Skip to main content
search

Trage Tocht Hoorn – Wandelen door stad met rijk VOC-verleden

By 3 november 2024november 29th, 20245-10 KM, Noord-Holland, Trage tochten

Trage Tocht Hoorn

Wandelen door stad met rijk VOC-verleden

 

Kenmerken

Lengte: 10 kilometer

Start- en eindpunt: Station Hoorn

Landschap: Stad, park en water

Trage Tocht Hoorn

Wandelen door stad met rijk VOC-verleden

De wandeling heeft als hoofdmoot de prachtige binnenstad van Hoorn. Je loopt langs prachtige historisch panden, knusse straatjes, hofjes en havens. Het is zaterdag en het is er gezellig, de mensen gaan erop uit op de zonnige herfstdag. Aan alles zie je dat Hoorn een belangrijke handelsplek is geweest. De Hoofdtoren, het Oostereiland en de Noorderkerk, de route doet ze allemaal aan. De route is gevarieerd gemaakt door de groene gebieden in het eerste gedeelte. Achtereenvolgens het Noorderplantsoen, Wilhelminaplantsoen, Mandelapark en Muntpark vormen de proloog van het mooie gedeelte in de stad. De bebouwing om de groenstroken is niet bijzonder, met jaren ’70 en ’80-huizen en industrie. Maar langzaam komt het weidse uitzicht over het Markermeer, joggers passeren hier en groepen voeren gesprekjes met elkaar. Het toetje wordt gevormd door de kunst op de dijk langs het water richting de bijzonder vormgegeven schouwburg. De Stadse Tocht sluit af in de stad, zoals het hoort, een suikerbrood mocht mee naar Brabant uit de hele mooie stad Hoorn.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de hofjes

Letters in het water

Bij de haven waar ontelbare masten van schepen de lucht in steken, zie ik aan de waterkant allerlei letters in het water liggen. Met moeite lees ik de tekst die door de letters wordt gevormd. Bij thuiskomst zie ik op internet dat het drijvende gedicht ‘de hemel’ heet. Het kunstwerk van Jan Merx ligt hier sinds 1998 in het water. De tekst:’ de liefde bezit de tijd, de tijd is geen werkelijkheid. de werkelijkheid bestaat alleen in de droom, de droom van dood en genot vertelt het geluk , het geluk leeft in de liefde, de liefde onsterfelijk maakt het leven gelukkig vergankelijk.’ In gedachten bevestig ik de tekst.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij Het Drijvend gedicht

Rolf, Padde en Hajo

Ze zitten en staan er wat ondeugend bij op de muur bij de Hoofdtoren in Hoorn. Ik las vroeger het jeugdboek De scheepsjongens van Bontekoe, geschreven in 1924 geschreven door Johan Fabricius. Het boek is geïnspireerd door het eerste deel van het Journaal van Bontekoe over een zeereis in de Gouden Eeuw. Het beeld laat perfect zien waar Hoorn in de VOC-tijd voor stond. Ze staan hier in Hoorn staan op de kademuur bij de Hoofdtoren, standbeelden van de drie scheepsjongens, turend over het water. Ze lijken bijna een VOC-schip op te wachten, of, gaan in gedachten terug naar de tijd van de VOC toen schepen in barre tochten producten uit het verre oosten haalden.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de Scheepsjongens

Rutger Burgers over de route

Aantrekkelijke stadse wandelronde over de groene vestingwal, door kleine en grote stadsparken en langs de waterkant aan Markermeer en Hoornse Hop. De wandeling begint met een oud stukje Hoorn aan de Munnickengracht. Dan zoeken we de met grote bomen begroeide wal op aan de voormalige vestinggracht. We lopen langs de Mariatoren en genieten van de fraai gebogen Oosterpoort. De tocht gaat verder door het Wilhelminaplantsoen, het Mandelapark en het Muntpark. We steken door naar de Schelphoek en het grote Julianapark aan het Markermeer. Op de strandjes kun je daadwerkelijk schelpen aantreffen uit de tijd dat Hoorn een havenstad was aan de Zuiderzee. Aan de havens kun je zien dat de stad ten tijde van de VOC een belangrijke positie innam. Op het Oostereiland staat het imposante gebouw van de Admiraliteit van het Hollands Noorderkwartier. We wandelen om het gebouw heen en nemen een kijkje op de enorme binnenplaats. Het complex was vanaf 1814 een militaire gevangenis en later een gesticht voor landlopers, bedelaars en alcoholisten. De naam Krententuin verwijst hier naar en komt voort uit het Bargoens. We volgen nog een eindje de waterkant, eerst langs de Grashaven en dan aan de maanvormige oever van het Hoornse Hop. Tot slot wandelen via een paar steegjes terug naar het station.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn

Achtergrondinformatie

Hoorn

Op 26 maart 1356/1357 verleende Willem V stadsrechten aan Hoorn. Door deze maatregel kon de stad zelf rechtsregels opstellen en handhaven, en belastingen innen. Hoorn overvleugelde al snel de andere Zuiderzeehavens. Alleen Amsterdam kende in de 15e eeuw een soortgelijke snelle groei. Gedurende de 16e en 17e eeuw kende de stad haar grootste bloei, en was Hoorn een van de steden die vertegenwoordigd was in de Vereenigde Oostindische Compagnie. De Hoornse schippers Jacob le Maire en Willem Cornelisz Schouten rondden met de schepen Hoorn en Eendracht als eersten de zuidelijkste punt van Zuid-Amerika, en noemden deze Kaap Hoorn. De gemeente Hoorn werd in 1966 aangewezen als groeikern, een officiële status die in 1985 eindigde. Sindsdien is Hoorn flink doorgegroeid.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn

Koepoortsbrug

De Koepoort wordt door Velius in zijn Kroniek al genoemd op het jaar 1646. De poort is diverse malen verbouwd en in 1871 gesloopt. Er zijn nog enkele onderdelen, twee koeien, bewaard gebleven en worden in het Westfries Museum getoond. In 1820 was al de oude Oosterpoort uit 1531 gesloopt en in 1850 verdween de in 1502 in steen herbouwde Noorderpoort. Van de toegangspoorten van de stad heeft Hoorn alleen de Oosterpoort uit 1578 overgehouden.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de Koepoortsbrug
Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de Koepoortsbrug

Wilhelminaplantsoen

Het mooie park Wilhelminaplantsoen in Hoorn bevat meren, een fontein en kunstwerken. Het plantsoen is in de Engelse landschapsstijl aangelegd met centraal de vijver met grote fontein. Langs het park staan vrijstaande villa’s die als eerste na de Tweede Wereldoorlog Weren gebouwd. Dit gedeelte aan de Emmalaan werd destijds ‘Hoorns goudkust’ genoemd.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn in het Wilhelminaplantsoen

Markermeer

Het Markermeer is genoemd naar het voormalige eiland Marken in het zuidwesten van het meer, dat tegenwoordig een met het achterland verbonden schiereiland is. Oorspronkelijk was dit water onderdeel van de Zuiderzee. In 1891 had de Amsterdamse ingenieur Cornelis Lely, in dienst bij het Ministerie van Waterstaat, Handel en Nijverheid, een plan ontwikkeld voor afsluiting van de Zuiderzee en inpoldering van het zo ontstane binnenmeer. De binnenzee werd uiteindelijk in 1932 door de Afsluitdijk definitief afgesloten, waardoor het huidige IJsselmeer ontstond. Daarna werden de polders Noordoostpolder, Flevoland aangelegd. Als laatste was de Markerwaard aan de beurt. Oorspronkelijk was het plan de Markerwaard droog te leggen, maar dat is uiteindelijk niet gebeurd.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij het Markermeer

Hoofdtoren

De Hoofdtoren is een van de laatste verdedigingswerken Hoorn die bewaard zijn gebleven. De toren is vernoemd naar de nabij gelegen steiger Houten Hoofd, dat al in 1464 gebouwd is. De toren staat aan de haven van de stad. Hij werd in 1532 opgetrokken uit Gobertanger kalksteen en baksteen. Naast de toren staat op de kademuur een standbeeld van de scheepsjongens van Bontekoe uit het gelijknamige boek.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de Hoofdtoren

Oostereiland

Het kunstmatig eiland in de haven van de stad Hoorn is tussen 1662 en 1668 aangelegd. In 1817 werden de magazijnen verbouwd tot een bedelaarsgesticht en tussen 1829 en 2003 heeft het complex dienstgedaan als gevangenis. Tot op heden wordt het complex in de volksmond de ‘Krententuin’ genoemd. De binnenplaats van het complex draagt nu officieel die naam. Er wordt nu ruimte geboden aan het Museum van de Twintigste Eeuw, een filmtheater, kantoren, appartementen, brasserie en hotel.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij het Oostereiland

Ku(n)stlijn: Land & Water

De beeldenroute langs de Markermeerkust van Hoorn laat een groot aantal kunstwerken zien. In 2009 kocht de gemeente met steun van sponsoren het beeld ‘Land en Water’ van Frans de Wit, de stichting Stichting In den Beginne bemiddelde en beheert nu de meeste beelden langs de route. In de jaren daarop is het aantal kunstwerken dat op de route Westerdijk-Visserseiland staat, gestaag uitgebreid en nu staan er circa dertig beelden, allen van Nederlandse beeldhouwers. Het thema op deze route is de dialoog tussen Land en Water.

Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de kunstwerken op de dijk
Wandeling over Stadse Trage Tocht Hoorn bij de kunstwerken op de dijk

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu