WaddenWandelen – Texel – De Cocksdorp-Oosterend – Wandelen met uitzicht op de weidse Waddenzee (Noord-Hollandpad)

Over de IJsdijk wandel je naar Oosterend in een gebied waar in de 17e en 18e eeuw koopvaardijschepen, walvisvaarders en loodsboten voeren en zeelieden in herberg De Zeven Provinciën hun geld verbrasten. Rond de schilderachtig dorpjes huppelen nu in het voorjaar duizenden lammetjes rond.

De Cocksdorp is een echt lijndorpje waar kerk en kleine arbeidershuisjes de meest opvallende bouwwerken zijn. Al snel volgt natuurgebied Dorpzicht, een lokaal initiatief waar je over een groen omzoomd pad richting Eierlandse Polder loopt. Daar mag je dwars door weilanden wandelen met koeien in de buurt, poortjes die niet meer nodig zijn en langs oude kreken die vroeger bij hoog water volliepen met zeewater. Het trekpontje over het Eierlands Kanaal is nodig aan een onderhoudsbeurt toe, met moeite konden we het aan onze kant krijgen. Opgelucht ging de wandeling verder over de lange dijk richting Utopia. Geen lepelaars die hier vaak broeden, wel heel veel andere vogelsoorten zoals gele kwikstaart, stern, meeuwen, bergeend en scholeksters. De wandeling gaat verder over de Waddendijk naar buurtschap Oost. Het is een knus buurtje met prachtige authentieke huizen waarna het hoogtepunt van de wandeling volgt: de Groene Weg. Het pad slingert prachtig door de weilanden, omzoomd door hoge afscheidingen van graspollen en namen op poorten waarvan de ene nog mooier is dan de andere. ‘Hoppie van Wuis’, ‘Grote Gerrit’, ‘Eesie’, ‘Bassekoog’, ‘Dirk Brouwer’ en ‘De Piep’. Het is een oud verbindingspad dat eindigt in Oosterend waar prachtige straatjes en mooie kerken een mooie afsluiting van deze wandeling in het noordoostelijke deel van Texel.

De Cocksdorp is het jongste en meest noordelijke dorp van het Nederlandse waddeneiland Texel. Oorspronkelijk lag het dorp in de kwelder tussen de eilanden Eierland en Texel. De kwelder was ontstaan nadat in 1629 de Zanddijk die twee eilanden met elkaar verbond, werd aangelegd. In 1835 richtte de uit Antwerpen afkomstige Nicolas Joseph de Cock samen met enkele andere heren een NV op die de kwelder tussen Eierland en Texel zou inpolderen voor agrarisch gebruik. In de nieuw aangelegde polder Eierland werd in 1836 een dorp gesticht dat aanvankelijk Nieuwdorp heette, maar dat later naar hem genoemd werd: De Cocksdorp.

Op de grens van polder Eijerland en polder het Noorden ligt het trekpont. De Eendracht om de oversteek te maken over het Eijerlands kanaal. Aangrenzend ligt het natuurgebied ‘Hoogezandskil’ van Natuurmonumenten. Op de dijk kruis je het Noord-Holland wandelpad.

Binnendijks van de Waddenzeedijk ligt een relatief nieuw natuurreservaat van Natuurmonumenten: Utopia. Natuurmonumenten heeft in 2010 en 2011 het grasland omgevormd tot een krekengebied met slikranden en vele schelpenbanken. Het is een gevarieerd gebied van ondiep water met eilandjes van zand, schelpen en planten. Je kunt er de kluut, kievit, kleine strandloper of bontbekplevier zien. De laatste jaren broedt er ook de lepelaar. Ze bouwen hier hun nest maar bij hoogwater is het gebied ook geschikt als rustgebied voor trekvogels die elders in de Waddenzee verblijven. Het natuurgebied zelf is niet toegankelijk maar vanaf de waddendijk heb je goed zicht op de vogels in Utopia.

De Waddenzee is de binnenzee tussen de Waddeneilanden en de Noordzee aan de ene kant, en aan de andere kant het vasteland van Nederland, Duitsland en Denemarken. Het heeft een lengte van 500 km en een breedte van gemiddeld 20 km. Typerend zijn de tijdens eb droogvallende zandplaten, gescheiden door meer of minder diepe geulen. Langs de kust vinden we meestal een modderige strook slik. Met iedere vloed wordt het zoute water van de Noordzee door de zeegaten tussen de Waddeneilanden de wadden opgestuwd. Het woord wad is verwant aan het Latijnse woord vadum, dat ‘doorwaadbare plaats’ betekent. Het Waddenzeegebied heeft een grote natuurwaarde en staat op de UNESCO-Werelderfgoedlijst.

Het Noorden is een poldermolen in de polder Het Noorden ten noorden van Oosterend. Bij inpoldering van de noordoostelijke gebieden van het eiland Texel bleek in 1878 een grote molen nodig om het gebied te bemalen. Bij de bouw werd de molen voorzien van een vijzel. In 1928 werd de molen voorzien van stroomlijnwieken en drie schroefpompen volgens het systeem van molenmaker Dekker uit Leiden. De molen raakte in de jaren zestig van de twintigste eeuw buiten bedrijf en werd in 1970 eigendom van de Vereniging De Hollandsche Molen die enkele jaren later een restauratie liet uitvoeren. Later werden twee van de drie schroefpompen ook weer maalvaardig gemaakt. De molen maalt op vrijwillige basis het water rond in een circuit.

Oost is een buurt net ten oosten van het dorp Oosterend op Texel. Oost is een oude buurt op Texel die vroeger vooral bestond uit boerderijen maar ook een rijke geschiedenis van visserij kende. Men deed vooral aan oestervisserij en later het maaien en drogen van zeegras. Van Oost naar de Waddenzeedijk liep tot 1953 een oud voetpad genaamd Mosselpad. Nu is het een gewone weg, genaamd de Mosselweg. Zowel het voetpad als de huidige weg zijn vernoemd naar de familie Mossel, een geslacht van zeelieden dat in Oost al in 1640 voorkwam

Oosterend is een dorp aan de oostkant Texel, ongeveer anderhalve kilometer van het wad gelegen. Kleinere gehuchten en buurtschappen bij Oosterend zijn Oost, Nieuweschild en Zevenhuizen. Onder de Tesselaars zelf wordt het dorp ook wel Jeruzalem genoemd. Visserij is een belangrijke bron van inkomsten voor de inwoners van het dorp. Vroeger had Oosterend een eigen haven, maar deze is in de 19e eeuw verzand. De Oosterender vissers hebben hun schepen tegenwoordig in de haven van Oudeschild liggen. Dit zijn voornamelijk Noordzeevissers. Een deel van Oosterend is een beschermd dorpsgezicht.