De wandeling verveelt geen enkele meter van de bijna 17 kilometer en blinkt uit in schoonheid en variatie. In deze regio heb ik de laatste jaren niet zo een mooie wandeling gemaakt. Je komt het allemaal tegen: vennen, heide, bossen, bos en boerenland, kronkelende sloten, beken als Beerze en Kleine Aa, beversporen, halfopen landschappen, brede en smalle bospaden, lange boslanen, beekdalen en runderen. Verder passeer je kleine buurtschappen zoals de Roond en Kinderbos, oude enclaves waarvan nog wat boerderijen resten in het verdere authentieke cultuurlandschap. Er is in geslaagd om al deze landschappen te combineren in een mooie wandeling door het Brabantse land tussen Den Bosch en Eindhoven. Met daarbij de volkomen rust op een groot gedeelte van de route, een topwandeling.

Routemaker en bedenker Rutger Burgers over deze wandeling: ‘We wandelen een fraaie ronde aan de rand van de Kampina, vanuit Lennisheuvel ten westen van Boxtel. Het boerendorpje ligt net ver genoeg van de Boxtelse bedrijvigheid. Aan de rand van het dorp betreden we gelijk een mooi graspaadje langs de Heerenbeekloop. Boomkwekerijen flankeren het pad, de streek is er bekend om. We komen uit in buurtschap Kinderbos, met verderop boerderijterras Jacobushof. Dan verandert het landschap: landbouw maakt plaats voor nieuwe natuur. De weilandjes verruigen langzaamaan. Het wordt er steeds natter, ook in het aangrenzende rabattenbos. We wandelen over een zandweg met de naam De Oetendonken. Het wat hoger gelegen land links is een restant van een rivierduin. Dat is niet vreemd, want de Beerze stroomt op een steenworp. Even verder staan we aan de oever van de Heiloop, waar waterschap De Dommel een doorwaadbare voorde heeft hersteld. Gelukkig ligt er een degelijke wandelbrug naast. Na een volgende smalle brug volgen we de kronkelende Beerze een eindje. Vanaf het parkeerterrein aan de Annadreef gaat de wandeling echt de Kampina op. Tussen de wat vergraste heide zien we fraaie vennen. Vooral het kleine Ansumsven met hoge zandrug spreekt tot de verbeelding. We maken nog een ommetje langs de Zandbergsvennen en keren dan de drukte van de zondagswandelaars de rug toe. Voorbij buurtschap De Roond volgt een schitterend pad langs de Kleine Aa. De beek kronkelt dat het een lust is. In het voorjaar zijn de bloemrijke graslanden paradijselijk mooi. Knotwilgen en fladderiepen geven de vallei extra charme. Na krap drie kilometer verlaten we de beek om over een paar zandweggetjes terug te keren naar Lennisheuvel.’

Het kerkdorp Lennisheuvel is van oorsprong een boerendorp. In het dorp staat een bronzen ‘totempaal’ met een ring van vier figuren: twee muzikanten, een boer en een ambachtsman. Daarbovenop staat een fantasievogel met vier poten, met op zijn rug een mannetje met een vogel in zijn hand; dat mannetje staat ook in reliëf op de zuil, met daaromheen de tekst “LENNISHEUVEL SAMEN STERK”. Het beeld staat op een ‘heuveltje’ van straatstenen. Het beeld symboliseert het ontstaan van Lennisheuvel. Het heuveltje verwijst naar de plek waar dit kerkdorp ontstond. De eerste vier figuren verbeelden de bevolking. De vogel is een verre voorvader van de kerkuilen in deze omgeving – hij vertegenwoordigt het kwaad en heet daarom Ongetoef. Het mannetje bovenop wordt door de kunstenaar gekscherend Lennis van den Heuvel genoemd. Hij overwint het kwaad en verpersoonlijkt het ‘samen sterk’.

De eerste bewoning van den Eijngel gaat terug tot de 13e eeuw. Het huidige gebouw bevat bouwfases vanaf die tijd en is bewoond sinds 1494. Eeuwenlang was Den Eijngel een bierbrouwerij, herberg en later een boerderij. Het lag aan de handelsroute van ´s-Hertogenbosch, Turnhout  en dan richting de zustersteden Antwerpenen vele generaties hebben de herberg als pleisterplaats gebruikt. De brouwcultuur was algemeen bekend en hier werd dan ook vanaf 1716 bier gebrouwen.

De naam Beerze werd al in 1545 gebruikt door keizer Karel V. De herkomst van de naam is onzeker. Het kan verwijzen naar beer, dat in het Middelnederlands ‘modder’ beteken, het kan ook zijn afgeleid van ‘berne’ (bron) of ‘barne’ (branden). ‘Barne’ verwijst dan naar de aanwezigheid van veen (turf), dat vroeger dienstdeed als brandstof voor de kachel. Het veen werd gevormd in de laaggelegen gebieden rond de beek. De (Grote) Beerze is ruim opgevat een beek die als ‘Aa’ of ‘Goorloo’p in het Riebos bij Lommel ontspringt, meerdere zijbeken in zich opneemt en zich uiteindelijk nabij Boxtel splitst in een oostelijke tak die uitmondt in de Dommel en een westelijke tak die uitmondt in de Esschestroom, die bij Halder ook in de Dommel uitkomt. In de 20ste eeuw is de Beerze voor het grootste deel gekanaliseerd om het water sneller af te kunnen voeren uit de landbouwgebieden. Daardoor is ook waardevolle natuur verloren gegaan. De laatste jaren zijn er echter verschillende projecten in gang gezet om de oude situatie waar mogelijk te herstellen.

De Kleine Aa of Dommeltje is een zijtak van de Beerze die ten westen van Boxtel van deze, hier Smalwater genaamde beek, in noordwestelijke richting naar de Esschestroom stroomt en daar uitmondt ten zuidwesten van Esch. In 1949 werd deze beek gekanaliseerd. Waterschap De Dommel heeft in samenwerking met Brabants Landschap de Kleine Aa opnieuw ingericht. De beek is over een lengte van 1,5 km hersteld en het resultaat is een natuurlijke, smalle, door het landschap kronkelende beek.

De Kampina is een natuurgebied met bos, heide en beekdalen tussen Boxtel en Oisterwijk. Het gebied is sinds 1929 grotendeels eigendom van de Vereniging Natuurmonumenten en is ruim 1200 hectare groot. De naam verwijst (in het Latijn) naar de Kempen. De Kampina is een gevarieerd natuurgebied met een uitgestrekt heide, dennenbossen en vele vennen. De zoon van de vorige eigenaar van de Kampina, Pieter van Tienhoven, heeft zich als voorzitter van Natuurmonumenten zeer ingespannen voor het behoud van de Kampina, het behoud van meanderende beken, en voor de natuurbescherming in het algemeen. Zijn as is uitgestrooid op de Kampina op de plek waar ook zijn gedenksteen is opgericht.

Mooi beschut, in de noordoosthoek van het gebied, liggen de Huisvennen en de Zandbergsvennen. De vennen staan bekend om de vele libellensoorten die hier voorkomen. Pieter Gerbrand van Tienhoven (Amsterdam, 19 november 1875-5 mei 1953), zoon van Gijsbert van Tienhoven, was een assuradeur in Amsterdam die vooral bekendheid kreeg door zijn werk voor de natuurbescherming. Hij studeerde rechten en biologie aan de Gemeente Universiteit Amsterdam, waar hij in 1902 in de rechten promoveerde. Daarna werkte hij tot 1949 als directeur van verschillende verzekeringsmaatschappijen. In 1905 was hij medeoprichter van de Vereniging Natuurmonumenten. In 1907 werd hij penningmeester en vanaf 1927 tot 1952 was hij voorzitter en speelde een belangrijke rol bij de aankoop van terreinen en het verwerven van fondsen. Daarbij spande hij zich vooral in voor de aankoop van grote terreinen die aantrekkelijk waren voor het publiek, zoals de Oisterwijkse Bossen en Vennen en de Kampina. Zijn grafmonument ligt op de oevers van de Zandbergsvennen.

Vanaf 1600 liepen de bewoners van landbouwenclave Balsvoort hier élke zondag door weer en wind over dit pad om naar de kerkdienst in Boxtel te gaan. Het was een route van ongeveer vijf kilometer en werd later dan ook omgedoopt tot Kerkpad.

Op oude kaarten kun je in dit gebied nog een historische padenstructuur ontdekken. Candidus ten Brink kocht hier in 1847 namelijk heidegebied om er een houtplantage van te maken. Voor het aan- en afvoeren van de bomen, liet hij rechte paden aanleggen, zodat het makkelijker was om in percelen te werken. Candidus was een zeer gelovig man en hij gaf de grotere paden 0f dreven de naam van heilige vrouwen: Melanie, Maria en Niana (Anna).