NS-Wandeling De Vuursche
Wandelen naar Paleis Soestdijk
Kenmerken
Lengte: 13 kilometer
Startpunt: Station Baarn
Eindpunt: Station Hollandsche Rading
Landschap: Bos
NS-Wandeling De Vuursche - Wandelen naar Paleis Soestdijk
De route start bij de station Baarn en bestaat bijna de gehele route uit bos. De uitgestrekte bossen van het Baarnsche Bos, het Paardenbosch en Eyckenstein zijn in de eerste helft van de 18e eeuw aangelegd en je ziet dan ook imposante beuken, eiken en dennenbomen. Je loopt hier over de Utrechtse Heuvelrug en de bossen worden alleen afgewisseld door De Stulp, een stuifzandgebied, en Lage Vuursche. In Lage Vuursche kun je in koninklijke sfeer wat eten of drinken. Het ligt tegen Drakensteyn aan, je ziet de camera’s en omheiningen, voormalig koningin Beatrix woont hier. Via het landgoed Eyckenstein bereik je eindpunt station Hollandsche Rading.
Libellentelling
Wanneer ik op een bankje bij natuurgebied De Stulp op een bankje over het gebied tuur en een broodje nuttig, zie ik enkele vrijwilligers de libellen tellen en determineren. Met precisie worden de libellen in beeld gebracht, gefotografeerd en geteld. Het gaat slecht met de libellen, aldus de vrijwilliger. De libellen die voorkomen op hoge zandgronden, hoogvenen, heide en vennen hebben het moeilijk. Verdroging, verzuring en vermesting zijn hier de grootste boosdoeners. Ook de kwaliteit van het water is een andere oorzaak van de achteruitgang van libellen. De vrijwilligers zijn zo enthousiast dat ik mee ga zoeken. ‘Zelfs de tengere pantserjuffer hebben we hier waargenomen’, zegt een vrijwilliger. Ik bewonder hun enthousiasme. Toch ben ik meer van het groter geheel, ik wandel verder. Want hier blijven zitten, brengt me niet verder. Wandelen doe je niet op micro-niveau.
Koninklijke bossen
Je voelt hier de monarchie wanneer je door de bossen rond paleis Soestdijk loopt. Brede beukenlanen waar in vroegere tijden de leden van het koningshuis even konden ontspannen. De bossen zijn lang geleden aangelegd en ogen daarom statig en groots. In het Baarnsche Bos loop je een aantal honderden meters onder een berceau. Het is een tunnel van met elkaar vervlochten beuken en eiken. Hier konden de edelen wandelen zonder last te hebben van de zon. Het schoonheidsideaal was toen namelijk een bleke huid. Hier heeft koning Emma of Juliana vast een ochtendwandeling gemaakt voor ze de minister-president op Paleis Soestdijk ontving.
Achtergrondinformatie
Baarnsche Bos
Het Baarnse Bos werd in de eerste helft van de 18e eeuw waarschijnlijk aangelegd door Daniel Marot (1661-1752) als parkbos in Franse stijl. In het midden ligt de Grote Kom. Op dit centrale punt komen acht lange rechte zichtlanen uit, waarvan de zichtlijnen onder andere gebaseerd waren op de in Amersfoort staande Sint Joriskerk. Eind 19e eeuw werd het Baarnse Bos publiek wandelpark. Er is veel afwisseling wat betreft de aanwezige boomsoorten. Je ziet er onder meer knoestige eiken, statige oude beuken, linden, sparren, dennen en lariksen.
De Grote Kom
In het midden van het Sterrenbos ligt een lange vijver, de Grote Kom, hersteld in 2013. Alle acht lange zichtlanen van het sterrenbos komen uit bij de Grote Kom, die in een natuurlijke laagte ligt en gevoed wordt door kwelwater.
Berceau
De berceau is een loofgang van beuken en eiken die zo zijn gesnoeid dat ze een bladerdak boven het wandelpad vormen. De loofgang was bedoeld om wandelaars tijdens het wandelen schaduw te geven. Een zonverbrande huid paste volgens de toenmalige mode bij werkers op het land en niet bij de elite. De berceau begint achter de bijgebouwen van Paleis Soestdijk en eindigde met een rondgang rond de Linde Kom. Diepere gedachte achter de route van de berceau is dat de loofgang de levensloop weergeeft; soms recht en dan weer kronkelig om uiteindelijk te eindigen bij de weerspiegeling van de ziel, de dood, in het stilstaande water van de Linde Kom.
Paleis Soestdijk
Het oorspronkelijk zeventiende-eeuwse gebouw is genoemd naar de Soestdijk, waarlangs ook de buurtschap Soestdijk is ontstaan. Koning Lodewijk Napoleon, de broer van de Franse keizer Napoleon Bonaparte, nam het paleis in 1806 in gebruik en liet een kleine uitbreiding aan het paleis bouwen. In diezelfde tijd liet hij ook het omringende park herinrichten. Koningin-moeder Emma (1858-1934) erfde het domein en paleis van haar man in 1890 en gebruikte Paleis Soestdijk als zomerverblijf tot haar dood in 1934. Emma liet het domein en paleis na haar overlijden na aan haar enig kind Wilhelmina. In 1937 betrokken Juliana en Bernhard het paleis. Voor het eerst in zijn geschiedenis werd het de permanente woning van een gezin.
Paardenbos
Vroeger hoorde het bos bij Soestdijk. In de jaren ’80 is het bos verkocht aan de Nederlandse Staat. Tijdens de Franse bezetting veranderde Soestdijk tijdelijk in een kazerne: de Fransen stalden er hun paarden. Mogelijk is dit bos daarom het Paardenbos genoemd.
De Stulp
De Stulp wordt in de 14e eeuw reeds genoemd. Al in de eeuw daarvoor werd het aanwezige hoogveen gebruikt voor turfwinning. In het landschap bevinden zich nog restanten van ‘wijken’ die door turfgravers werden gegraven om te turf af te voeren. In een ver verleden was het gebied een zandverstuiving, die ontstond toen schapen het gebied te intensief begraasden en de wind vrij spel had. In de loop der jaren is de meeste hei door bos verdrongen.
Hollandsche Rading
Het dorp ligt langs de spoorlijn van Utrecht naar Hilversum en heeft een spoorwegstation. Rading is een hypercorrecte vorm van raaiing, dat lijn of grens betekent. De naam verwijst naar de destijds omstreden grens van Holland en Utrecht. Met name de grens rond het Gooi was in de middeleeuwen aanleiding voor diverse oorlogen. In 1719 bleek het nodig de grens van Eemnes tot Loosdrecht te voorzien van stenen grenspalen, die nu nog bestaan.