Trage Tocht Nederasselt – Wandelen langs rivier de Maas

De wandeling start in Nederasselt bij de  monumentale katholieke kerk Antonius Abt en de bakstenen hervormde kerk. De wandeling gaat naar de Maas waar je een mooi zicht hebt op de John. S Thompsonbrug. Hierna loop je kilometers langs de maas met eerst op standermolen Zeldenrust. Aan het eind van loop je langs het kleine landgoed De Zomp en loopt langs de rand van Overasselt. Over de Maasbanddijk loop je door boerenland weer terug naar Nederasselt. Vlak voor het plaatsje wandel je nog langs een mooie waterplas, het Molenwiel met de Maasmolen. Het is een mooie wandeling om het rivierenlandschap tussen Overasselt en Nederasselt te bekijken.

De wandeling laat het mooie uiterwaardengebied tussen Nederasselt en Overasselt zien met uitgestrekte weides, Maasheggen en vergezichten over de Maas. Het volgt grotendeels het struinpad langs de Maas, geen duidelijk pad maar een brede strook weiland waar schapen grazen en waar je kunt slenteren langs de Maasoever. Hoge populieren markeren waar de Maas stroomt, in een lange flauwe bocht richting Cuijk. Terug over de Maasbanddijk slinger je door het landschap waar boerenkool wordt geoogst en een dassenburcht je vergezelt richting Maasmolen. Het Molenwiel ligt er rustig en vredig bij net zoals het rustige dorpje Nederasselt, niet minder mooi, niet minder interessant.

Het dorp is gelegen op een lichtelijk hoger gelegen terp tussen de gebieden die nu bekendstaan als de uiterwaarden en het Broek. De uiterwaarden bestaan uit een relatief breed en groot buitendijks gebied. Het Broek is van oorsprong een moerassig laaggelegen gebied ten noorden van Nederasselt. Dit gebied is vrijwel onbewoond omdat het er tot 1926 onveilig was en het ongemakkelijk was om daar te wonen. Het overstroomde vaak vanwege de inadequate dijken en het gebrek aan natuurlijke drainage.

De voornoemde katholieke kerk in Nederasselt is een levendige parochiekerk, Antonius-abt genaamd. De kerk is ontworpen door Pierre Cuypers. De kerk is middels aangepaste blauwdrukken van Pierre Cuypers uiteindelijk in de huidige vorm ontworpen door de Roermondse architect Caspar Franssen, die veel samenwerkte met Cuypers. Franssen was eind 19e eeuw de architect van zeer veel katholieke kerken, meestal in het zuiden des lands, toen de katholieken na een verbod van enkele eeuwen weer toestemming hadden om kerken te bouwen. De kerk heeft een neoromaanse basiliekstijl, een stijl die eind 19e eeuw erg in de mode was en veel gelijkenissen heeft met het Centraal Station in Amsterdam. In Nederasselt bevindt zich in het Klokstraatje het gebouw dat gediend heeft als Nederlands Hervormde Kerk. Dit is oorspronkelijk een eenvoudig vierkant bouwwerk uit 1804, ontworpen door architect E. Hekkelman. De kleine toren met daaronder een hal, die diende als ingang, is aangebouwd in 1934. Naast de kerk staat het voormalige kostershuis.

Molenhoek is een buurtschap in de provincie Gelderland, in de streek Rijk van Nijmegen en heeft geen plaatsnaamborden. En er is ook geen gelijknamige straatnaam, wat bij de meeste buurtschappen wél het geval is, zodat je ter plekke nergens aan kunt zien dat en wanneer je de buurtschap binnenkomt en weer verlaat. De naam komt van de samenstelling van ‘hoek ‘(afgelegen) plaats’ en molen. De plaatsnaam Molenhoek is een synoniem van namen als Molenbuurt en Moleneind. In dit geval genoemd naar de zogeheten Maasmolen, die in 1741 meer landinwaarts is gebouwd, nadat een eerdere molen, al vermeld in 1301,  bij een dijkdoorbraak was verwoest.

De Maasmolen is een korenmolen in Nederasselt en staat iets buiten het dorp Nederasselt net buiten de Maasdijk aan een vijver. Deze gesloten standerdmolen is gebouwd in 1741 en vervangt een oudere molen die bij een dijkdoorbraak werd weggespoeld. In het verpondingkohier van 1650 wordt melding gemaakt van een molen toebehorende aan de abdis van Nieuwklooster (of Gravendaal) bij Goch. De molen kwam in de loop van de 17de eeuw in handen van de molenaar Wilhelm Hendrixen, die hem in 1692 verkocht aan Arnold van der Moelen, heer van Overasselt. In 1740 is de molen bij een dijkdoorbraak van de Maasdijk, door het water verwoest. Daarna is meer landinwaarts een nieuwe molen gebouwd. Op 10 januari 1803 werd de molen in eeuwigdurende erfpacht uitgegeven aan de toenmalige molenaar Hendrik Heynen. Na 1814 kwam de molen in eigendom aan de familie Heynen. De letters HH in de windvaan verwijzen naar de molenaarsfamilie Heijnen, die in de 19e eeuw de molen bediende.

In 1926 overstroomde de Maas bij Nederasselt. Het was een gevolg van hoge waterstanden in de rivier de Maas en haar zijrivieren in Nederland, België en Frankrijk. In Nederland was dit in termen van schade een van de meest catastrofale overstromingen van de 20e eeuw in de Maasvallei. Overvloedige regens vanaf 19 december 1925, in combinatie met het smeltwater van de sneeuw die sinds eind november van dat jaar was gevallen, leidden tot uitzonderlijk hoge waterstanden in de rivieren. In de ochtend van 1 januari 1926 brak in Nederland de Maasdijk bij Overasselt en Nederasselt waardoor het Land van Maas en Waal overstroomde. In de dagen daarna kregen grote delen van het rivierengebied met het water te kampen. Onder andere Nederasselt, Overasselt, Balgoy, Hernen, Leur en Bergharen kwamen onder water te staan.

Tussen Heumen en Nederasselt ligt het dorpje Overasselt. Het is vooral bekend om de Hatertse en Overasseltse Vennen, een vennengebied. Traditioneel komt de Nijmeegse Vierdaags tijdens de dag van Cuijk door Overasselt.

De Zeldenrust is een korenmolen aan de Oude Kleefsebaan in Overasselt in de Gelderse gemeente Heumen. Deze standerdmolen is in 1736 in Geertruidenberg gebouwd, verplaatst naar Raamsdonksveer en in 1890 naar Overasselt. Een zware storm verwoestte in november 1972 de door achterstallig onderhoud verzwakte Zeldenrust. Tien jaar later, in 1982, werd de molen op de huidige plek herbouwd.

Eind jaren ’90 werden nieuwe landgoederen gesticht. Landgoed ‘De Zomp’ was 1 van de eersten. Een stuk weiland van ca. 7 ha. vlak achter de Maas bij Overasselt werd omgevormd naar een parkinrichting met op een centraal liggende terp het woonhuis. Via een authentieke kastanjelaan stijg je enkele meters om uit te komen bij een modern woonhuis voor de hele familie inclusief tennisbaan. Het park, semi-openbaar, is ingericht met een knipoog naar de engelse landschapsstijl. Dit is terug te zien in de organische vormen van de waterpartij en de wandelpaden hier omheen. Tijdens de wandeling kom je door fruitgaarden, bossen, een dierenweide en kunstobjecten.

Tot de jaren dertig van de vorige eeuw vormde een veerpont de verbinding. Het Graafse veer was een belangrijke schakel in de oude heerweg tussen Den Bosch en Nijmegen. De John S. Thompsonbrug, tot 2004 alleen bekend als de ‘brug bij Grave’ of ‘Graafse brug’, is de brug over de Maas tussen Grave (Noord-Brabant) en Nederasselt (Gelderland). De brug is van 1927 tot 1929 gebouwd als onderdeel van de rijksweg ‘s-Hertogenbosch – Nijmegen. Onder deze vaste brug ligt het Stuw- en sluizencomplex Grave en daar over het bovenhoofd van de oude sluis, het benedenhoofd van de nieuwe en over de stuw. Het complex is een Rijksmonument en heeft grote cultuurhistorische waarde. Het is niet alleen van betekenis voor de geschiedenis van de bouwtechniek in ijzer en staal, maar ook van belang voor de typologische ontwikkeling van de grote verkeersbruggen.

De brug is tijdens Operatie Market Garden veroverd door luitenant John S. Thompson. Diens naam is tijdens de herdenking van september 2004 door zijn weduwe als eerbetoon aan de brug gegeven. Thompson  was pelotonscommandant in de 82ste Amerikaanse Airborne Divisie en kwam met 16 mannen, op 17 september 1944 neer in de Mars en Wythpolder zo’n 700 meter verwijderd van de brug. Eerst ging hij naar gemaal Van Sasse en vanaf daar ging hij via het water naar het dijkje tussen gemaal en de Rijksweg. Op de kazematten bij de brug stond Duits afweergeschut dat door een bazookaschutter van de para’s uitgeschakeld werd. Het peloton kon na gevechten met de Duitsers de zuidelijke oprit van de brug innemen. Later die dag konden de Amerikanen ook het noordelijk deel van de brug innemen vanuit Nederasselt.