De rondwandeling met de klok mee begint en eindigt het Station Den Haag HS. Richting zuidwesten passeren we eerst het Laakkwartier. Een verhoogde woonstraat en traditionele woningbouw uit de periode van wederopbouw. Verder richting zuidwesten wandelen we door de Spoorwijk. Van het oorspronkelijke vooroorlogse karakter is nog maar weinig behouden. Daarna westelijk naar het grootschalige naoorlogse Moerwijk. Veel portieketagewoningen, maar ook een groene woonomgeving met veel waterpartijen. Uiteindelijk bereiken we het meest westelijke punt van de wandeling: de Morgenstond. Eveneens een zuiver voorbeeld uit de periode van grootschalige wederopbouw. We draaien nu richting noordwesten om het omvangrijke Zuiderpark heen. Het Transvaalkwartier dateert uit het begin van de 20e eeuw. Veel leven op straat. Een multicultureel gebied. De nieuwe Vaillantlaan is een letterlijke verwijzing naar een Parijse boulevard en is bedoeld om de leefbaarheid te verbeteren. De wandeling voert ons verder naar het noordwesten en brengt ons in de Schilderswijk. Praktisch compleet vervangen in de jaren 80 door woningbouw waar kraak noch smaak aan zit. Uiteindelijk draaien we weer naar Station Den Haag HS. Maar niet eerder dan na het bewonderen van enkele prachtige woonhofjes, die aan het einde van de 19e eeuw bedoeld waren om woonomstandigheden te verbeteren.

Deze vooroorlogse volkswijk heeft ook kenmerken van de Nieuwe Haagse School. Dat laatste houdt in dat lijnen strakker zijn en dat er duidelijke horizontale en verticale accenten zijn. Helaas is nog maar weinig van het oorspronkelijke karakter over. Zowel door liefdeloze onderhoudsingrepen als door sloop. En dat geldt niet alleen voor de woningen, maar de woonomgeving. De nieuwe sociale woningbouw aan de Hildebrandstraat begrenst de wijk aan de westzijde en vertoont wel meer karakter.

Een van de grootste naoorlogse wederopbouwwijken van ons land. Onderdeel van Den Haag zuidwest. Met Dudok als stedenbouwkundige. Hij zorgde voor een heldere hoofdstructuur met brede wegen, veel groen en water. Door de orthogonale verkaveling is het altijd gemakkelijk oriënteren. Naar verhouding veel portieketagewoningen. Gebruik van ‘stempels’. Bouwblokken in een rechthoekig patroon die zich steeds herhalen. Van oorsprong zijn alle voorzieningen zoals kerk, onderwijs en winkels in elk deelgebied aanwezig.

De wijk is onderdeel van Den Haag zuidwest. Eveneens met alle kenmerken van de naoorlogse wederopbouw. De Leyeweg fungeert als centrale as en verbindt Moerwijk met Morgenstand. Van het markante gemeentekantoor in het zuidoosten tot aan de bovengrens van de wijk in het noordwesten. De herstructurering is volop bezig.

Het Transvaalkwartier dateert van het begin van de 20e eeuw. Een levendige multiculturele woonwijk. Het Wijkpark Transvaal en de Haagse Markt aan der Herman Costerstraat zijn de publieke woonkamers. De nieuwe Vaillantlaan is publiekstrekker van de Transvaalbuurt. Monumentale gevels met een klassieke indeling plus wegprofiel die verwijzen naar de Parijse boulevards. Met als doel de revitalisering van de wijk.

Deze levendige vooroorlogse woonwijk is vanaf de jaren 70 volledig op de schop gegaan. Op grote schaal nieuwe gestapelde woningen in de gebruikelijke bloedeloze uitstraling van de sociale woningbouw van de jaren 80. De uitdaging om de leefbaarheid van de Schilderswijk te verbeteren is er niet minder om geworden. Het Hofje Om en Bij is natuurlijk een juweeltje. Den Haag telt nog steeds zo’n 115 hofjes.

De buurt ontstond vanaf de opening van station Holland Spoor en de aanleg van de Stationsweg. Een heel gemêleerde buurt met prachtige woonblokken voor de oplettende wandelaar. De portieketagewoningen in de stijl van de Nieuwe Haagse School aan de van der Duynstraat, de woonhofjes van rond 1870 aan de van Hogendorpstraat, de woonstraatjes dwars op de Hoefkade als klassiek voorbeelden van revolutiebouw.