Elfstedenpad – Sint Annaparochie-Hallummerhoek – Door oneindig polderland

Vandaag wandel ik op de laatste etappes van het Elfstedenpad, het pad der Paden. Het is nog wat mistig en koud zo vroeg op de morgen en het geeft perfect de sfeer weer zoals de schaatsers dit zullen ervaren als ze door de Hel van het Noorden naar Dokkum schaatsen. Het is een eindeloos landschap vol kleivelden en eindeloze vaarten. Er zijn maar weinig plaatsen en buurtschappen in het dit gebied en de wegen en paden lijken in het oneindige te verdwijnen. Langs de Leistervaart wandel je op de route van de Elfstedentocht en in Oude Leije staat langs het water de sculptuur van een schaatster en waar de winnaressen van de Elfstedentocht worden geëerd. Met een beetje verbeelding zie je ze schaatsen.

Vrouwenparochie (Bildts: Froubuurt en Fries: Froubuorren) is een dorp in de gemeente Waadhoeke, in de Nederlandse provincie Friesland. Vrouwenparochie is in de 16e eeuw gesticht nadat in 1505 de Oudebildtdijk was aangelegd. Het was het meest oostelijke van de drie dorpen die destijds werden gebouwd en heette aanvankelijk Kijfhoek, naar de nederzetting Kijfhoek in Zuid-Holland. Later gingen de namen van de parochies van de dorpen over op de dorpen zelf.

Het dorp werd daarna in de 16e eeuw vermeld als ‘Onse Vrouwen’, in 1626 als ‘Lefrouwe buerdt’ en in 1664 en 1700 als L. Vrouwen Parochie, waarbij de L staat voor Lieve. Die toevoeging bleef tot in het begin van twintigste eeuw maar steeds vaker viel het ‘Lieve’ weg. Zo werd het uiteindelijk Vrouwenparochie, naar Onze-Lieve-Vrouw.

Het Bildt is een streek en voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Friesland met als hoofdplaats Sint Annaparochie. De gemeente telde 10.502 inwoners en ligt aan de Waddenzee met 15,4 km kust. Het Bildt maakte ooit deel uit van de Middelzee en is een van de oudste Nederlandse polders. Hertog George van Saksen liet het gebied in 1505 inpolderen door Hollanders. De bewoners van dit gebied worden Bilkerts genoemd, zijn van een Hollandse oorsprong en spreken een eigen karakteristieke taal. Er wordt zodoende in dit gebied grotendeels, niet het in Friesland gebruikelijke Fries maar, Bildts gesproken. De naam ‘het Bildt’ komt van ‘opgebild’, wat ‘opgeslibd’ betekent. Men is ook niet ‘in’ het Bildt maar ‘op’ het Bildt.

De bodem (zeeklei) is zeer vruchtbaar, het gebied leeft van landbouw; voornamelijk pootaardappelen, graan, uien, suikerbieten en in zeer geringe en afnemende mate van fruitteelt. Er is een eigen aardappelras ontwikkeld; de Bildtstar.

De Leistervaart (Leister Feart) is een kanaal in de gemeente Waadhoeke in de Nederlandse provincie Friesland. De Leistervaart loopt van de Ouwe Rij ten zuiden van Oudebildtzijl door de plaats Oude Leije. Ten oosten van Oude Leije sluit het kanaal aan op respectievelijk de Hijumervaart in noordelijke richting en de Finkumervaart in zuidelijke richting. Het kanaal maakt deel uit van de route van de Elfstedentocht. 

Langs het kanaal staat in Oude Leije een sculptuur ter ere van de winnaressen van de Elfstedentocht: Lenie van der Hoorn (1985), Tineke Dijkshoorn (1986) en Klasina Seinstra (1997). Het beeld wordt door de inwoners van Oude Leie ús Klazien genoemd, omdat Seinstra daar woonachtig is.