Beurs van Berlage, Spinoza en Simon Carmiggelt
Amsterdam acht keer anders – Markante Amsterdammers
Kenmerken
Lengte: 8 kilometer
Startpunt: Amsterdam CS
Eindpunt: Anne Frankhuis
Landschap: Stad en historie
Gerard Goudriaan leidt je in deze route langs plekken die herinneren aan markante Amsterdammers. Je bezoekt plaatsen die de herinnering aan hen ophouden door een beeld, een eigen schildering of kunstwerk. Het kan ook zijn dat het een plek is waar een markante Amsterdammer iets heeft achtergelaten, zoals de Beurs van Berlage. Onderweg zie je het straatleven in Amsterdam, op het Waterlooplein, de Nieuwmarkt en de Jordaan.
Berlage
Hendrik Petrus (Hein) Berlage was een invloedrijk Nederlands architect, stedenbouwkundige, meubelontwerper, glasontwerper en tekenaar. Berlage werd geboren aan de Keizersgracht in Amsterdam als kind van welgestelde, liberale ouders. Hij studeerde van 1874 tot 1875 aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten te Amsterdam. In 1889 ging Berlage zelfstandig werken. Aanvankelijk ontwierp hij voornamelijk in de toen gebruikelijke neostijlen maar allengs begon hij te experimenteren in een mengvorm van rationalisme en jugendstil. Vanaf het einde van de 19e eeuw was het rationalisme een belangrijke architectuurstroming. Berlage ontwierp van daaruit de plattegrond van een gebouw, met vlakke bakstenen muren en gebruik van natuursteen ter accentuering van belangrijke punten. De Koopmansbeurs in Amsterdam is Berlage’s belangrijkste werk uit deze periode en wordt beschouwd als het begin van de moderne architectuur in Nederland.
Majoor Boshardt
Majoor Bosshardt is zeker het bekendste lid van het Nederlandse Leger des Heils ooit. Tussen 1950 en 2000 werkte ze in Amsterdam met mensen voor wie niemand anders oog had: prostituees, alcoholverslaafden en dak- en thuislozen. De majoor nam deze mensen in haar eigen huis op als het moest. Ook bracht ze (Joodse en andere) kinderen uit een kinderhuis onder bij particuliere adressen tijdens de Tweede Wereldoorlog, zodat ze uit handen van de bezetter bleven.
Spinoza
Spinoza, gelatiniseerde vorm van Baruch Spinoza was een Nederlandse filosoof, politiek denker uit de Gouden Eeuw. Hij wordt beschouwd als een van de grondleggers van het rationalisme, en een van de inspiratoren van de Verlichting. Onder de natuurfilosofen is Spinoza een radicaal die elke vorm van Openbaring of profetie ontkende en geen andere verklaring accepteerde dan die gebaseerd op de rede en logica. Hij leverde felle kritiek op de letterlijke uitleg van de Bijbel door zijn tijdgenoten.
Simon Carmiggelt
Simon Johannes Carmiggelt was een Nederlands journalist, schrijver en dichter. Onder het pseudoniem Kronkel publiceerde hij bijna veertig jaar vrijwel dagelijks een cursiefje in dagblad Het Parool, waarin hij gewone zaken op verrassende wijze omschreef, met oog voor humor in het verschil tussen ideaal en werkelijkheid. In de loop der jaren werd de schrijfstijl soberder en de humor treuriger.
Johnny Jordaan
Johnny |Jordaan, pseudoniem van Johannes Hendricus van Musscher was een Nederlands zanger en vertolker van het levenslied. Hij is bekend geworden door zijn liederen over Amsterdam en in het bijzonder over de Amsterdamse Jordaan. Hij was langs twee kanten een neef van Carel Verbrugge, die later bekend werd als Willy Alberti. De naam Johnny Jordaan, die hij verkreeg via Alberti, gebruikte hij vanaf zijn veertiende, toen hij in zijn vrije tijd in cafés bleef zingen. Ondertussen had hij verschillende baantjes. Na de Tweede Wereldoorlog kreeg hij een baan als zingende kelner in het Amsterdamse café De Kuil.
Anne Frank
Annelies Marie (Anne) Frank was een Duits en later statenloos Joods meisje dat wereldberoemd is geworden door haar dagboek dat ze schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog, toen ze ondergedoken zat in het achterhuis aan de Prinsengracht in Amsterdam. Haar dagboek is postuum gepubliceerd en is een van de meest gelezen boeken ter wereld. Door haar dagboek is Anne Frank internationaal een symbool geworden van de Holocaust, de moord op zes miljoen Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Anne Frank schreef haar dagboek in de vorm van brieven aan een fictieve vriendin Kitty. Ze schreef: ‘Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog aan niemand gekund heb, en ik hoop dat je een grote steun voor me zult zijn.’