De wandeling verrast door de leuke paadjes. Als je twijfelt of je wel of niet op een pad loopt, dan heb je een leuk pad om te belopen. Daarbij het flaneren over lange lanen richting Gangelt, de kronkelende Roode Beek en dan, ja, het leuke paadje. Het kronkelt langs de Roode Beek, Schotse hooglanders in de buurt, twee grenspalen in niemandsland en grote plassen om te ontwijken of als een klein kind overheen te springen. Richting Duitsland wordt het gebied wat opener, een essenlandschap dat je even verderop kunt bekijken en een schans uit vroegere tijden die als veilige haven functioneerde en een grote mok koffie en een groots vruchtengebak net over de grens die je met moeite op kunt. Dan volgt het Heringsbosch dat ontzettend nat is en een beetje mysterieus is met de omgevallen boomstronken en een weelde aan mos. Richting Schinveld glooit het landschap, meidoorn heggen kronkelen over de velden en een ree huppelt naar de bosrand. Het slotakkoord bestaat weer uit een pad dat misschien geen pad is, of toch wel? Daarom, verrassend leuk. Een leuke en stille wandeling als voorproefje voor een aantal wandelingen in Zuid-Limburg.

Routemaker en bedenker Rutger Burgers over deze route: ‘We lopen door een prachtig beekdal op de grens met Duitsland. De route door het dal van de Roode Beek is een voor Zuid-Limburg atypische route: geen heuvels, maar rustig kabbelende stroompjes in bijna vlak bos en grasland. We beginnen de wandeling bij Bezoekerscentrum Roode Beek aan de rand van Schinveld. Langs een zijtak van de beek wandelen we door het Broek van Natuurmonumenten. De naam zegt het al, drassig land. Aan gene zijde van de grens heet het gebied Gangelter Bruch, naar het dorpje Gangelt dat we aan de rand passeren. Het ‘echte’ Duitse restaurant is een aangename onderbreking voordat we weer de drassige broeklanden ingaan. We volgen de loop van de beek langs enkele grenspalen tot aan de markante boerderij Heringshof, pal op de grens. Daarna duikt de route het bos in. Afwisselend zien we stukjes heide, kleiputten en aarden wallen midden in het bos. Je ziet er dennenbos uit de tijd dat het hout in de mijnen werd gebruikt, maar ook mooie stukjes loofbos. Onderweg komen we schotse hooglanders tegen, hou voldoende afstand. Houd ook rekening met drassige paden, vooral in natte jaargetijden. Boomstammetjes, stapstenen en af en toe een sprongetje maken de route avontuurlijk.’

De Roode Beek, ook Rode Beek is een echte grensbeek en een zijriviertje van de Geleenbeek. De Roode Beek heeft een aantal kleine zijbeken, waaronder de overkluisde beek die vroeger door het centrum van Brunssum stroomde, de Merkelbekerbeek (Merkelbeek) en het Ruischerbeekje. Op verschillende plaatsen vormt de beek de rijksgrens tussen Nederland en Duitsland. Het gebied van de Roode Beek vormt naast dat van de Geul en de Geleenbeek een van de drie belangrijkste beekdalen van Zuid-Limburg.

De Roode Beek werd in de twintigste eeuw ten dele gekanaliseerd en stroomde sindsdien in een betonnen, kunstmatige bedding. In de toekomst moet de beek weer als vanouds gaan meanderen. Sinds enkele jaren wordt door Waterschap Limburg gewerkt aan het herstel van het natuurlijke beekverloop en het geleidelijk verhogen van de beekbodem, waardoor het omliggend gebied minder snel verdroogt. Begin 2010 werd in de kern van Schinveld de Roode Beek weer zichtbaar gemaakt. In 1963 was dit deel van de beek overkluisd omdat ze werd gebruikt als afvoerkanaal van de Staatsmijn Hendrik in Brunssum.

Het dennenbos in het Heringsbos is hier in de 19e eeuw aangeplant. Het hout was bestemd voor de steenkoolmijnen om de gangen te stutten. Nu mag de natuur hier zijn gang weer gaan en langzaam verandert het bos in een loofbos. Het gebied werd in de Romeinse tijd al bewoond getuige de grafresten en kleiputten die hier gevonden zijn. De klei werd gebruikt door de Romeinse pottenbakkers. De kleiputten zijn nu kleine plassen in het Heringsbos en op de heide.

De Russcherbeek ontspringt in het Vosbroek en wordt grotendeels gevoed door kwelwater vanuit de afwateringsgreppels. Maar de beek is ook deels gegraven getuige de rechte en diepe loop. Ten tijde van de steenkolenwinning is de Russcherbeek vanaf het Vosbroek verder naar het zuiden doorgetrokken tot aan de steenkolenberg van de mijn Hendrik. Kwelwater vanuit deze berg is nu de belangrijkste voeding van de bovenloop van de Russcherbeek. Een gedeelte van het dal van de Russcherbeek is ingericht als visvijver. De beek wordt hier omgeleid via een nieuw gegraven beektak, buiten de visvijver om. Een gedeelte van het bos is hierdoor onder water komen te staan en heeft zich ontwikkeld als moerasgebied.

De schans in de Schinveldse bossen stamt uit de late Middeleeuwen en heeft een binnenterrein van ongeveer 40 x 50 meter. Het wordt omsloten door een gracht en een lage wal. Er waren vaak grensconflicten bij de vlakbij gelegen Nederlands-Duitse grens en nog eerder tussen het Land van Valkenburg en het hertogdom Gulik. Daardoor was er een grote behoefte aan veilige vluchtplaatsen.

Aan de oostkant van Schinveld ligt een uitgestrekt akkerbouwgebied, het Boschveld of Schinvelder Es of Boesjveld op zijn Limburgs. Het gebied strekt zich uit over een langgerekte bolle heuvel. Al eeuwenlang wordt hier akkerbouw bedreven en het heeft een heel mooi kleinschalige karakter. Het ligt aan de rand van het bos met akkertjes en weilanden.