Groene Wissel Nijmegen-Lent – Wandelen op nieuw stadseiland

Ik ben er al vaak geweest om er een wandeling te maken. Geen reden om nóg een keer hier te genieten van de Waal en de architectonische en waterstaatkundige hoogstandjes. Op de wandeling zie je het mooie vogelrijke Spiegelbos, je hebt uitzicht op grote schepen op de Waal, je ziet Nijmegen prachtig aan de overkant van de Waal liggen, bijzondere bruggen over de Waalsprong, je ervaart veel rust en ruimte in de Ossenwaard en ziet bijzondere nieuwbouw in Lent. Al met al, tussen de buien door, een leuke korte wandeling.

Oorspronkelijk was Lent een zelfstandig dorp en tot 1818 een aparte gemeente. Daarna werd het onderdeel van de gemeente Elst, totdat het in het kader van de Waalsprong deel ging uitmaken van de gemeente Nijmegen. Sindsdien is het dorp uitgegroeid tot een onderdeel van de stad, mede door het grootschalige stedelijke uitbreidingsproject Waalsprong. Hierbij werd de noordelijke oever van de Waal ontwikkelt tot een moderne woon- en werkomgeving. Lent is van oudsher de laatste oversteekplaats voor het noord-zuidverkeer over de Waal. De Waal was namelijk tot voor de aanleg van de kribben een serie ondiepe, meanderende geulen. Het dorpsbeeld van Lent wordt sinds 1879 bepaald door de Maria Geboortekerk, een neogotische kruiskerk van architect Gerard te Riele.

Dit 8,48 hectare bos ligt ten oosten van Lent, net buiten de gemeentegrenzen. Het bos is rond de eeuwwisseling aangelegd op grond van gemeente Bemmel, als compensatie voor de dijkversterking, waardoor een deel van landgoed Doornik verloren ging. Het bos is relatief jong en een combinatie van bos met stroken soortenrijk grasland daartussen en eromheen.

‘In het relatief jonge bos is het al meteen een kakafonie van vogelgeluiden. Ik zet mijn vogelapp aan met een bijzondere score: vink, zanglijster, zwartkop, tjiftjaf, grasmus en fitis. Even verderop aan de rand van het bos komt een ooievaar aangevlogen met een kikker in zijn bek. Hij landt op het ooievaarsnest en voedt het jong terwijl moeder ooievaar toekijkt.’

Het fort ligt aan de noordoever van de Waal ten oosten van het dorp Lent. Het fort is in 1862 gebouwd. Allereerst ter verdediging van de stad Nijmegen en later ter bescherming van de spoorbrug over de Waal. Het fort bestaat uit een gebouw met kazematten, een toren, een gracht met daar omheen een glacis. Een glacis is het van buiten naar binnen glooiend omhoog lopende terrein om een verdedigingswerk heen. Na de Tweede Wereldoorlog werd er munitie en zinkstukken in het fort opgeslagen, zodat bij een mogelijke Russische inval de dijken doorgestoken konden worden. In 1959 verloor het ook deze militaire functie en stond het tijden leeg. Tegenwoordig wordt het fort gebruikt voor horeca.

De Spiegelwaal is een nevengeul van ongeveer vier kilometer in de noordoever van de Waal. De geul werd tussen 2013 en 2015 aangelegd in het kader van het project Ruimte voor de Waal, onderdeel van het landelijke waterveiligheidsprogramma Ruimte voor de Rivier. Dit programma kwam tot stand na de overstromingen in 1993 en 1995. De geul moet de capaciteit in de bocht van de Waal bij Nijmegen vergroten en het waterpeil verlagen waardoor er bij hoogwater meer water opgevangen kan worden. Door de aanleg van de geul ontstond het stadseiland Veur-Lent.

Het ‘Gezicht van Nijmegen’, een Romeins masker, staat op het eiland Veur-Lent in Nijmegen, aan de noordoever van de Waal. Het is een replica van een masker uit de eerste eeuw na Christus, dat 100 jaar geleden bij baggerwerkzaamheden uit de rivier de Waal werd opgebaggerd. Het 6 meter hoge en 4,5 meter brede kunstwerk symboliseert de oudheid van de stad en is een ode aan de geschiedenis van Nijmegen. 

‘Het Gezicht van Nijmegen kijkt naar de overkant van de Waal waar de stad Nijmegen met de Stevenskerk te zien is. Door de ogen van het kunstwerk zie ik dreigende wolken en naderende onweersbuien. Hier boven de rivieren zijn de luchten nog mooier dan op andere plekken. Even later schuil ik onder mijn paraplu achter een dijkhuis. Het Gezicht van Nijmegen staat fier overeind en trekt zich er niets van aan.’

De Lentloper werd aangelegd als een voetgangers naar Veur-Lent. De brug werd in de ontwerpfase Promenadebrug genoemd. De brug word inmiddels bewoon door de huiszwaluw. In de richels onder de brug hebben de paartjes rond de 80 nesten gebouwd. De Lentloper herbergt nu zelfs één van de grootste huiszwaluwkolonies in de wijde omgeving.

De Ossenwaard is een ruig gebied dat is ontstaan door het graven van de nevengeul de Spiegelwaal. Je hebt er een mooi zicht op de brug de Oversteek. De naam herinnert aan de aanval van Amerikaanse parachutisten die op 20 september 1944 in canvasbootjes de Waal overstaken.

‘Na de voetbrug die over de Spiegelwaal slingert passeer ik enkele vrij rondlopende paarden. Gezamenlijk staat ze met hun achterste naar de regen en de wind gekeerd. Dicht op elkaar, zij weten dat de oppervlakte van meerdere paarden minder is dan de optelsom van de delen.’

Fort Beneden Lent of Nieuw Knodsenburg ligt aan de noordoever van de Waal ten westen van het dorp Lent. Het fort is in 1862 gebouwd. Allereerst ter verdediging van de stad Nijmegen en later ter bescherming van de spoorbrug over de Waal. Het fort bestaat uit een bomvrij logiesgebouw met daar omheen een aarden redoute en een gracht. Het gebouw wordt sinds 1983 beheerd door Staatsbosbeheer. Sinds de jaren 70 is dit fort meerdere keren bewoond geweest door krakers.