Skip to main content
search

Betuwepad – Opheusden-Marspolder – Wandelen langs de Nederrijn

Wandelen langs de Nederrijn

De Marspolder, Nederrijn en de Spees

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Gelderse boerderij

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Marsdijk

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Wiel

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Boomkwekerijen

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Zicht op Rhenen

Betuwepad - Opheusden-Marspolder

Manespolder

De wandeling geeft mooie uitzichten op de Nederrijn en de tegenover liggende Grebbeberg en Rhenen. Over de Marsdijk in de Marspolder wandel je dicht tegen de rivier waar boten langzaam voortkabbelen. Veel boomkwekerijen en fruitboomgaarden in dit gebied, bijzondere zichten op de Rijnbrug bij Rhenen en al met al een mooie inkijk in het rivierenlandschap en de Betuwe. De plaats Opheusden kent maar liefst drie kerken, ze toornen boven het dorp uit als je op de dijk over de plaats uitkijkt. Het eindpunt de Marspolder is een en al rust, veel klei op de wegen en vele vogels die hier vertoeven en fourageren.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder langs de Nederrrijn

Opheusden

Het dorp en zijn omgeving kenmerken zich door een vlak rivierenlandschap op ongeveer zes meter hoogte met veel tuinbouw. Opheusden staat bekend om zijn grootschalige laanboomkwekerijen en pretendeert de grootste op dat gebied in Europa te zijn. Opheusden is een perfecte plaats om bomen te telen, er ligt zware klei, en dit zorgt voor sterke wortels die overal aanslaan. Opheusden kan als een kerkdorp worden gekenschetst omdat het is opgebouwd rondom de dorpskerk. Deze pseudobasiliek werd in de 15e en 16e eeuw in gotische stijl opgetrokken. Wellicht is de naam Opheusden afgeleid van het woord ‘husa’, een oud-Germaans woord dat ‘huis’ betekent. In het dorp kan men vanaf de 17e eeuw de hierop gelijkende geslachtsnaam Van Husde aantreffen. Evenals het naburige Kesteren is het dorp zeer kerkelijk meelevend, met een duidelijk gereformeerde inslag, daarmee vallend onder wat wel de Bijbelgordel wordt genoemd. In Opheusden staat, gemeten naar het aantal zitplaatsen, de grootste kerk van Nederland. Het betreft de nieuwe kerk van de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Het gebouw heeft sinds 2008 een capaciteit van 2.850 zitplaatsen.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder bij de kerk in Opheusden
Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder

Maneswaard

De Maneswaard is ontstaan door het afgraven van grind en klei voor de steenfabrieken in de buurt. Nu is het een uitstekende leefomgeving voor een groot aantal watervogels. He dient tevens als overloopgebied voor de rivier bij hoog water en het accent ligt nu nog meer op natuurontwikkeling. In de wintermaanden zijn er veel wintergasten zoals kol, brand en Canadaganzen. De ijsvogel laat zich hier regelmatig zien en in de oeverwanden broeden oeverzwaluwen.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder in de Maneswaard

Nederrijn

De Nederrijn is de tak van de Rijn die vanaf Angeren, de voortzetting vormt van het Pannerdensch Kanaal. In de laatste vijftien jaar zijn initiatieven ontplooid voor herstel van de karakteristieke riviernatuur langs de Rijntakken. Een van die projecten is het project Noordoever Nederrijn. Dit project omvat de noordelijke oevers van de Nederrijn van Arnhem tot aan de stuw bij Amerongen, een afstand van circa 40 kilometer. Door natuurontwikkeling in de uiterwaarden ontstaat een gevarieerd landschap met moerassen, bloemrijke graslanden, geulen, plassen en ooibossen.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder langs de Nederrijn

Hoornwerk De Spees

Een restant van de verlengde Grebbelinie in de Betuwe draagt de wondelijke naam ‘De Spees’. Vlakbij de toenmalige boerderij ‘De Spees’ sloot een versterkte liniedijk aan op de Rijndijk. Spees komt van het spies-vormige perceel, dat gevormd werd door de aansluiting van de Rijnbandijk en de Marsdijk. De fortificatie stamt uit het jaar 1799 en werd aangelegd onder Frans toezicht. Het hoornwerk was bedoeld om de vijand, die waarschijnlijk over de dijk zou naderen, tegen te houden. Het gebied voor De Spees lag te hoog om onder water gezet te worden, zodat de verdediging van deze plaats extra aandacht kreeg. Op fort De Spees staat ook een replica van een Romeinse wachttoren.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder bij Fort de Spees
Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder bij Romeinse wachttoren bij Fort de Spees

Monument De Wachter

Het Monument De Wachter is een beeld van een robuuste boerenvrouw. De vrouw kijkt uit over de Rijn in de richting van de Grebbelinie met haar gedachten bij de verschrikkingen van de vijf jaar Tweede Wereldoorlog.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder bij beeld de Wachter

Rijnbrug Rhenen

Op de locatie van de huidige verkeersbrug stond tot 1944 een spoorbrug. De spoorbrug werd tussen 1880 en 1883 gebouwd als onderdeel van de spoorlijn Kesteren – Amersfoort. Deze brug werd bij de Duitse aanval op Nederland in 1940 op 10 mei 1940 opgeblazen en later weer gerepareerd. Op 2 oktober 1944 werd de brug door de Geallieerden voor de tweede keer vernietigd. De spoorbrug werd uiteindelijk niet meer herbouwd. Op de fundamenten van de oude spoorbrug werd in 1955 de nieuwe verkeersbrug gebouwd.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder bij de Rijnbrug naar Rhenen

Marspolder

Tot in de Late Middeleeuwen lag de Rijn zuidwaarts en lag dit gebied buitendijks. Het noordelijk deel van de kronkelwaard behoorde tot Utrechts en het zuidelijk deel tot Gelders grondgebied. Het water werd toentertijd geweerd door de zuidelijk gelegen Rijndijk. In de Late Middeleeuwen werd een aaneengesloten bedijking (Marsdijk) gerealiseerd en werd de Rijn  verlegd. In het gebied zijn restanten van oude stroomgeulen van de Rijn te vinden. In de Marspolder werd in de tweede helft van de 20ste eeuw grootschalig zand en grind gewonnen, waardoor uitgestrekte waterpartijen ontstonden. Na beëindiging van de zand- en grindwinning werd het gebied ingericht als natuurgebied.

Het meer in het natuurgebied De Marspolder is een voormalige zandwinningsplas die wordt beheerd door het Geldersch Landschap. In 2003 werd de zandwinning afgerond en ontstond er een, inmiddels prachtig natuurgebied. Het beheer is erop gericht om de variatie tussen het open en dichte karakter van het gebied in stand te houden. Het natuurgebied is een eldorado voor vogels, zoals brandganzen, kolganzen en smienten.

Wandeling over het Betuwepad van Opheusden naar de Marspolder

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu