Rutger Burgers is routemaker van onder andere Trage Tochten. Hij stond aan de basis van talrijke wandelnetwerken in Nederland en was voor die netwerken betrokken bij het ontwerp, het overleg en het bestek voor de bewegwijzering. Rutger coördineert het team en zet zelf ook Knopenrondjes uit in Noord-Holland en Zuid-Holland.

Het is een prachtig knopenrondje die je door het mooie Maasheggengebied leidt. Vaak heb je doorkijkjes op de weides waar koeien en schapen grazen. Een paard kijkt je vragend aan en in de beek zie je de oversteeksporen van de bever. Soms in de verte een containerschip dat over de Maas vaart maar vooral hele mooie paadjes tussen de beroemde en eeuwenoude heggen. Een genot om deze wandeling te lopen.

Over de route, Rutger Burgers: ‘We maken een prachtige wandeling in de Maasheggen tussen Sambeek en Vierlingsbeek. De Maasheggen vormen het oudste cultuurlandschap van het land en genieten daarom een UNESCO-status. De voormalige boerderij De Schutskooi is een mooi vertrekpunt voor een tochtje ‘puur natuur’. Op het eerste deel steeds over onverharde paden tussen heggen van verschillend formaat, van laag tot hoog, met uitzicht op akkers, weilanden en poelen rondom. Op de helft van de route lopen we voor de afwisseling een stukje door het bos over de Groeningse Bergen. De route vervolgt langs de rand van het boerenland, met interessante namen als Zoetepasweiden. Op het laatst nog even door het heuvelachtige bos van de Vortumse Bergen.’

De naam ‘Vortum’ duidt op een nederzetting bij een doorwaadbare plek, de naam ‘Mullem’ is afgeleid van woonplaats bij de molen. Vortum-Mullem en omgeving moet al in de prehistorie bewoond zijn door mensen die werkten in de landbouw- en veeteelt. Zij waren op zoek naar vruchtbare grond waarbij ze geen last hadden van wateroverlast. Er zijn in deze contreien sporen gevonden van bewoning van duizenden jaren vóór Christus. De plaats is in Carnavalstijd landelijk bekend, op carnavalsmaandag vinden hier de Boxmeerse Metworstrennen plaats. Het is een eeuwenoude paardenrace waaraan alleen ‘Boxmeerse jonggezellen’mogen deelnemen. Dit zijn ongehuwde jongens, geboren in de gemeente Boxmeer en getogen en woonachtig in het kerkdorp Boxmeer. De winnaar van deze afvalrace wordt voor één jaar de ‘Koning van de Metworst’, de hoogste eer die in Boxmeer te behalen valt.

De Schutkooi is de eerste vlinderboerderij van Nederland waar in samenwerking met de vlinderstichting een ideaal landschap wordt ingericht voor zowel koeien als vlinders. Het ligt bovenop een natuurlijke terp midden in het hart van de Maasheggen. Een gedeelte van de melk wordt verwerkt tot vlinderkaas. Er worden hierbij kruiden gebruikt waar vlinders dol op zijn. De plek heeft ‘verbinden en betrekken’ als slogan, met een combinatie van recreatie, zorg, educatie en natuurinclusieve landbouw. Producten worden onder de naam Goei Gerei verkocht. Het zijn streekproducten die met vakmanschap en liefde voor de natuur zijn gemaakt in het Land van Cuijk.

In 2020, het jaar van de corona-crisis, werde deze kapel in vriendschap gebouwd door een moslim, een katholiek en een protestant om de eenheid te gedenken van al wat leeft. De Vlinderkapel is onder de hoede van Sint Brigida, een Ierse heilige die leefde van 453 tot 523. Zij is de beschermheilige van het vee en van de boeren en gaf warmte aan vergeten en eenzame mensen.

Op 25 juli heeft Unesco de biosfeerstatus verleend aan het Nederlandse gebied de Maasheggen. Het is een speciale erkenning voor dit eeuwenoude cultuurlandschap in de noordelijke Maasvallei. Karakteristiek voor de Maasheggen is dat het landschap is verdeeld in een groot aantal kleine percelen die van elkaar zijn gescheiden door meidoorn- en sleedoornheggen. De meidoornstruiken worden half doorgezaagd en naar de zijkant geleid, zodat de struiken in elkaar groeien, het zogenaamde ‘leggen’. Daar waar gezaagd is, groeien weer nieuwe takken zodat er een heel dichte heg ontstaat. Doordat de heggen zo dicht in elkaar gevlochten zijn, vormen ze een ondoordringbare afscheiding. Ze dienen vooral als perceelscheiding en veekering, maar helpen ook bij het buiten houden van roofdieren. Iedere keer als de uiterwaarden onder water lopen, helpen de heggen bij het opvangen van slib; als het water zich terugtrekt, blijft het slib achter waardoor de bodem in het gebied erg vruchtbaar is.

De Bergjes is een onderdeel van het natuurgebied Maasheggen. Het is gelegen tussen de Maas en de plaatsen Groeningen en Vortum-Mullem. Het terrein bestaat vooral uit weilanden die omzoomd zijn door de karakteristieke heggen, waaronder zich een rijke flora bevindt met onder meer kruisbladwalstro, gevlekte aronskelk en heggenrank. Daarnaast treft men hier twee rivierduinen aan, en wel de Vortumse Bergen en de Groeningse Bergen. Beide gebieden zijn bebost.

De weilanden waaronder de Zoetepasweiden zijn ontstaan in een tijd dat er nog geen kadaster bestond. Zo rond de 14e eeuw gebruikt de boeren namen voor de weilanden om duidelijk te maken om welk weiland het ging. Je vindt in dit gebied dan ook namen als Neerveld, de Sprieten, Den Drogen en ook Zoetepasweiden.