Knopenrondje Venlo – Wandelen over de Grote Heide

De wandeling is een uitermate mooi gelegen rondje aan de rand van de bebouwing van Venlo. Vanuit het infocentrum Grote Heide met goede parkeergelegenheid wandel je in een grote boog rond het zweefvliegterrein. Je wandelt daar over de Grote Heide, een mooi overgebleven heidegebied aan de grens met Duitsland waar een grote kudde heideschapen rustig aan het grazen was. Verder afwisselende boompartijen, eiken, berken, naaldbomen en vooral de bloeiende sleedoorn. De voorbode van de lente kleurt hier nu rond het zweefvliegveld prachtig wit.

Routemaker en bedenker Mat Maessen over deze route: ‘Het Knopenrondje Venlo is een mooie wandeling door de uitgestrekte natuur rond de Groote Heide in Venlo. Je zou misschien denken Venlo dat is toch een grote stad in het Noorden van Limburg dus dat zal wel een stadswandeling zijn. Nee dus. Sterker nog: dit is een pure wandeling voor de natuurliefhebber. Het decor daarvoor vormt de Groote Heide, gelegen tegen de Duitse grens. Je wandelt door bos en over heide. Als je geluk hebt dan kun je de zweefvliegtuigen zien die opstijgen vanaf het Zweefvliegveld Venlo. Als je pech hebt moet je de wandelroute wellicht inkorten want het Akkermansgilde in Venlo gebruikt het voormalige schietterrein van het kazerneterrein Venlo-Blerick nog regelmatig als oefenterrein.’

De Groote Heide is een natuurgebied van 247 ha, gelegen op het grondgebied van de Nederlandse gemeente Venlo. Het is in beheer van het Limburgs Landschap. Het terrein ligt ten oosten van de stad Venlo aan de grens met Duitsland. Tijdens de Tweede Wereldoorlog lag in dit gebied de vliegbasis Venlo-Herongen. Na de oorlog zijn nagenoeg alle overblijfselen van dit vliegveld opgeruimd. Alleen de resten van de verkeerstoren, een bunker en een paar kleine verwijzingen naar het vliegveld zijn overgebleven. Aan Duitse zijde zijn meer restanten te vinden. De grootste oppervlakte is weliswaar heide maar er liggen ook akkertjes, schrale graslanden en bos. De Grote Heide kent haar eigen ‘Big Five’: de Zandhagedis, Heivlinder, Eekhoorn, Buizerd en Tijgerspin.

Vliegveld Venlo was de voormalige vliegbasis Venlo-Herongen dat tussen oktober 1940 en maart 1941 werd aangelegd als Fliegerhorst Venlo op de Groote Heide bij Venlo (Limburg). In 1943 en 1944 werden 75 tot 100 luchtaanvallen uitgevoerd, waarbij een groot deel buiten de vliegbasis terechtkwam. Sinds 1946 is een deel van het vroegere landingsterrein in gebruik als zweefvliegterrein voor de Venlose Zweefvlieg Club.

Op de Groote Heide en op de Venloër Heide liggen delen van een dubbele landweer van rond 1450. In 1444 zou men begonnen zijn met de aanleg van de werken. Deze landweer vormde oorspronkelijk een verdedigingslinie langs de oude weg naar Kasteel Krieckenbeck. Het voor de wallen liggende gebied was heideterrein dat gemeenschappelijk beheerd werd. Hier stak men plaggen en liet men vee onbeheerd weiden. De wallen gaven bescherming tegen plundering door soldaten en andere bewoners van het gebied. Misschien beschermden ze ook het handelsverkeer tussen Venlo en Krieckenbeck. De ‘dobbelde landweer’ van Venlo naar Krieckenbeck is op een 17e-eeuwse grenskaart al aangegeven. De delen van de dubbele landweer die nog zichtbaar zijn zijn stukken van de noordwal met een lengte van 500 meter en stukken van de zuidwal met een lengte van ongeveer 200 meter. De restanten van de landweren op de Groote Heide zijn rijksmonument.

In 2019 werd het infocentrum op de Groote Heide bij Venlo volledig gerenoveerd en werd omgedoopt tot de Gasterij Groote Heide. Het gebouw heeft zijn functie behouden als informatiepunt van Stichting het Limburgs Landschap. Vrijwilligers van Limburgs Landschap zijn aanwezig om informatie over het gebied te geven. Het is een perfecte plek als uitgangspunt voor een wandeling of fietstocht.

De schaapskuddes van De Wassum begrazen prachtige gebieden in de Gemeente Venlo. Naast de inzet van eigen kuddes in Noord- en Midden-Limburg werkt de Wassum samen met Stichting Het Kempisch Heideschaap om natuurgebieden in Oost-Brabant te onderhouden. Er wordt samengewerkt met Stichting Het Kempisch Heideschaap om natuurgebieden in Oost-Brabant te onderhouden.