Aspergepad – Wandelen rond aspergedorp Grubbenvorst

Het Aspergepad laat kort de omgeving van Grubbenvorst, het Aspergedorp, zien. Je ziet aspergevelden, het Aspergemonument en bedrijven die de asperges verwerken. Leuk om te zien, de route daarentegen is niet bijzonder. Je loopt veel over verharde en soms drukke asfaltwegen. En dat terwijl er bijvoorbeeld bij Landgoed De Steegh een prachtig aangelegd pad door de velden en langs waterpartijtjes als alternatief ligt. Toch maar wat asperges gekocht, nu ik er toch was.

Grubbenvorst is een kerkdorp in het noorden van de Nederlandse provincie Limburg. Grubben, ook wel Gribben, was de naam van het kasteel waarvan nu de ruïne van het Gebroken Slot resteert. Grubben wijst meestal op een holle weg. Het tweede gedeelte van de naam “Vorst” was de naam van het dorp. Deze naam wijst op bos, in het bezit van de heer van het gebied. Al voor 1940 was er al asperge in Grubbenvorst maar de oorlog was er debet aan dat het ‘witte goud’ pas echt goed doorbrak in de begin jaren vijftig. Grubbenvorst zat in de wederopbouw, men was arm, en men had niet veel meer dan arme zandgronden. Juist deze schrale zandgronden waren een perfecte voedingsbodem voor asperge. Omdat Grubbenvorst lange tijd de grootste aspergeveiling ter wereld herbergde, was het maasdorp dan ook met recht het belangrijkste centrum van de aspergeteelt. Een fraai aspergemonument in het park bij het klooster herinnert aan de tijd dat Grubbenvorst steunde en groeide op de peilers van de toekomst: De Asperge.

Het Asperge Kunstwerk werd in 2002 door Hans Reijnders ontworpen en vervaardigd. De natuurstenen pilaren in het kunstwerk zijn abstracte uitbeeldingen van asperges. Deze asperges fungeren als zonnewijzer. De schaduwen markeren namelijk het begin en het einde van het aspergeseizoen. Door de roestkleurige ornamenten wordt een link gelegd met de golvende Maas, waaraan Grubbenvorst ligt.

Al vanaf 1690 woonden er zusters in Grubbenvorst, afkomstig uit deze plaats, uit Melderslo en uit Horst. Zij behoorden tot de Congregatie van de Zusters Maricolen. In 1708 kochten zij de boerderij “De Bisweide” welke uit 1615 stamde. Zij zorgden voor verstandelijk gehandicapte vrouwen. In 1850 dreigde de gemeenschap uit te sterven, en daarop kwamen in 1859 drie zusters Ursulinen vanuit Venray naar Grubbenvorst. In 1860 sloten de achttien nog overgebleven Maricolen zich aan bij de Ursulinen. In 1870 kwam een internaat gereed en een kloostergebouw, en in 1890 werd ook de neogotische kapel voltooid. Het geheel kreeg de naam ‘La Providence’ (de Voorzienigheid) en er werd onderwijs gegeven. In 1975 sloot het internaat en werd het gebouw een zorgcentrum voor de, vaak hoogbejaarde, zusters. In 2000 namen de zusters het besluit om in het klooster ook reguliere ouderen op te nemen, waartoe het tussen 2003 en 2006 werd verbouwd. Hierbij werd een deel gesloopt en een nieuw, modern, deel aangebouwd.

De asperge is een plant die in het wild vooral voorkomt in kuststreken en langs rivieren. De plant wordt vanwege de jonge scheuten geteeld als groente. Er zijn witte, groene en paarse asperges op de markt. De witte zijn onder de grond gegroeid en uit het licht gehouden, de groene en paarse asperges hebben wel zon gezien. De eerste tekenen van aspergeconsumptie zijn gevonden in de piramide van Sakkara in Egypte, gebouwd rond 2750 voor Christus. Ook de Romeinen wisten de groente twee eeuwen voor Chr. al te waarderen. In Nederland worden sinds de 19e eeuw op grotere schaal asperges gekweekt. Het oudste nog bestaande gebied is dat rond Bergen op Zoom, maar sinds de Eerste Wereldoorlog is Noord-Limburg het belangrijkste productiegebied voor asperges. Het aspergeseizoen is betrekkelijk kort; in Nederland ongeveer twee maanden. De eerste asperges steken in de lente de kop op. Traditioneel wordt er geoogst vanaf de tweede donderdag van april tot 24 juni op Hoogfeest van de geboorte van de Heilige Johannes de Doper.

De kapel is gewijd aan de heilige Anna. In de 19e eeuw stond er tegenover het Ursulinenklooster een houten kapel waar dagelijks de arme mensen van de zusters een pannetje eten kregen. Na het eten gingen deze mensen in de kapel vaak een dutje doen. Dit beviel de zusters niet en zij besloten in 1880 de kapel af te breken. In 1894 bouwde men meer naar het noorden een nieuwe bakstenen kapel. In 1979 werd de kapel gerestaureerd en werd op 7 oktober 1979 weer in gebruik genomen. De kapel kreeg toen een nieuw beeld van de heilige Anna en Maria. De kapel is gebouwd in neogotische stijl in bakstenen, staat op een rechthoekig plattegrond en wordt gedekt door een verzonken zadeldak.