Ommetje Ven-Zelderheide – Wandelen langs de Niers

Ven-Zelderheide is een dorpje in het noorden van Limburg in Nederland nabij de grens met Duitsland en heeft een oppervlakte van maar 7 km². Ven-Zelderheide is ontstaan uit de dorpskern Het Ven, de buurtschap Zelder en de heide die daartussen gelegen was. De scheiding tussen Het Ven en Zelder is nog steeds duidelijk aanwezig. Het Zelder wordt als een aparte buurtschap gezien, terwijl Het Ven en Ven-Zelderheide synoniem aan elkaar geworden zijn. De naam ‘Ven’ is afkomstig van het plaatselijke dialect voor veen Het plaatsje ligt in de vallei van de Niers en de Spiekerbeek, welke laatste een voormalige bedding van de Niers volgt. Het ligt op ongeveer 14 meter hoogte en op bijna 2 km ten zuiden van het Reichswald. In een meander van de Niers ligt het natuurgeebied Zelderse Driessen.

De Niers is een rivier die in Erkelenz in Duitsland ontspringt en in de Nederlandse gemeente Gennep in de Maas uitmondt. Van de bron, een boerderij in Kuckum, tot aan Gennep legt de rivier circa 114 km af. Slechts 9 km bevindt zich op Nederlands grondgebied. De tot 500 meter brede bedding, waardoorheen de Niers vandaag de dag stroomt, is door de Rijn en het landijs gevormd. Ongeveer 200.000 jaar geleden, tijdens de voorlaatste IJstijd werd de Rijn door gletsjers naar het westen gedrongen. Je kunt nu aan de tot 2 meter hoge terrasranden van de Niers-uiterwaarden het toentertijd onstande oerstroomdal herkennen.

Rust na Arbeid is een stenen beltmolen aan de Kleefseweg en is in 1881 gebouwd. De molen werd in 1970 verkocht aan een pottenbakker, die een deel van de inventaris uit de molen liet verwijderen om ruimte te maken voor een atelier, maar het bouwwerk nooit als zodanig in gebruik nam. Zeven jaar later werd de molen doorverkocht met de bedoeling er een bistro in te vestigen. Hiervoor werd de molen verbouwd. De bistro is er echter nooit gekomen. In 1987 werd de molen wederom verkocht en verbouwd tot woning. In 2004 was de Rust Na Arbeid in handen van een nieuwe eigenaar gekomen, L. Pauls, die hem geheel maalvaardig liet restaureren.

De Zelderse Driessen is een 53 hectare groot natuurgebied aan de rivier de Niers in het uiterste noorden van Nederlands Limburg. Het betreft een rivierduinencomplex met een betrekkelijk jong, maar gevarieerd en zeer natuurlijk aandoend bos, enkele kleine heideveldjes en natte, grindrijke rivierdalgraslanden. Vrij bijzonder is, dat de rivier de Niers niet door een kade van het bos gescheiden is, maar bij hoog water slechts het natuurlijke reliëf ontmoet en dus de randen van het vrij hooggelegen bos kan beïnvloeden. De ligging op een bijzonder grensmilieu is zeer gunstig voor diverse zoogdiersoorten. In het gebied zijn meerdere dassenburchten.

Maria Roepaan is een voormalig kloostercomplex van de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid te Munster. Het kent een bijzondere historie op het einde van de Tweede Wereldoorlog. In september 1944 vorderde het Duitse leger het klooster. Eerst voor 100 soldaten en later voor 250 SS-ers. Vervolgens kwamen er 900 krijgsgevangenen. Deze moesten loopgraven maken. Als op 8 februari het grote geallieerde offensief begint, is het imposante klooster het laatste grote bolwerk voor de Duitse grens. Er wordt fanatiek gevochten om het klooster. Ook nu kan men zien dat ongeveer de helft ervan is verdwenen. Na de slag vestigen de Britten er hun tijdelijk hoofdkwartier.