Trage Tocht Lomm – Wandelen over heuvelachtige stuifduinen

Trage Tocht Lomm is een aangename wandeling met veel variatie en mooi gedeeltes langs hele mooie bosranden. Met daarbij de vele Ravenvennen en het uitzicht vanaf de Witte Berg op dit gebied geeftt deze wandeling een goed beeld van wat de Maasduinen zijn. Onderweg de warmte van de lente en de ontluikende natuur met overal nieuwe groentinten op je pad. Het begin laat mooie zandwegen zien, kronkelend, licht glooiend. En het einde verrast met een avontuurlijk pad door de bossen.

Routemaker en bedenker van de route Rob Wolfs: ‘We maken een mooie, bijna volledig onverharde bos- en heidewandeling rondom de Ravenvennen. Het natuurgebied ligt in het meest zuidelijke deel van de Maasduinen, een langgerekte gordel van heuvelachtige stuifduinen tussen Gennep en Venlo. We lopen vanaf rand van het gebied naar het kleine buurtschap Bong en blijven met een natuurleerpad van het IVN nog even op de rand van bos en boerenland. Verderop komen we langs het Vreewater, vroeger een moerassige Maasloop, nu vooral natte graslanden, poelen singels en houtwallen. Planten als duizendknoopfonteinkruid, schildereprijs en moerasbasterdwederik doen het hier goed. Na dit kleinschalige halfopen landschap komen we bij de Nederlands-Duitse grens. Hier is het goed rusten bij pannenkoeknhuis Jagersrust. We volgen een klein stukje van het smokkelpad, speciaal voor kinderen aangelegd, en lopen door naaldbos naar de Ravenvennen. Het is een uitgestrekt heidegebied met enkele tientallen vennen, deels aangewezen als libellenreservaat. Hier komen wel 28 soorten libellen voor. De gevlekte witsnuitlibel is de meest bijzondere soort. Bovenop de Witte Berg, een van de hoogste rivierstuifduinen van het gebied en zo genoemd naar het witte zand, hebben we een weids uitzicht. We slingeren verder langs de vennen en over smalle slingerpaadjes door de bossen van de Lommerheide. Op het laatste deel van deze wandeling lopen we op de rand van bos en veld terug naar de parkeerplaats of bus.’

Nationaal Park De Maasduinen is een bos- en heidegebied, gelegen op een langgerekte zandrug tussen de Maas en de Duitse grens. Het bevindt zich grotendeels binnen het grondgebied van de gemeente Bergen. Het park strekt zich uit over een lengte van ruim 20 kilometer en heeft een breedte van gemiddeld twee à drie kilometer. Het bevat de langste rivierduingordel van Nederland, in duizenden jaren ontstaan door een samenspel van water, wind en mens. Water heeft een grote rol gespeeld bij het ontstaan van het gebied van Nationaal Park De Maasduinen. Vroeger stroomde er de Rijn en was de Maas daar een zijtak van. Er zijn nog steeds sporen te vinden van de Rijnloop, zoals banken van Rijngrind die in de bodem verborgen liggen. In de laatste ijstijd, zo’n 21.000 jaar geleden, kreeg de wind vrij spel. Deze ijstijd was extreem droog en koud. Een groot deel van het landschap was bedekt met een laag dekzand. De krachtige westenwind nam zand mee en zette het af op de oostelijke oevers van de Maas. Hierdoor ontstonden de zandruggen en in een boog liggende duin, paraboolduinen genoemd.

De Witte Berg is het hoogste uitkijkpunt in het Natuurgebied Ravenvennen gelegen ten Zuidoosten van Lomm. Het is een oude rivierduin die inmiddels is begroeid met zeldzame planten zoals korstmossen en ook de zandbijen en hagedissen hebben hier hun plekje gevonden in het fijne rulle zand. Voordat de Witte Berg was begroeid had je hier uitzicht op wel 16 kerktorens vanaf het hoogste punt. Hier heb je nu een prachtig uitzicht over de verschillende vennen.

De Ravenvennen is eigendom van de Stichting Het Limburgs Landschap en is gelegen in de gordel van paraboolduinen tussen Gennep en Venlo. Het in 381 ha grote terrein bestaat uit voornamelijk uit naaldbossen met een vennencomplex. Het is een droog bosgebied met overwegend grove dennen op oud stuifzand, afgewisseld door cultuurgronden, vennetjes en wat heide. Het meest aantrekkelijke en qua natuurwaarde wellicht het belangrijkste deel van de Ravenvennen betreft de vele vennen, die tot stand kwamen als uitgestoven laagtes in het rivierduinzand. In het beschutte, zanderige milieu trekken de schaarse open terreintjes vlinders aan zoals de gehakkelde aurelia. In 2011 kreeg de Ravenvennen van De Vlinderstichting de status ‘Libellenreservaat’, destijds het tweede van Nederland.

Het Vreewater is een vochtig gebied dat ingesloten ligt tussen Ravenvennen en de Duitse grens en vooral bestaat uit kleinschalige graslandjes omgeven door houtwallen. Het vormt een schakel tussen de natuurgebieden Ravenvennen en Zwart Water. Er liggen poelen en in 2001 werd een laaggelegen oude Maasbedding hersteld. Hier is een kleibodem terwijl de omringende gebieden een zandbodem kennen. Voorkomende planten zijn onder andere duizendknoopfonteinkruid en moerasbasterdwederik. Er leven veel reptielen en amfibieën, zoals hazelworm en levendbarende hagedis. In 2010 werd de boomkikker geherïntroduceerd.