Skip to main content
search

Trage Tocht Riel – Wandelen over de Regte Heide

By 21 augustus 2022december 27th, 202315-20 KM, Noord-Brabant, Trage tochten

Regte Heide, de Hoevens en Ooijevaarsnest

Wandelen over de Regte Heide

Landgoed De Hoevens

Wandelen over de Regte Heide

Zandweg bij het Riels Laag

Wandelen over de Regte Heide

Kubuskunst

Wandelen over de Regte Heide

De Lei

Wandelen over de Regte Heide

Regte Heide

Wandelen over de Regte Heide

Landgoed De Hoevens

Trage Tocht Riel - 17 KM

Onder de rook van Tilburg vindt je prachtige natuur, de Regte Heide, landgoed De Hoevens en landgoed Ooievaarsnest. Je loopt als het ware vanaf het dorp Riel meteen de natuur in met langs je het beekdal van de Lei. De lange lanen van de landgoederen lopen daarna van het ene landgoed in het andere over, prachtig omzoomd door eiken of beuken. Op vele plaatsen zie je een coulissenlandschap, onregelmatige percelen met houtwallen en bomenrijen. Hier zie je als het ware overal diepte in het landschap, een coulisse.  Hoogtepunt is de Regte Heide, nu zeker omdat de heide prachtig blauwpaars kleurt, een lust voor het oog. Al met al is dit een fantastische wandeling, zo dicht bij de grote steden en met een afstand waarvan je niet zou denken dat je die hier in Midden-Brabant vindt.

Trage Tocht Riel bij landgoed De Hoeven

Routemaker en bedenker Rob Wolfs over deze route: ‘We maken in Brabant vanuit Riel onder de rook van Tilburg een prachtige, onverharde wandeling over de Regte Heide en door het coulisselandschap van de Kempische landgoederen De Hoevens en Ooijevaarsnest. De Regte Heide bestaat uit droge ennatte heide. Op de natte heide groeien planten als zonnedauw, klokjesgentiaan en beenbreek. Over een lengte van 3 km grenst de heide aan het beekdal van de Oude Leij. Het beekdal is het hele jaar door nat, wat steltlopers en moerasvogels lokt. Landgoed De Hoevens is een schitterend particulier landgoed met graslanden, akkers,beken, houtwallen, eikenlanen en monumentale boerderijen. De bossen van landgoed Ooijevaarsnest bestaan voornamelijk uit grove dennen en worden omzoomd door eiken- en beukenlanen. Op de terugweg komen we langs het ven Halve Maan, waar een
kolonie Canadese ganzen huist.’

Riel

Er zijn nogal wat betekenissen aangedragen over de herkomst en betekenis van de naam Riel. Riel wordt in 1310 Riele genoemd, in 1337 Ryle en in 1417 komt men de naam Ryele tegen. Voor de benaming Riel wordt bijvoorbeeld een herkomst gezocht in het middeleeuws Latijnse woord rigola, wat waterloop betekent en er wordt ook een verband gezocht met het oud middeleeuws woord rigil, wat richel of reling betekent. Meer aannemelijk echter is de verklaring dat de naam Riel ontstaan is uit rietlo,een samenstelling van de woorden riet en lo en dus riet op een open plek in het bos betekent.

Trage Tocht Riel bij de kerk van Riel

Riel is een typisch Brabants esdorp. De dorpen zijn hier niet, zoals in Drenthe, concentrisch van vorm, maar langgerekt. Deze dorpen breidden zich uit naarmate de beschikbare bouwgrond rondom de akkers vol raakte. Nieuwe vestigingen vonden dan wat verderop aan de kronkelige weg rondom de akkers plaats. Dit nederzettingspatroon is in Riel goed bewaard gebleven. Een bijzonderheid is, dat de eerste ontginningsactiviteiten hier al in de 7e eeuw moeten hebben plaatsgevonden. De blokvormige verkaveling, waarbij akkers door hagen en houtwallen omheind werden om het vee te weren, is in Riel nog steeds te herkennen.

Trage Tocht Riel

De Lei

Ten westen van Goirle, langs Riel stroomt de Lei, een beek die vlak bij de Poppelse Leij ontspringt. Ondanks dat de namen op elkaar lijken, zijn de beken op geen enkel punt met elkaar verbonden. De beek stroomt in noordoostelijke richting langs Goirle en de buurtschap Abcoven. Het Riels Laag is de naam van een natuurgebied nabij de voormalige grens tussen Goirle en Riel. Het gebied omvat het beekdal van de Lei. Vanaf 1992 werd dit dal weer in een natuurlijker staat teruggebracht. Het water in het zuidelijk deel werd opgestuwd waarop zich tal van vogelsoorten vestigden zoals zomertaling en slobeend. Ook werden blauwe kiekendief, grote en kleine zilverreiger waargenomen. Door sloten te dichten werd het water dat in de heide inzijgt langer vastgehouden, zodat het uittreedt als licht kalkrijk water. Het gebied wordt niet te zeer overstroomd door het voedselrijke beekwater omdat het dal hier erg diep ligt.

Trage Tocht Riel bij de Lei

Regte Heide

Samen met andere gebieden vormt De Regte Heide een aaneengesloten natuurgebied van 876 hectare dat bestaat uit heide, moerassige beekdalen en loof- en naaldbossen. In 1909 werd de Regte Heide aangekocht door de gemeente Tilburg, die het in het jaar daarna verhuurde aan het ministerie van Oorlog voor het houden van militaire oefeningen. Tot in de jaren 1990 van de twintigste eeuw werd het terrein voor dit doel gebruikt. De laatste jaren voornamelijk als landingsplaats voor oefenende parachutisten. In 1990 werd het gebied aangekocht door de stichting Het Brabants Landschap. De vrij heuvelachtige heide kent zowel hoge en droge plekken met uitzichten als natte plekken. Onderdeel van het reservaat is het beekdal van de Oude Leij, het Riels Laag, dat over een grote langte direct aan de heide grenst en mooie overgangen vormt. Het hoogteverschil kan tot 5 meter bedragen. Op natte plaatsen groeit klokjesgentiaan en er komt maar liefst 28 soorten dagvlinders voor waaronder het gentiaanblauwtje.

Trage Tocht Riel bij de Regte Heide

Landgoed De Hoevens

De Hoevens is een particulier landgoed van 190 ha. Het betreft een oud cultuurland met een afwisseling van bolle akkers, houtwallen en bospercelen. Lanen van zomereik, beuk en robinia doorsnijden het gebied. Naar het oosten toe ligt het dal van de Lei met het Riels Laag, en aan de overzijde van de beek ligt het natuurgebied Ooijevaarsnest. Een landbouwbedrijf annex melkveehouderij werd vanaf 1960 steeds grootschaliger en telde uiteindelijk 200 koeien, maar in 1992 werd de intensieve akkerbouw beëindigd en werd het gebied ingericht voor recreatie, waarbij meer aandacht voor de natuurlijke en cultuurhistorische aspecten van het landgoed mogelijk was. Er werden houtwallen aangelegd en poelen gegraven, terwijl sindsdien ook biologische landbouw werd beoefend.

Trage Tocht Riel bij landgoed De Hoeven
Trage Tocht Riel bij landgoed De Hoeven

Landgoed Ooievaarsnest

Ooijevaarsnest eigendom van de Stichting Brabants Landschap. Het gebied bestaat uit grovedennenbossen die door loofhoutlanen worden doorsneden. Het bos wordt afgewisseld door enkele bosweitjes. In een moerassige weide staan vijf moerascipressen die wellicht meer dan 200 jaar oud zijn.

Trage Tocht Riel bij landgoed De Hoeven
Trage Tocht Riel bij landgoed Ooievaarsnest

Kaaien

In het buitengebied van Riel liggen op meerdere plekken zwerfstenen. Riel is gelegen tussen een aantal breuken waardoor onder de oppervlakte nog een aantal oude rivierbeddingen aanwezig zijn. Deze oude rivieren zorgen ervoor dat er grote en kleine keien werden afgezet. Nog steeds komt er met enige regelmaat nog zo’n grote kei naar boven met het ploegen. Ze worden hier kaaien genoemd. En met carnaval heet Riel dan ook het Kaaiengat.

Trage Tocht Riel bij zwerfstenen

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu
CHOOSE YOUR LANGUAGE