Wijnwandeling Vijlen – Wandelen naar Wijngaard Sint Martinus en Domein Holset

De wandeling uit de Wijnwandelgids die daar als volgt wordt omschreven: ‘Tijdens deze wandeling kom je langs twee wijnhuizen, die nauwe banden hebben. Vanuit wijngaard Sint Martinus gaat de route via het ‘bergdorpje’ Vijlen richting Holset. Door de wijngaard van Domein Holset, gespecialiseerd in mousserende wijnen, en langs de bijzondere kerk van Holset duikt de route het bos in. Met prachtige uitzichten over de Zuid-Limburgse heuvels en langs sfeervolle pleisterplaatsen kom je weer uit bij de wijngaarden van Sint Martinus in de buurtschap Rott. Op het terras van dit wijnhuis is het goed uitblazen, want deze wandeling kent een paar stevige klimmetjes.’

Een nat Limburg waar ik de Trage Tocht Holset combineerde met de wijnwandeling vanuit het vlakbij gelegen Vijlen. Ook zonder het thema wijnwandelen is de route prachtig, zoals overal hier in het Limburgse heuvelland. Verrassende paadjes, kronkelende beekjes, glooiende hellingen, oude vakwerkhuizen, de hooggelegen grote kerk van Vijlen en natuurlijk de wijngaarden. Nu nog in rust maar bij oplopende temperaturen zullen de ranken weer mooie druiven gaan leveren.

Vijlen ligt op ongeveer 195 meter hoogte boven NAP en is daarmee het hoogst gelegen kerkdorp van Nederland. Vijlen is grotendeels gelegen op de Vijlenberg en het Plateau van Vijlen in het zuidoostelijk deel van het Zuid-Limburgse Heuvelland. Het dorp ligt op circa 195 m hoogte op een heuvelrug die zich uitstrekt vanaf de Vijlenerbossen. Door de hoge ligging in het uiterste zuidoosten van Nederland is Vijlen de plaats waar meestal de eerste sneeuw valt en tevens de meeste sneeuw per jaar. In de tijd van die Romeinen moet ook de oorsprong van het huidige dorp Vijlen gezocht worden. Zij kwamen in de eerste eeuw voor Christus naar het gebied. De naam Vijlen is afgeleid van ofwel het Latijnse woord ‘villa‘, dat boerderij of landgoed betekent, ofwel van ‘villare’, wat staat voor ‘behorend tot een landgoed’. In de directe omgeving zijn bewijzen gevonden van Romeinse nederzettingen, voor de bouw van hun grote en luxueuze villa’s hadden de Romeinse enorme hoeveelheden hout nodig, wat een omvangrijke houtkap in de Vijlenerbossen tot gevolg had.

(Bron: Website Wijngaard Martinus)
‘Wijndomein St. Martinus van Stan Beurskens is gelegen in het prachtige bergdorpje Vijlen. De wijngaarden liggen in het zuidelijkste puntje van Nederland, tussen de uitlopers van de Ardennen. St. Martinus is een innovatief wijnbedrijf dat duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan. De wijngaard bestaat al sinds 1988 en wordt inmiddels gerund door de tweede generatie wijnbouwers. Wijndomein St. Martinus is in 1988 begonnen met een kleine wijngaard, aangeplant door Hans Beurskens, deze wijngaard groeide al snel uit tot een ware proeftuin. Hans Beurskens begint met het verwezenlijken van een langgekoesterde droom. Hij start een kleine hobby wijngaard in Vaals en begint alvast met het maken van eigen appel en andere fruitwijnen. De volgende stap voor Francien en Hans Beurskens, ze verhuizen naar de Rott in Vijlen. Hans legt een proeftuin van 40 soorten rode druivenrassen aan om zo te kijken welke rassen geschikt zijn om een kwalitatieve rode wijn te maken.  Verdere uitbreiding in de Rott en gezien de grootte van de wijngaard moet een naam bedacht worden. Francien en Hans hoeven niet lang na te denken en dopen hun wijngaard St. Martinus, vernoemd naar de kerk van Vijlen en deze heilige Martinus is ook de patronheilige van de wijnbouwers rondom Tours.’

(Bron: Website Domein Holset)
‘Bruisend WijnHuis Domein Holset produceert ongeveer 25.000 flessen prijswinnende mousserende wijnen. We maken nu vier onderscheidende wijnen, volgens de Traditionele Methode. Onze mousserende wijnen krijgen een tweede gisting op de fles en daarna rijpen ze nog tussen de 24 en 36 maanden ‘sur lie’. Als gespecialiseerd BruisendWijnHuis excelleren we in eigen Nederlandse smaakstijl met de druivenrassen Cabernet Blanc, Souvignier Gris, Johanniter, Chardonnay en Pinot Noir.’

De Hermansbeek is de snelst-stromende beek van Nederland en stroomt zo snel dat deze het karakter van een bergbeekje heeft. Ze ontspringt aan de voet van de Vijlenerbossen in de buurt van hoeve Einrade. In de beek groeit onder andere beekpunge. Elzenbosjes en struweel staan langs de beek. In de beek zwemmen de vissoorten bermpje en elrits die alleen voorkomen in snelstromend water. Minder dan een kilometer ten noordwesten van de beek stroomt ongeveer evenwijdig de Harleserbeek.

Het Vijlenerbos bestaat eigenlijk uit meerdere bossen, die alle eigendom zijn van Staatsbosbeheer; er wordt daarom soms gesproken van de Vijlenerbossen. Het is een langgerekt bosgebied dat zich uitstrekt over een lengte van circa acht kilometer tussen Epen en het Drielandenpunt bij Vaals. Het bos grenst over een lengte van circa vijf kilometer aan België en over ongeveer ene kilometer aan Duitsland. Het bos ligt op het Plateau van Vijlen, het hoogste heuvelplateau van Zuid-Limburg. De tamelijk uitgestrekte hellingbossen worden gekenmerkt door forse hoogteverschillen van zo’n 100 meter. Door de hoge ligging ligt de temperatuur er vaak iets lager dan elders, hangt er vaak meer bewolking dan in de dalen, waardoor er meer regen, hagel en sneeuw valt. De bossen bestaan voor een kwart uit naaldbos en voor de rest uit loofbos.