Brabant vertelt – Paden banen door de Maashorst

Ik ken het gebied als mijn achtertuin, tenminste zo leek het, want deze wandelroute laat je toch weer nieuwe plekjes zien. Over vaak lange paden en banen door het bos krijg je via de app uitleg over hoe het gebied is ontstaan, welke functie de schaapsherder met zijn schapen had en hoe het gebied in de loop der tijd is ontwikkeld. Over lange dreven, die van Zeeland naar Oss en van Uden naar Schayk. Er is veel veranderd, als klein manneke reed ik met mijn vader dwars door dit gebied over de Udense Dreef van Uden naar mijn zus in Schayk, dat kon toen nog. Later toen hij gepensioneerd was, reed hij met paard en wagen over deze dreef, met de sleutel van de slagbomen in zijn zak. Nu is het gebied omgetoverd tot natuurgebied en is het maar goed dat de regels zijn veranderd. Over het landgoed Nabbegat en het begrazingsgebied waar de taurussen leven. Met gepaste afstand loop ik ver om ze heen. Ik zal twee stieren brullen om de macht over de groep, toch maar beter even opletten. Er zijn tenslotte de laatste tijd wat incidentjes geweest en daar zit ik nu niet op te wachten. Het weer is dreigend, er zit onweer in de lucht, en af en toe vallen de druppels door het bladerdek van het bos. Met het licht van de bijbehorende zon geeft dit een prachtig beeld, wat licht niet kan doen.

In de app zijn ook twee animaties toegevoegd, die zijn gemaakt door kunstenaar Jelle van Meerendonk. Zijn animaties zijn geïnspireerd op het gebied waar de route doorheen loopt, De Maashorst, en hij brengt op een leuke manier Jelle het schaap, de bij en wisent tot leven. Het maakt nog duidelijker wat er aan de hand is op de Maashorst, en dat op een hele kreatieve en speelse manier.

Paden banen is een wandelroute van 9.6 kilometer langs 25 punten bij het plaatsje Zeeland in Noord-Brabant. Je wandelt door bossen en heidevelden, over zandheuvels, kaarsrechte dreven en slingerende driften, langs bolle akkers, waterpartijen, structuurgaten en een buurtschap. De mooie kunstenwerken in de route laten je kennis maken met de begin- en eindpunten van de dreven.

Een scheerplek die ook dient als speelplek. Het kunstwerk verbeeldt de eeuwenoude traditie tussen mens, schaap en dreef. Het is een schaapscheerplek waar één keer per jaar in juni te zien is hoe schapen geschoren worden. De rest van het jaar is de kraal te gebruiken als speelplek. En de stalen onderdelen hebben iriserende goedkleur die verwijst naar het wijstverschijnsel op het oppervlaktewater.

Arnold van der Laar is geboren en getogen in de omgeving waar je wandelt en hij is hier geboren en getogen. In de jaren tachtig verhuisde hij vanwege de ruilverkaveling in het gebied. In de 79 jaar dat hij hier woont, was hij alleen even van huis tijdens zijn militaire dienst. Om uit te rusten van zijn dagelijkse wandeling ging hij op deze altijd op een boomstronk zitten. Toen opeens de boom verdwenen was, heeft een dorpsgenoot toen voor Nol een zitje aan het houten hekwerk gemaakt. Hij behoort zogezegd tot het meubilair van De Maashorst.

In 1840 omvat de buurtschap Nabbegat 19 huizen met 101 inwoners. Tegenwoordig omvat de buurtschap circa10 panden aan de gelijknamige weg en circa 15 panden aan de Schaijkseweg. De Nabbegatse Berg is een natuurlijke zandwal, ontstaan als onderdeel van een voormalige zandverstuiving. Door crossactiviteiten is de berg flink aangetast. In 2016 zijn er inheemse loofbomen ingeplant en is het terrein afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Schapenhouder Wim Jans gaat op zijn terrein Landgoed Nabbegat realiseren, een zorglandgoed dat plaats gaat bieden aan een bijzondere woonvorm voor 15 mensen met een geheugenstoornis (dementie), onder de formule van De Herbergier. Jans en zijn vrouw Joke zijn in de wijde omtrek vooral bekend vanwege hun schaapskudden waarmee ze onder meer natuurgebied De Maashorst begrazen.

Met Landgoed Nabbegat wordt ongeveer 30 ha nieuwe natuur gerealiseerd, die tevens een belangrijke schakel vormt in de ecologische verbinding tussen De Maashorst en de Reekse Heide. De oude stuifduinen van de ‘Nabbegatse berg’ worden hersteld en er wordt een uitkijkpunt ingericht.

Schaapskuddes en runderen grazen al sinds de late middeleeuwen op de woeste gronden op de heides in deze omgeving. In de middeleeuwen was de omvang van de heidevelden het grootste en dat maakte de Maashorst een oneindige vlakte. De kerktorens in de omgeving dienden als oriëntatiepunt voor de schaapsherders. De schapen zorgen dat de heide de heide blijft. Op de dreven en driften, de paden en banen, liepen de schapen weer terug naar hun kooi bij de schaapsherder.

Download hieronder de App Brabant Vertelt in de AppStore of in GooglePlay.