Verkennen van volksbuurten – Zwolle
Herstructurering wederopbouwbuurten volop in uitvoering
Kenmerken
Lengte: 14 kilometer
Start- en eindpunt: Station Zwolle
Landschap: Stad en park
Verkennen van volksbuurten - Zwolle
Herstructurering wederopbouwbuurten volop in uitvoering
De ronde tegen de klok in begint en eindigt aan de noordzijde van Station Zwolle. Assendorp ligt oostelijk hiervan en dateert van het einde van de 19e eeuw. Een rommelige gezellige oudere woonwijk met nog enkele straatjes met sociale woningbouw van kort na invoering van de Woningwet in 1901. Dan draaien we naar het noorden richting Zeeheldenbuurt. Ook in deze echte volksbuurt hier sociale woningbouw van voor de Tweede Wereldoorlog. Met markante gele bakstenen en rode dakpannen. De Indische Buurt weer noordelijk hiervan is wellicht het hoogtepunt van de wandeling. Fraai gerenoveerd zodat veel van het oorspronkelijke karakter van het tuindorp voorleeft. Verder richting noorden naar Diezerpoort. Een terugkeer naar de sfeer van de jaren 50. Wat te denken van de winkels met etalages als aquaria in het woningblok aan het centrale plein. We passeren verder richting het noordelijkste punt de A28 via een voetgangerstunneltje. De Aa-landen toont zich deels als een echte jaren 60 wijk met veel hoogbouw, groen en open structuur. We wandelen richting westen via een merkwaardig buurtje met sociale huurwoningen aan doodlopende hofjes naar Holtenbroek. Ook een echte jaren 60 wijk met veel hoogbouw, veel sociaal bezit en veel sociale uitdagingen de afgelopen decennia. De herstructurering is volop gaande. Richting zuiden passeren we weer de A28. Via de fraaie, levendige en stedelijke woonstraatjes in Kamperbroek wandelen we via de binnenstad weer naar Station Zwolle.
Achtergrondinformatie
Assendorp
De wijk ligt ingeklemd tussen spoor en binnenstad en dateert van het einde van de 19e eeuw. De vestingwerken raakten in onbruik en het nieuwe spoor vroeg om veel huisvesting voor spoorpersoneel. De straten volgden het oorspronkelijke agrarische patroon. Enkele straatjes bevatten nog de eerste sociale woningbouw van kort na de invoering van de Woningwet in 1901.
Zeeheldenbuurt
Langs het Almelose Kanaal nieuwere appartementengebouwen in de sociale sfeer als zuidelijke begrenzing van de volkswijk. Haaks hierop straatjes met voornamelijk vooroorlogse karakteristieke huurwoningen: lage goten, gele bakstenen gevels en helderrode dakpannen. Voor de oplettende wandelaar: aan De Rijpstraat enkele zogenaamde Oostenrijkse systeemwoningen. Kort na de Tweede Wereldoorlog als compleet houten bouwpakket vanuit Oostenrijk per trein aangevoerd. In ruil voor Nederlands voedsel.
Indische Buurt
Het kantoorgebouw van het in 1900 opgerichte Openbaar Belang markeert de toegang tot de buurt. Een karakteristieke volksbuurt vanuit het begin van de 20e eeuw. De corporatie heeft relatief recent haar monumentale bezit gerenoveerd. Veel principes van het tuindorp zijn hier terug te vinden. Een centraal plein, dorps karakter, veel groen en ruimtelijke samenhang.
Diezerpoort
De sfeer van de jaren 50 is aan het Simon van Slingelandtplein nog steeds voelbaar. Een woonblokje met in de plint winkels met markante etalages als aquaria. Kenmerkend voor het begin van de wederopbouw. Stedenbouw op basis van ‘stempels’ met zich steeds herhalende identieke bouwblokken. Sociale samenhang en een duidelijk centrum met school, kerk en winkels.
Aalanden
Een mengelmoes van opvattingen uit de periode van 1965 tot en met 1985. Rondom de Rijnlaan middelhoge en hoge woongebouwen, geordend in zich herhalende patronen. In een open en groene woonomgeving. Het contrast met de sociale eengezinswoningen westelijk hiervan kan bijna niet groter. Het modernisme heeft afgedaan en maakt plaats voor ‘gemaakte’ afwisseling. Doodlopende en stenige woonstraatjes met uitgebouwde bergingen aan de voorzijde. Veel sprongen, uitkragingen en hoekjes.
Holtenbroek
De grootschalige wijk is grotendeels in de jaren 60 tot stand gekomen. Met alle kenmerken van die tijd. Veel gestapelde bouw, open groenstructuur en fors aandeel corporatiebezit. De herstructurering van Holtenbroek is al langer gaande en zeker nog niet afgerond. Veel aandacht hierbij voor verbetering van de leefbaarheid.
Kamperpoort
Het buurtje ligt juist buiten de Singelgracht ten westen van de Zwolse binnenstad. Een zeer stedelijk milieu. Met woningbouw uit de beginperiode van de Woningwet. Maar ook diverse recentere invullingen. Zoals de prachtige sociale woningbouw in historiserende stijl aan de beschutte Fenixhof. Grijze verdiepingshoge plinten, zorgvuldige bovenbeëindiging en strakke gevelgeleding met omlijste kozijnen.
Binnenstad
Op diverse plaatsen in de historische binnenstad van Zwolle beschikken corporaties over sociale huurwoningen. Niet als zodanig herkenbaar en volledig passend binnen de historische context. Meestal gaat het om aangekochte oude panden, die omgebouwd zijn naar zelfstandige woonruimte of onzelfstandige studentenhuisvesting. Zoals aan beide zijden van de Kamperstraat. Woningcorporaties in de rol van bewaker van cultureel erfgoed.