Skip to main content
search

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen – Wandelen naar een paradijselijke omgeving

Kunstenaarskolonie Plasmolen

Wandelen naar een paradijselijke omgeving

 

Kenmerken

Lengte: 12,5 kilometer

Start- en eindpunt: Rijksweg Plasmolen

Landschap: Heuvelland

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen

De route brengt je al snel via natuurgebied De Diepen richting stuwwal. Het eerste bijzondere ‘schilderplekje’, de Hellebeek, stroomt rustig richting de Sint Jansberg. Het is ontelbare keren geschilderd en al wandelend snap je waarom. Omgeven door eeuwenoude bomen, fluitende vogels en kabbelend water is dit een van de mooiste wandelgebieden van Nederland. Sint Jansberg en de Kiekberg volgt, een korte klim, het licht van de zon straalt tussen de bomen. Ik snap het, dit moet een inspiratiebron voor elke schilder zijn geweest. Dichte bossen leiden op hoogte naar de Mookerhei. Het uitzicht is fantastisch met in de verte de kerktorens van Cuyck, het Maasdal en de rest van Brabant voor je. Via kronkelpaadjes bereik je het centrum van Mook, kunstwerken voor het raadhuis. Het oude kerkje ligt vlak aan de Maas waar een oude stoomboot voor anker ligt en binnenvaartschepen richting Rotterdam varen. Via opnieuw de Mookerhei en het mooiste droogdal van Nederland, het Zevendal, bereik je de Mookerplas en rond je de wandeling af. Een genot om hier te mogen wandelen.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij het Zevendal

Paradijselijk

Ik had wat twijfels bij de gids Wandelen in en rond Kunstenaarskolonies. Waarom? De plaatjes zijn natuurlijk prachtig maar zo lang geleden, wat is er nog van het landschap over. Je hebt enige verbeeldingskracht nodig. Maar ik begin de wandelingen steeds leuker te vinden. Juist die verbeeldingskracht, een beetje romantiek, maakt deze wandelingen zo leuk. En de schilders in begin 20e eeuw trokken niet voor niets naar juist deze landschappen. Het waren ongerepte plekken waar ze de prachtige natuur en het alledaagse leven vastlegden. En in het geval van Plasmolen is dit landschap nog steeds fantastisch. Goed, het alledaagse leven is sneller geworden en drukker. Maar het landschap kan nog steeds paradijselijk worden genoemd. Het is een van de mooiste wandelgebieden van ons land en al wandelend word je je daar bewust van. En om op de schilders terug te komen, je ziet bijna de schilderijen voor je. Ik was vandaag een beetje de romantische wandelaar.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de Mookerhei

Yolande Emmelot en Sjoerd Karsten over de route

Eind 19e eeuw kwam het deftig toerisme in Plasmolen langzaam op gang, gevolgd door vaak welgestelde kunstenaars. Er werd een rijksweg aangelegd, nadat koning Willem II bij een bezoek aan Limburg met zijn koets in het zand bleef steken. Het eenvoudige logement aan de plas werd uitgebreid tot Hotel de Plasmolen. Jacques van Mourik, Amsterdamse notariszoon, vestigde zich er in 1900, na er met zijn ouders vakanties te hebben doorgebracht. Hij schilderde er de prachtige landschappen, volgens Jac. P. Thijsse ‘misschien wel het rijkste landschap’ van Nederland. Van Mourik werd de nestor van de kunstenaarskolonie. Hij haalde academievrienden naar Plasmolen, van wie sommigen er zich vestigden. Ook kwamen er vele passanten, onder wie Théophile de Bock en Constant Permeke, en ook schrijvers, zoals Anna Blaman. Zij troffen elkaar in Hotel de Plasmolen en vormden een bont gezelschap. De (pittige) wandeling start in Plasmolen en voert al snel door het sprookjesachtige landgoed de Sint-Jansberg, een stuwwal. Dit unieke natuur- en cultuurgebied kenmerkt zich door beboste hellingen, vennetjes, beekjes en akkers. Je loopt over kronkelpaden en klimt en daalt over de heuvels. Via een akker kom je op de Mookerheide, vanwaar je naar Mook wandelt, waar enkele kijkpunten zijn. De route loopt terug langs de Maas, de Mookerheide en onderlangs de Sint-Jansberg.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de Hellebeek

Achtergrondinformatie

Mook

Het kerkdorp is bijna de noordelijkste plaats in de provincie Limburg. De omgeving is vrij heuvelachtig. Centraal in het dorp ligt het Raadhuisplein met het gemeentehuis en het markante kerkje Sint Antonius Abt. Het gemeentehuis was voor de daar in begin 20e eeuw gevestigde schilders belangrijk. Hen werd gevraagd het gebouw op te fleuren. Het gebouw sneuvelde echter in de oorlog. Er hangen nu nog schilderijen in de raads- en trouwzaal. Mook ligt direct aan de Maas, tegenover Katwijk. Ten noordoosten van Mook ligt een stuwwallengebied met hoogten tot 69 meter. Hier ligt de Mookerheide, een natuurgebied met de Heumense schans en de Mookerschans. Ten noordwesten daarvan ligt het natuurgebied Herrendal en ten zuidoosten van de Mookerheide ligt nog het natuurgebied Sint-Jansberg. Al deze gebieden liggen op de uitlopers van stuwwallen.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de kerk in Mook
Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij het gemeentehuis in Mook

De Onze-Lieve-Vrouwe van de Dwaalichtjeskapel

De merkwaardige naam heeft te maken met de Slag op de Mookerheide (1574). De dwaallichtjes zouden te maken hebben met de zielen van de bij deze slag omgekomen soldaten, die geen rust konden vinden. Pas toen er op deze plaats een kapelletje gebouwd werd, zouden de spookachtige lichtjes verdwenen zijn. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte het beschadigd en werd gerestaureerd in 1947. Het is een vierkant gebouwtje van witgeschilderde baksteen, afgeschermd door smeedwerk, waarbinnen zich een Mariabeeld bevindt. Dit dateert van 1947 en werd vervaardigd door Peter Roovers.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de Onze Lieve Vrouw van de Dwaallichtjeskapel

Sint Jansberg

De Sint-Jansberg is een natuurgebied en voormalig landgoed gelegen bij Plasmolen en Milsbeek in Noord-Limburg. Een van de heuvels in het gebied is de Sint-Jansberg die ook Kloosterberg wordt genoemd. De Sint-Jansberg verbindt de Mookerheide met het Duitse Reichswald en grenst in het oosten aan de Gelderse gemeente Berg en Dal. Het gebied is een stuwwal ontstaan in de voorlaatste ijstijd. De Jansberg is de enige plek in Nederland waar de ligging van een gletsjertong uit de rissijstijd (Salien) is vastgesteld. Het gebied is een eindmorene en maakt deel uit van het gebied wat vroeger het Ketelwald was. Sinds 1970 is het voormalig landgoed onder beheer van Natuurmonumenten.

Het gebied kenmerkt zich door beboste hellingen en vele beekjes. Ook zijn er enkele moerasgebieden (De Geuldert, De Diepen en het Koningsven) aan de voet van de Jansberg. De twee hoogste hellingen zijn de Kiekberg (77 meter) en de Sint-Maartensberg (66 meter). Enkele vlakke stukken zijn in gebruik voor de landbouw. Bij Plasmolen ligt een kleine stuwdam en staat de bovenste Plasmolen, een oude watermolen. Delen van het gebied zijn niet toegankelijk omdat zich daar een aantal dassenburchten bevinden.

Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de Hellebeek
Wandelen rond kunstenaarskolonie Plasmolen bij de Sint Jansberg

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu
CHOOSE YOUR LANGUAGE