Zuiderwaterlinie/Lopen langs de Linies – Heusden-Waalwijk – Wandelen over de Elshoutse Zeedijk

De vestingstad Heusden ontwaakt als ik door de straten loop. Honden worden uitgelaten, de gemeentewerkers legen de vuilnisbakken, de bakker opent net zijn winkel en in de haven worden de trossen gelost. Heusden is echt een prachtige vestingstad, klein en intiem. Boven op de vestingwallen van vestingstad Heusden heb je een mooi uitzicht over het Brabantse en Gelderse landschap, de Bergsche Maas en de gerestaureerde stad. Wandelend door de schilderachtige straatjes en smalle steegjes ontdek je tal van eeuwenoude, goed bewaarde panden en gevels met mooie gevelstenen. De vesting heeft hierdoor een sfeervol karakter. Je verlaat de stad over de vestingwerken en wandelt langs de Maas richting Doeveren.

De route gaat deels over de route Vestingstad, Bergsche Maas en Elshoutse Zeedijk van de gids Lopen langs de Linies van Gegarandeerd Onregelmatig.

Het pad over de Zeedijk kronkelt door het verder perfect rechtlijnig landschap. Langs de Zeedijk herinneren vele wielen aan dijkdoorbraken. De Elshoutse Wielen, sluisjes en de Zeedijk liggen tussen Heusden, Doeveren, Elshout en Waalwijk. De dijk werd ooit gebouwd vanwege de vloed van 1421; die richtte veel schade aan. In de eeuwen erna beschermde de dijk de mensen tegen het opkomende water van de Maas en Baardwijkse Overlaat. Eind 16e eeuw werd Heusden een frontiervesting van de Republiek der Nederlanden. De Zeedijk werd een onderdeel van de Stelling van Heusden. Hij zorgde dus niet alleen voor droge voeten, maar verdedigde ons ook tegen de vijand. Je bereikt Drunen wat je bereikt via het tunneltje onder de A59.

De wandeling nadert de Elshoutse en Drunense Duinen. In de uitlopers ervan ligt de Baardwijkse Overlaat waar je in een wijde boog omheen loopt. Er resten nog wat plassen met eenden, ganzen, zilverreigers en buizerds. Het is is een natuurgebied tussen Drunen en Waalwijk en is sinds 1978 in beheer van Vereniging Natuurmonumenten. Het gebied werd aangelegd in 1766 en functioneerde voor het eerst in 1769. Het gebied had de functie om het water van de Maas op te vangen in tijden van overstromingen. Langs het kanaal ‘s-Hertogenbosch naar Drongelen bereik je Waalwijk, de stad in de Langstraat.

Waalwijk, in de dertiende eeuw als “Walwic” geschreven, is een samenvoeging van “Wal” en “wic”. Uit recente onderzoekingen is gebleken dat de betekenis waarschijnlijk gezocht moet worden in: ‘wijk op de wal (van een haventje). Deze haven zou, reeds vóór 1200, zijn gebruikt voor het vervoer van in de streek afgegraven turf naar plaatsen en gebieden in Holland en Brabant.