Trage Tocht Laag-Soeren – Wandelen door Nationaal Park Veluwezoom

Bedenker en maker van de route Rob Wolfs: ‘We maken een 100% boswandeling vanuit Laag-Soeren in de wat minder bekende delen van de bossen van het Nationaal Park Veluwezoom en Twickel. Het is hier heerlijk rustig en stil. Alleen aan de randen van Laag Soeren en Dieren is er weer meer te beleven. Aan het begin van de wandeling komen we langs het mooie kerkje van Laag Soeren en we wandelen door een bos bij het huis Le Paradou. Dan gaan we de Veluwezoom op. Soms is het zwaar lopen over de zanderige, mulle paden. Dit gebied is bijzonder door de vele heuvelachtige trajecten. Adelaarsvarens, bosbessen en zelfs hulst vallen op in de dennenbossen. We komen over de Hindenberg en lopen door beukenbossen over de lange Imboslaan naar de rand van Dieren. Daar buigen we af naar de Jutberg, waar we met een prachtig slingerpaadje over de heuvelrug wandelen. Het laatste deel van de wandeling gaat dwars over de Soerense enk en langs het Torentje van Priesnitz. We lopen over een fraaie beukenlaan en langs de Soerense spreng terug naar de Harmonie.’

Hier in Nationaal Park de Veluwezoom wandel je over een van de talrijke wandelingen die dit gebied rijk is. Het rustige plaatsje Laag-Soeren maakt op de route heel snel plaats voor heel veel bos. Eerst nog overwegend naaldbos met kleine hoogteverschillen, later in het Hof van Dieren meer gevarieerd met beuken en eiken langs de lange lanen. Over de enk bij Laag-Soeren keer je terug van een wandeling die niet zoveel variatie biedt maar ontzettend veel rust.

Laag-Soeren ligt aan de zuidoostrand van de Veluwe en een deel is een beschermd dorpsgezicht. Aan de dorpsrand staat de Hervormde Kerk, dat is gebouwd in 1935 en werd vroeger Heidekapel genoemd. In 2015 zijn de toren, bol en wijzerplaat gerestaureerd. Het steile rode zadeldak en de grote ramen zijn karakteristiek voor dit bedehuis. Sinds enkele jaren staat het kerkgebouw op de monumentenlijst van de gemeente Rheden, waar Laag-Soeren onder valt. Eigenaar is de Jut van Breukelerwaard Stichting die werd opgericht in 1935 en als doelstelling heeft het onderhouden van de kerk. In het dorp staat het beeld Het rollend paard van het beeldhouwersechtpaar Henk Göbel en Marga Carlier, 1985. He is gemaakt ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de bevrijding van het dorp van de nazibezetting.

Nationaal Park Veluwezoom is een natuurgebied op de Veluwe dat in zijn geheel eigendom is van de vereniging Natuurmonumenten. In 1930 werd het het eerste nationaal park in Nederland. Het heuvelachtige gebied bestaat grotendeels uit gevarieerd bos, heide, en een enkele zandverstuiving. In het zuidelijke, meest heuvelachtige deel van het park liggen meerdere landgoederen zoals Heuven en Beekhuizen. Centraal in het nationaal park ligt het bekende uitzichtpunt de Posbank. Het natuurgebied strekt zich uit over de gemeenten Arnhem, Rheden en Roozendaal.

Aan de Priesnitzlaan in Laag-Soeren staat het Priesnitzmonument of Torentje van Jut. Soeren. Jut van Breukelerwaard was een inwoner van Laag-Soeren, die halverwege de 19e eeuw leed aan reuma. Zijn genezing zocht hij in een Duits kuuroord. Toen de koudwaterbehandeling bleek te werken, wilde hij ook Laag-Soeren een watergeneeskrachtig centrum oprichten. Dat centrum kon voor zijn kuren het Veluwse water gebruiken. In 1849 kocht hij het Huis Laag-Soeren met landerijen, waarop hij de geneeskrachtige badinrichting Bethesda liet bouwen. Het water werd betrokken uit de Soerense Sprengen. Ter ere van vier watergeneeskundigen, Priessnitz, Oertel, Flusse en Rausse, van wie men methoden in Laag-Soeren toepaste, richtte Jut Van Breukelerwaard omstreeks 1860 het Priesnitzmonument op, op circa 350 meter afstand van Huis Laag-Soeren.

De Soerense Enk is bijzonder door het contrast van het open weilandgebied met de bossen eromheen. Op de enk bevinden zich enkele (voormalige) boerderijencomplexen die bewaard zijn gebleven uit de vroegste periode van de Soerense enk.

De Soerense Beek stroomt door de IJsselvallei en de Veluwe en ontstaat ongeveer 2 kilometer ten westen van Laag-Soeren uit drie sprengkoppen. Hij stroomt verder en bereikt Laag-Soeren. Even later stroomt hij via een onderleider onder het Apeldoorns Kanaal door. Daarna doorkruist hij het Soerense Broek en een paar kilometer stroomafwaarts komt hij in de gracht van de Geldersche Toren terecht. Hij verlaat dan de gracht ook weer om nog verder stroomafwaarts een paar meters ten zuiden van het veerpontje van de veerdienst Brummen-Bronkhorst in de IJssel uit te monden.