Wandelen door oneindig laagland – Neerijnen – Door de landgoederen Waardenburg, Neerijnen en Rijswaard (Kasteelwandeling Neerijnen en Waardenburg)

Echt een topper deze wandeling, tevens trage tocht, door oneindig laagland vlakbij de Waal. Door de prachtige landgoederen van Neerijnen en Waardenburg, prachtige kastelen en een geweldig natuurgebied aan de Waal. Pal onder de A2 waar treinen en auto’s over de Waal razen, zie je beversporen en een dassenburcht. Maar ook een oude waterkering en volop dynamische natuur die door de wisselende waterhoogte van de Waal steeds verandert.

Het Stroomhuis is een oud schakelstation van de Nuon en dateert van 1951. Het ligt vlakbij de uiterwaarden van de Waal en het was in 1989 voor het laatst als schakelstation in gebruik. Momenteel is het een cultureel centrum in het gelijknamige kasteeldorp Neerijnen in de Betuwe.

Kasteel Waardenburg, soms ook Weerdenburg genoemd, is een middeleeuws kasteel gelegen te Waardenburg in de gemeente West Betuwe. De stichtingsdatum van kasteel Waardenburg is precies bekend: op 5 augustus 1265 gaf graaf Otto II van Gelre de dorpen Hiern, Neerijnen en Opijnen aan Rudolph de Cock, ridder, die daartegenover zijn bezittingen in Rhenoy afstond. Toen deze Rudolph het dorp Hiern (de oude naam van het dorp Waardenburg) in leen had gekregen, wilde hij zich daar ook vestigen. Hij vroeg dus aan de leenheer toestemming om een woning te bouwen. Graaf Otto gaf daarvoor toestemming, maar het bouwwerk mocht niet meer kosten dan 300 Leuvense Ponden.

Na de verwoesting in 1574 is de ruïne in 1627 weer bewoonbaar gemaakt. In 1895 restaureerde de eigenaar het, en voegde aan de oostzijde een torentje toe. Het kasteel liep in de Tweede Wereldoorlog schade op tijdens de bombardementen van de nabijgelegen Bommelse Brug en werd in 1957 onbewoonbaar verklaard. A.F. van Goelst Meyer (1892-1990) heeft vervolgens voor grootschalige restauratie gezorgd. Het gebouw heeft momenteel ongeveer de helft van zijn oorspronkelijke omvang, waarbij vooral oude delen bewaard zijn gebleven.

Rijswaard is een van de meest waardevolle uiterwaarden in Nederland. Er komen meer dan 300 wilde plantensoorten voor zoals echte karwij, kattendoorn en veldsalie.

Kasteel Neerijnen is een kasteel en landgoed ten noorden van het dorp Neerijnen in de gemeente West Betuwe. De oorsprong van dit kasteel ligt in de 14e eeuw. Gijsbert de Cocq van Neerijnen, een achterkleinzoon van Rudolf II de Cock, bouwde in het jaar 1350, op 1000 meter afstand van kasteel Waardenburg, het huis Klingelenburg. Het huis van tegenwoordig is circa 1600, op de fundamenten van het oude huis Klingelenburg gebouwd. Het is ingrijpend verbouwd in de 18e eeuw en werd nog laat in de 19e eeuw met een aanbouw uitgebreid. Beide kastelen hebben tot 1974 dezelfde bezitters gehad. In 1974 kwam het huis voor de som van fl. 2.210.000,– in bezit van stichting Het Geldersch Landschap. Deze droeg het kasteel in langdurige erfpacht over aan de zusterinstelling, de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen in 1975. Daarna werd het door de gemeente Neerijnen gekocht, en werd het na een restauratie als gemeentehuis in gebruik genomen.

Ruim dertig jaar na de herintroductie van de bever in Nederland heeft het dier zich over een behoorlijk deel van het land verspreid. Sinds 2011 is de beverpopulatie flink gestegen. Naar schatting zijn er nu 3500 bevers, een paar honderd meer dan een jaar eerder. In 2011 waren er nog maar zo’n 1000. En ook in de Rijswaard zijn beversporen die duiden op de aanwezigheid van dit prachtige dier.

De Molen van Waardenburg is een zeskantige rietgedekte grondzeiler, een maalvaardige korenmolen langs de rivierdijk de Waalbandijk en in het bezit van de gemeente Neerijnen.

Voor 1780 stond op de plaats van deze korenmolen bijna zeker een standerdmolen, ook wel ‘staakmolen’ genoemd. De standerdmolen is omgewaaid, weer hersteld, en rond 1780 definitief afgebroken en vervangen door de huidige zeskante molen. In de huidige molen zijn nog onderdelen van de oude standerdmolen terug te vinden. Vroeger behoorde de molen, samen met het Kasteel Waardenburg, het T-boerderij ‘t Molenhuis en andere bijbehorende gebouwen tot de goederen van de heerlijkheid Waardenburg die in de 18de eeuw in het bezit was van het geslacht Van Aylva.

Als gevolg van de watersnood in 1995 werd de aangrenzende Waalbandijk verzwaard en opgehoogd, waardoor de molen de wind letterlijk en figuurlijk uit de zeilen werd genomen. Om de molen weer naar behoren te laten functioneren werd hij 1,5 meter verhoogd met behulp van luchtkussens en stalen stempels. Na het verhogen van de molen is de voet volledig gerestaureerd.