huizen van het knusse Ellecom mee.

Landgoed Middachten is een landgoed op de Veluwezoom en vormt een onderdeel van het bezit van Kasteel Middachten. Middachten behoort met zijn 900 ha tot de grootste particuliere landgoederen van de Veluwe. De 400 ha grote Middachterbossen liggen op een stuwwal op voor Nederlandse begrippen steile zuidhellingen en zeer goede bosbodems met lössgrond. Het bosbouwbedrijf van het landgoed heeft een goede naam in de houthandel doordat men zich sinds lang heeft gespecialiseerd in de teelt van hoogwaardig zaaghout van hoofdzakelijk beuken. Daardoor behoort Middachten tot de weinige bosgebieden in Nederland waar nog min of meer renderend aan bosbouw kan worden gedaan.

Deze beroemde historische laan is omstreeks 1635-1645 aangelegd. De eerste generatie laanbomen, vier rijen eiken, werd 120 jaar oud. De tweede generatie laanbomen is omstreeks 1765 geplant en bestond uit vier rijen beuken. Deze laanbomen zijn 180 jaar geworden. De huidige beuken zijn geplant in 1948 en 1959 en vormen de derde generatie laanbomen.

De Carolinahoeve was lang een pleisterplaats op een open plek in het bos. Voor handelsreizigers op doorreis was het toen een plek om veilig te verpozen en op te warmen. De paarden werden hier verwisseld en men kon er een hapje eten. Het is onduidelijk wanneer en door wie de hoeve de naam Carolinahoeve heeft gekregen. Pas na 1920 zijn op de linker en rechtermuur van de hoeve de naam Carolinahoeve te zien. Mogelijk is de Carolinahoeve, net als de Carolinaberg, genoemd werd naar de dochter (1743-1787) van Prinses Anna van Hannover en Stadhouder Willem IV.

Hagenau werd in 1911 door Natuurmonumenten aangekocht en vormde de aanleiding voor de oprichting van De Veluwezoom: het natuurgebied dat in 1930 als eerste nationaal park van Nederland werd uitgeroepen. Het landgoed ontleent zijn naam aan het in de Elzas gelegen plaatsje Hagenau. Een van de vroegere eigenaren, M.E. Havelaar, gaf het landgoed deze naam omdat hij hier zijn bosbouwopleiding had gevolgd.

De Carolinaberg is een heuvel, van circa 50 meter hoog en is samen met de 1350 meter westelijker gelegen Prins Willemberg onderdeel van de historische tuin- en parkaanleg van het Hof te Dieren. Beide heuvels zijn genoemd naar kinderen van stadhouder Willem IV en Anna van Hannover. In hun opdracht werden de heuvels aangelegd. De kaarsrechte Koningsweg vormt de verbinding tussen beide heuvels. Het totale complex van het Hof te Dieren is aangewezen als rijksmonument. Vanaf de top van de Carolinaberg lopen dertien lanen – oorspronkelijk veertien lanen – in alle richtingen naar beneden. Van bovenaf laat dat een stervormig patroon zien. Dit in tegenstelling tot het patroon van de Prins Willemberg, waar een ringweg om de heuvel is aangelegd, waardoor daar een wielvormige structuur is ontstaan met een viertal lanen als spaken. De Carolinaberg vormt als het ware het middelpunt van het daaromheen gelegen sterrenbos.

Oorspronkelijk stond op de top van de Carolinaberg een linde met bank. De linde is vervangen door een rode beuk. Op de bank prijkt de latijnse tekst ‘Mutando non mutor’ en betekent ‘juist door te veranderen kun je dezelfde blijven’.

Ellecom is een van de zeven dorpen van de gemeente Rheden en is een van de oudste dorpen van de Veluwe. Het dorp met zijn vele groen en parken ligt ingeklemd tussen de onzalige bossen van de Veluwezoom en de uiterwaarden van de rivier de IJssel. In het dorp staat een hervormde kerk met romaanse toren uit de 12de eeuw. Het gotische koor van de kerk stamt uit de 15e eeuw. De kerk heeft een sterke binding met de bewoners van kasteel Middachten.

Avegoor is een landgoed en buitenplaats ten zuiden van Ellecom op de zuidhelling van de Veluwe. De naam staat voor over-goor: gelegen boven een goor, een drassig gebied. Avegoor is een landgoed dat zeker vanaf de 15e tot in de 17e eeuw behoorde tot het bezit van het geslacht Van Middachten. In 1662 werd het aangekocht door de prins van Oranje waarna het in het begin van de 19e eeuw weer terugkeerde naar Middachten, toen in het bezit van de graven Van Reede. De weduwe van de 9e en laatste graaf van Athlone, Willem Gustaaf Frederik graaf van Reede (1780-1844), ging na het overlijden van haar man op het landgoed Avegoor wonen. Zij, een geboren jkvr. Wendela Eleonora Boreel (1792-1868), lid van de familie Boreel, vergrootte het landgoed en liet het huidige huis Avegoor bouwen. In september 1940 werd het toenmalige Troelstra vakantieoord Avegoor door de Duitsers gevorderd. In mei 1941 vestigde de Nederlandsche SS er een opleidingskamp onder de naam SS-Schule Avegoor. Na de slag om Arnhem werd het complex in gebruik genomen als noodhospitaal. Na de bevrijding werd Avegoor een interneringskamp (tot in 1949). Vervolgens kwam het na restitutie opnieuw aan de ambtenarenbond (later: AbvaKabo) die het in 2008 verkocht aan een hotelketen. Sinds 2013 is het in gebruik als hotel.