Vanuit Schin op Geul loop je langs de Geul waar enorme bijtsporen van de bever je aandacht trekken. Hierna wandel je midden door graslanden naar het Gerendal. Het dal is een van de meest geliefde wandelplekken van Zuid-Limburg. En dat is niet voor niets. Prachtige vergezichten, mooie holle wegen afgewisseld met onverharde wegen dwars door de open velden. Langs de gehuchten IJzeren en Scheulder vallen de prachtige onverharde paden op. Langs meidoornhagen slingeren ze door het landschap en alleen wandelend kun je dit ervaren. Dat maakt het zo bijzonder. Na Scheulder zetten de onverharde veldpaden nog even door tot je je verbaast over de prachtige holle wegen. En hier volgen de dassenburchten elkaar op. De hoeveelheid weggegraven aarde is enorm, de dieren gedijen hier blijkbaar goed. Door het Wijlrebos, met nu de mooiste herfstkleuren, daal je langzaam af naar de Geul bij Stokkem. Ook hier mag de Mariakapel zoals in bijna elke plaats in Zuid-Limburg niet ontbreken. Het voetpad langs de Geul is ydillisch mooi. Onder je het snel stromend water van de Geul en langs je bronnen die uit de bergen sijpelen. In Schin op Geul wordt je begroet door het beeld van Frater Fernantius en zit een van de mooiste wandelingen in Zuid-Limburg er weer op.

Routemaker en bedenker Rob Wolfs over deze route: ‘We maken een prachtige wandeling in het Zuid-Limburgse heuvelland. Dutch Mountains, dus dat wordt klimmen en dalen. We verlaten Schin op Geul met z’n fraai gelegen kerk alweer snel over een graspad langs de Geul. Via draaihekjes en dwars door de velden komen we aan de rand van Oud-Valkenburg. Daar gaat de route langs het Gerendal omhoog. Het is een langgerekt droogdal met op de hellingen kalkgraslanden en heggetjes. Over holle wegen klimmen we door het hellingbos Sint Janschbos omhoog naar het plateau van Margraten. We lopen geruime tijd over de open hoogvlakte langs de dorpen IJzeren en Scheulder in de richting van Stokhem. Steeds over onverharde paden tussen de velden met weidse uitzichten. Op het laatste deel van de tocht wandelen we een stukje pal langs de Geul en het Geuldal. Bij een van de kronkelbochten in de rivier is op een paneeltje het mooie en toepasselijk gedicht Melopee van Paul van Ostaijen te lezen. ‘

Schin op Geul wordt voor het eerst vermeld in de jaren 847 en 968 in schenkingsoorkonden ten gunste van de abdij van St.-Remigius in Reims en haar proostdij in Meerssen. Voor de naam Schin bestaan verschillende verklaringen. De naam zou kunnen afstammen van het keltische woord ‘schin’ dat ‘plek’ betekent. Waarschijnlijker is de Germaanse waternaam Schin, wat ‘helder water’ betekent. Deze naam zou dan een oude benaming voor de Geul zijn. Het dorp is ontstaan als dochternederzetting van Oud-Valkenburg bij een doorwaadbare plaats in de Geul. Schin op Geul ligt in de vallei van de Geul op een hoogte van ongeveer 77 meter en voor wandelaars is Schin een vertrekpunt voor vele routes.

Het Gerendal betreft met name een ruim drie kilometer lang asymmetrisch droogdal, gelegen tussen het Geuldal in het noorden bij Schin op Geul en het plateau van Margraten bij Scheulder in het zuiden. Dit langgerekte droogdal ten zuiden van Schin op Geul is een van de meest geliefde wandelgebieden van Zuid-Limburg. In de kalkgraslanden bloeien verschillende soorten zeldzame wilde orchideeën. Het Gerendal is landschappelijk nog erg gaaf en bovendien erg stil aangezien er geen autoverkeer is toegestaan.

Het Sint-Jansbosch is een hellingbos aan de noordelijke rand van het plateau van Margraten en op de zuidhelling van het dal van de beek de Geul. Hier ligt de Sint-Jansboschgroeve, een Limburgse mergelgroeve. Van de 17e tot in de 19e eeuw werden de groeven ontgonnen voor de winning van kalksteen door blokbrekers, vakmannen die blokken kalksteen uitzaagden en uitbraken.

Het gehucht IJzeren ligt op het Plateau van Margraten en of de naam van het gehucht is afgeleid van ijzer, dat zich hier in de grond zou bevinden, is nooit vastgesteld en onwaarschijnlijk. In IJzeren staan diverse boerderijen en huizen van Limburgse mergel, afkomstig uit de nabije Sibbergroeve, enkele huizen zijn in vakwerk uitgevoerd.

Het gebied is in gebruik als landbouwgebied en ligt gemiddeld op ongeveer 140 m hoogte. Aan de westzijde wordt het gebied begrensd door het ongeveer 100 m lager gelegen Maasdal, en in het zuiden door het Noordal. Cultuurhistorisch is de streek bijzonder omdat de structuur van de nederzettingen, die in de middeleeuwen is ontstaan, goeddeels ongeschonden is gebleven. Er zijn vele boerderijen van het Zuid-Limburgse type, die in een carré om een binnenplaats zijn gebouwd. Een groot deel van de oudere gebouwen is uit mergel opgetrokken. Ook treft men er de typisch Zuid-Limburgse vakwerkhuizen aan. Het wegenpatroon is nog goeddeels ongeschonden: een net van landweggetjes, soms holle wegen, met wegkruizen op de plaatsen waar wegen samenkomen. Vanwege zijn landschappelijke waarde is het gebied opgenomen in het Nationaal Landschap Heuvelland.

De plaats is gelegen aan de oude Romeinse heerweg en pelgrimsroute van Maastricht naar Aken, al in de zevende eeuw trok men erlangs op bedevaart. In het dorp was vroeger een gasthuis, waar men destijds kon ‘schuilen’, de plaatsnaam is een verbastering van dit woord. Vroegere namen waren ook wel Schuiler of Schuller.

De Geul herbergt een voor Nederland bijzondere flora en fauna. In het snelstromende water komen de elrits, gestippelde alver en de beekforel voor. Aan de bovenloop vindt men het zinkviooltje. In de heuvels bij Valkenburg leeft een kleine populatie van de geelbuikvuurpad en in veel bomen langs de Geul groeit de maretak. De naam van de Geul is zeer oud. De huidige naam wordt voor het eerst vermeld in 1675, daarvoor waren vele andere namen in gebruik. De eigennaam Geul zou afgeleid zijn van de soortnaam geule, met de betekenis van smal en diep water. Het zou dan moeten gaan om diep ingesneden in het landschap.

Het is een buurtschap van Wijlre en ligt in het dal van de Geul. Het achtervoegsel hem slaat op het woord heim, ((t)huis) of plaats, wat aangeeft dat hier al zeer lang mensen wonen. Stok verwijst naar stam of familie, verzameling of groep, denk aan een stok bijen, een stok speelkaarten of stokvooraad. Aan de dorpsstraat richting de Geul liggen enkele vakwerkhuizen en heel Stokhem telt ca 75 huizen en boerderijen.

De das leeft het liefst hoog en droog en hun voedsel zoeken ze in de beekdalen in de buurt van riviertjes en op de weides. Daarom is het Zuid-Limburgse heuvellandschap  een waar eldorado voor dassen. Daarbij zoeken ze de rust op, een landschap dat zo weinig mogelijk verstoord wordt door de mens, verkeer en bebouwing. En dat vind je in Zuid-Limburg. Er bestaan dassenburchten die al honderden jaren oud zijn. De das zelf zie je niet vaak want het is een echt nachtdier. Maar je hoeft vaak niet ver te zoeken om de sporen van het diertje te zien. Bij de dassenburchten worden gigantische hoeveelheden zand verplaatst. Het is dan ook een expert in het graven van gangen, zeker in de zachte löss-grond in Limburg.