Trage tocht Terschelling Lies – Wandelen over de cranberryheides

De wandeling rond Lies op Terschelling is de laatste in een serie van vier wandelingen op het eiland. Met een dreigende lucht waren de luchten boven de polder van Lies en de Waddenzee fenomenaal. Het licht en de donkere wolken zorgden voor een geweldig luchtspektakel. Hierna volgden de duinen, soms over duinpaden maar soms ook struinend richting de Noordzee. Het slotakkoord van de wandeling bestond uit bossen en heidegebieden waar de cranberry groeit. Een laatste wandeling op een voor mij favoriet eiland, ik ben er heel erg vaak geweest en zal er altijd terugkomen.

Het dorp bestaat uit een kern van boerderijen en woningen langs de Terschellinger hoofdweg en een tweetal kleinere kernen ten noorden van het dorp die de naam Kathoek en Noordhoek dragen. In de duinen ten noorden van Lies ligt het uitgestrekte reservaat de Koegelwieck. Het Liesinger- of Liesterplak in het zuidwesten van dit reservaat, wordt in de winter door de inwoners van Lies als ijsbaan gebruikt.

Koegelwieck is een duingebied dat bestaat uit droge duinen met een buntgras-vegetatie of een vegetatie van fijn schapengras. Het noordelijke deel van het gebied bestaat uit een grote lage vallei met vegetaties van cranberry, knopbies en diverse soorten wilde orchideeën. De herkomst van de naam Koegelwieck is niet bekend. Er is wel gesuggereerd dat de naam afkomstig is uit de tijd van de Franse bezetting rond het jaar 1800.

Het bos ligt in het midden van het eiland vlakbij het dorpje Hoorn. Het gevarieerde bos is aangeplant tussen 1920 en 1930 maar in de jaren zestig is het Hoornerbos verder uitgebreid. Het was van oorspong een dennenbos maar heden ten dagen zijn er ook loof- en naaldbomen. In het bos groeien de zeldzame dennenorchis en de kleine keverorchis. Om de orchideeën in de toekomst te behouden zijn er jonge dennen aangeplant.

De naam is ontstaan omdat pachter Douwe Hek er zijn geiten liet grazen en plak betekent vochtige duinvallei.

Het Waddengebied heeft een grote natuurwaarde en staat op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Typerend zijn de tijdens eb droogvallende zandplaten, gescheiden door meer of minder diepe geulen. Langs de kust vinden we meestal een modderige strook slik. Met iedere vloed wordt het zoute water van de Noordzee door de zeegaten tussen de Waddeneilanden de wadden opgestuwd. Het woord wad is verwant aan het Latijnse woord vadum, dat ‘doorwaadbare plaats’ betekent. In de Waddenzee komen twee soorten zeehonden voor: de gewone zeehond en de grijze zeehond. In het verleden werd er op deze zoogdieren gejaagd, maar tegenwoordig zijn ze bij wet beschermd.

De cranberries groeien in het wild in de duinen op Terschelling en dan met name in de natte duinvalleien. De eilanders spreken over ‘beikes’ of ‘bessen’. De plekken waar cranberries te vinden zijn, heten ‘plakken’. De bessen zijn laat in het jaar pas rijp. In september trekken plukkers die een vergunning hebben over het hele eiland de velden in. Hun enige gereedschap is een plukbak en een aantal juten zakken. Tot ongeveer 30 jaar geleden werden de bessen nog met blote handen geplukt, nu met een plukbak.