Rielsepad – Eindhoven-Geldrop met vriend en geboren en getogen Eindhovenaar Frans van Gameren

Een wandeling samen met vriend Frans van Gameren, geboren en getogen Eindhovenaar. Ik ken hem al 40 jaar en ik maak een wandeling van Eindhoven station naar Geldrop station. Op het station in Eindhoven beginnen we met een kop koffie. Vanuit de stationsrestauratie kijken we uit op het beeld van Anton Philips. ‘Hij had een villa vlakbij, De Laak, mijn vader stierf in het vlakbij gelegen verzorgingstehuis.’ Frans is geboren op Strijp en zijn vader had er jarenlang een groentewinkel in het Drents Dorp, een wijk waar veel mensen uit Drenthe kwamen wonen om in de gloeilampenfabriek te gaan werken. ‘Hier vertrok ik met de trein naar de vakantiekolonie in Egmond aan Zee, ik zal het nooit vergeten.’ Maar vaak kwam hij niet in de stad, Strijp was toen nog ver weg van het centrum en zijn vader had het niet zo op ‘de stad’ waar volgens hem alles veel te duur was. Verderop bij het Witte Dorp, een wijk in het oosten van Eindhoven, lopen we langs het Glorieuxpark waar zijn broer nog korte tijd werkte. ‘En vlakbij woonde mijn tante Riek, daar kwam ik vaak.’ Het zijn bijzondere plekjes waar hij herinneringen ophaalt, zoals bij het Eindhovens Kanaal: ‘Hierop heb ik nog vaak geschaatst en verderop fietste ik op dezelfde paadjes door de bossen en langs weilanden met mijn eerste vriendin naar Geldrop.’ Er is veel veranderd in 40 jaar, zijn klasgenootje op de lagere school was de 150.000 inwoner van Eindhoven, er is veel bijgebouwd maar een aantal bijzondere plekken zijn niet veranderd. En Frans vertelt er volop over.

We wandelen langs het Eindhovens Kanaal. het kanaal start in deze plaats en de kop deed dienst als haven. Hier vestigden zich de gasfabriek en de sigarenfabriek Karel I. Hier stond ook bierbrouwerij De Valk, nu het DAF-museum. Veel ervan is verdwenen, maar veel is er ook voor in de plaats gekomen, zoals de fabrieken van DAF-trucks. Via het Witte Dorp lopen we naar het Bonifatiuspark en via smalle paadjes door bos en langs weilanden naar het buurtschap Riel.

Het plaatsje Riel is nog net niet opgeslokt door de stad. Het is een beschermd dorpsgezicht met aan het begin schattige kleine arbeidershuisjes. Het is een Brabants akkerdorp, waar de 19e eeuwse boerderijen zijn gegroepeerd rondom een driehoekige brink. Het werd de ‘plaatse’ genoemd, en er prijkt een Mariakapel. Er zijn nogal wat betekenissen aangedragen over de herkomst en betekenis van de naam Riel. Riel wordt in 1310 Riele genoemd, in 1337 Ryle en in 1417 komt men de naam Ryele tegen . Voor de benaming Riel wordt bijvoorbeeld een herkomst gezocht in het middeleeuws Latijnse woord rigola, wat waterloop betekent en er wordt ook een verband gezocht met het oud middeleeuws woord rigil, wat richel of reling betekent. Meer aannemelijk echter is de verklaring dat de naam Riel ontstaan is uit rietlo,een samenstelling van de woorden riet en lo en dus riet op een open plek in het bos betekent.

Het Eindhovens Kanaal lijkt bij Geldrop op een landelijk riviertje en niet op een strak uitgegraven kanaal. Het riviertje de Kleine Dommel loopt onder dit kanaal. Het loopt door enkele waardevolle, moerassige natuurgebieden. Het is er nat, wilgen en elzen groeien er en verderop zie je de bomen doodgaan omdat ze niet tegen de natte voeten kunnen. Al snel bereik je het hoogtepunt van de wandeling, kasteel Geldrop. Het was de residentie van de Heren van Geldrop. Het is prachtig landelijk gelegen en toch dicht tegen het centrum van Geldrop. Enorme platanen en een seqoia in de tuin en het kleine maar mooie kasteel staan hier midden in een groot park. Vlakbij de moestuin, kas en tuinen waar de koffie en capuccino ons wel smaakten. Het industrieleven van Geldrop blijkt bij het weverijmuseum bij de Kleine Dommel. Al met al een mooie wandeling met natuur, cultuur, industrieel erfgoed, historische stadse wijken en vooral met gezelschap van Frans die herinneringen ophaalde waardoor elke wijk en elke gebouw ging leven.