Knopenrondje Horst – Wandelen rond de Ruine van Kasteel ter Horst

Een alleraardigst rondje dat start in het Kasteelpark bij de Ruïne van kasteel Horst. Het is een prachtige plek in een omgeving die echt uitnodigt om te gaan wandelen. Langs de waterplas en leuke wandelbankjes die in Kerstsfeer zijn versierd wandel je door mooie lanen en intieme paadjes. Richting Melderslo verandert de wandeling want hier loop je over zandwegen en veldpaden langs mooie knotwilgen naar het plaatsje. Hier ligt verscholen tussen de bebouwing het Vlasven, alleen te bereiken via een pad dat je anders nooit zou vinden. Over rustige wegen en de Konijnswarande kom je weer in het Kasteelpark. Hier word je verrast met mooie houtsculpturen, mooie paden, leuke bruggetjes en goede uitleg over de historie van de bossen. Een Knopenrondje dat er mag zijn.

Routemaker en bedenker Mat Maessen over deze route: ‘Het gevarieerde knopenrondje Horst begint bij de Ruine van Kasteel ter Horst. Aan de parkeerplaats achter het monumentale Graaf Ter Horst mag je de tuinen behorende bij Praktijkcentrum Bijenteelt ‘t Zoemhukske vrij bezoeken. Neem daarna nog even rustig de tijd om bij de ruïne rond te kijken. Je waant je nog in de Middeleeuwen. Daarna wandel je door de Kasteelse Bossen. Bewonder de beeldengroep De Drie Gratiën in het park aan het water. Deze dames geven zich onder alle weersomstandigheden bloot. Je loopt verder langs de visvijvers, passeert Boscafe het Maasdal met een mooi terras. Verderop wandel je langs een prachtige dierenweide en speelterrein Het Rovershol. Ideaal voor kinderen. Bij een verscholen eendenvijver in het bos ontdek je wellicht ‘t Aendekuulke. Daarna wandel je naar Melderslo alwaar je een bezoek kunt brengen aan Openluchtmuseum De Locht. Een bezoek zeker waard. Midden in het dorp Melderslo kun je op een bankje bij het Vlasven van de rust genieten. Na een wat minder boeiend traject door agrarisch gebied komen we weldra alweer in de natuur. Al onze zintuigen worden weer geprikkeld door de prachtige bospaden in het verdere verloop van deze wandelroute. Steeds is er wel iets te zien in de Konijnswaranda of het Moelbaerenbos. Is het niet de Oude Beuk dan is het wel de Tarzanbrug. En voor je het weet sta je alweer bij de oude Kastanjeboom bij de toegangspoort naar de ruïne.’

Het Huys ter Horst is een kasteelruïne waarvan de eerste vermelding van een Florken van der Horst in het leenaktenboek van de Graven van Gelre uit 1326 dateert. Hij is misschien de stichter van het kasteel. In 1842 werd de bouwval gesloopt, wat enige jaren duurde. Na de Tweede Wereldoorlog werd het als vijandelijk Duits vermogen onteigend en in 1950 aan Staatsbosbeheer overgedragen. Via ruiling kwam het in 1961 in handen van de gemeente Horst, die het restant van het kasteel in 2003 liet herstellen en toegankelijk maakte.

De Kasteelse Bossen, sinds 2009 ook Kasteelpark Ter Horst genoemd, vormen een natuur- en recreatiegebied bij Horst en Melderslo. Dit gebied, dat ongeveer 100 ha beslaat, is van oorsprong een landgoedbos dat behoorde bij Huys ter Horst. De kasteelruïne is nog altijd een overblijfsel van dit landgoed. Er zijn in dit gebied veel oude bomen zoals eik, beuk en grove den, die omstreeks 1800 werden aangeplant. Er zijn ook eikenlanen. De bossen in het gebied zijn afwisselend. Aan Kasteellaan 1 bevindt zich een tweebeukige tiendschuur uit 1774, in 1920 omgebouwd tot boerderij en tegenwoordig een restaurant. Het Zoemhukske is een praktijkcentrum voor de bijenteelt, en ook het IVN is hier gevestigd.

Dit verscholen meertje in het bos was ooit de eendenkooi van de heren van Horst op Kasteel Huys Ter Horst. Zij hadden het recht van het water, de wind en de jacht. Vroeger bevond zich ´t aendekuulke waarschijnlijk op een open vlakte. De wilde eenden werden met de watersloten gevangen, die je op de vier hoeken van de plas kunt zien. Tegenwoordig ligt het midden in de Kasteelse Bossen en zwemmen er tamme eenden.

De herkomst van de naam Melderslo is onzeker. Mogelijk is de betekenis milde plaats in bos. Hierbij wordt melder afgeleid van het Germaanse mildreda en lo van open plaats in een bos. Andere mogelijke betekenissen zijn zandheuvel in bos of onkruid in bos. De geschiedenis van Melderslo is vooral bepaald door de landbouw. De natuurlijke omstandigheden voor landbouw waren ongunstig. Arme zandgronden overheersten. Grote heidevelden bepaalden het aanzien. De eerste bewoners vestigden zich aan de rand van de hoger gelegen zandgronden. Door verrijking met heideplaggen en mest van dieren gemengd met stro werden de hoger gelegen zandgronden geschikt gemaakt voor akkerbouw. In de loop der eeuwen werden deze hoge gronden door menselijke inbreng circa 50 centimeter opgehoogd. Zo ontstonden geleidelijk de gehuchten Melderslo en Eikelenbos.

Het Vlasven ligt midden in Melderslo, achter de oude basisschool. Het ondiepe vennetje werd gebruikt om vlas voor de vlasbewerking te weken. De ruïne ernaast herinnert geenszins aan vergane glorie, het is een fantasiebouwwerk, gebouwd in 1938. Iedereen fantaseert weleens over een sprookjeskasteel – de jongensvereniging Jonge Wacht zette de daad bij het woord en creëerde deze namaakruïne als buitenverblijf. Tegenwoordig is het Vlasven een ontmoetingsplaats voor jong en oud.

De Konijnswarande is een klein gebied, gelegen tussen Horst en Melderslo. Het gebied ontleent zijn naam aan het besloten jachtterrein voor konijnen dat hier waarschijnlijk in de tweede helft van de zeventiende eeuw werd aangelegd. Maar de eerste sporen van menselijke activiteiten in dit gebied dateren al van vele eeuwen eerder.