Trage Tocht Well – Wandelen naar het Reindersmeer

Een wandeling in een gebied waar ik inmiddels talrijke keren gewandeld maar waar het nooit verveelt. Deze route kenmerkt zich doordat het de randen van het natuurgebied opzoekt. Daarom niet alleen bos, water en heide maar ook mooie vergezichten op de overgang van bos naar boerenland.

Routemaker en bedenker Rob Wolfs over deze route: ‘We maken een mooie wandeling vanuit het Noord-Limburgse Well in het Nationaal Park De Maasduinen. De bossen op de rivierduinen en stuifduinen maken een gemoedelijke, bijna kneuterige indruk. Vroeger behoorde de Bosserheide bij Kasteel Well en bestond het gebied inderdaad uit uitgestrekte heidevelden. Nu staan er voornamelijk naaldbomen als grove den en lariks die begin 20e eeuw zijn aangeplant voor de houtproductie. We komen al snel bij het grote Reindersmeer, een plas die is ontstaan door ontzanding voor de betonindustrie. Met een zelfbedieningstrekpont steken we het meer over. Dat is even zwaar werken. Aan de overkant oogt het meer op de oevers met stuifzand en heide wat ruiger en natuurlijker. We vervolgen onze tocht een flink eind langs de rand van de Maasduinen met uitzicht over het boerenland. We passeren de schaapskooi Putjesberg, die hier in 2013 is gebouwd, en wandelen verder door het typische Maasduinenbos. Op het laatste traject volgt de route opnieuw de rand met zicht op de velden rond het gehucht Knikkerdorp. We kruisen de Molenbeek die door het bos naar de Maas stroomt en we zijn dan al weer snel terug bij ons uitgangspunt in Well.’

De Maasduinen vormen de langste rivierduinengordel van Nederland en zijn ontstaan door een samenspel van water, wind en mens. Het strekt zich uit van de Gennepse Hei in het noorden tot het Zwart Water in het zuiden. Water heeft een grote rol gespeeld bij het ontstaan van het gebied van Nationaal Park De Maasduinen. Vroeger stroomde er de Rijn en was de Maas daar een zijtak van. Er zijn nog steeds sporen te vinden van de Rijnloop, zoals banken van Rijngrind die in de bodem verborgen liggen. In de laatste ijstijd, zo’n 21.000 jaar geleden, kreeg de wind vrij spel. Deze ijstijd was extreem droog en koud. Een groot deel van het landschap was bedekt met een laag dekzand. De krachtige westenwind nam zand mee en zette het af op de oostelijke oevers van de Maas. Hierdoor ontstonden de zandruggen en in een boog liggende duinen, paraboolduinen genoemd.

Het Reindersmeer is een gegraven meer en vanaf 2001 onderdeel van het Park Maasduinen. In 1959 begon de Centrale Industriezand Voorziening B.V. met het graven van het Leukermeer ten behoeve van zand- en grindwinning. In 1971 begon men ook met graven in het Reinderslooi, onderdeel van het natuurgebied Bergerheide. Om te voorkomen dat het omliggende landbouwland verdroogde, is een sluis aangelegd in het kanaal tussen het Reindersmeer en Leukermeer. Er hebben zeker 22.500 schepen met zand en grind door het kanaal gevaren. Bovenop de sluis is sinds 2012 een bezoekerscentrum gevestigd, gebouwd door stichting Het Limburgs Landschap. Een trekveer brengt je aan de andere kant van het meer.

De Molenbeek is een korte beek die ontspringt in de Bosserheide op rivierduin, in zuidelijke richting stroomt, en ter hoogte van Well uitmondt in de Maas. Het verval is ongeveer 5 meter over ongeveer anderhalve kilometer. In de beek leeft een beverfamilie die daar een prachtige beverburcht heeft gebouwd.

Knikkerdorp is een gehucht tussen de dorpen Wellerlooi en Well. De naam Knikkerdorp is vermoedelijk een verwijzing naar de kwaliteit van de aardappelen waarvan werd gezegd dat die als knikkers uit de grond kwamen.

De Gemeentebossen van Bergen is een mooi open heidegebied rond het Eendenmeer met diverse kleine vennetjes. Hier ligt ook de Bergense schaapskooi en de plek waar ooit de herberg heeft gestaan van Jan Janssen, beter bekend als Jan d’n Duvel. Door de afgelegen ligging aan de grens was deze herberg aantrekkelijk voor smokkelaars en stropers.