Roots Natuurpad – Zuidwolde-Balkbrug – Wandelen over het Meeuwenveen

De wandeling laat goed zien hoe Drenthe is: veel rust en ruimte en mooie onverharde glooiende zandpaden en zandwegen. Het is een genot om hier te wandelen waarbij de absolute hoogtepunten het natuurreservaat Takkenhoogte en Meeuwenven en het prachtige dal van de Reest zijn. De route daalt langzaam in hoogte, eerst nog over het Bazuin waar je weidse akkers en weilanden ziet. Daarna over een lang schouwpad van een sloot richting de mooie natuurgebieden Takkenhoogte en Meeuwenven waar al de eerste heide bloeide en paars kleurde. Het toetje komt op het eind met het bijzondere Reestdal waar tal van ooievaars op zoek zijn naar mollen, kikkers en jonge hazen. Er zijn er hier zoveel dat het bijna op een plaag lijkt, maar goed, de natuur is de baas. Het dal ligt mooi om de kronkelende Reest die de grens tussen Drenthe en Overijssel vormt. Via een bospartij en het authentieke buurtschap Rabbinge keer je terug naar Balkbrug. Het langste natuurpad van Nederland, het Roots Natuurpad, is bijzonder om zijn aaneenschakeling van natuur en deze etappe vormt hierin geen uitzondering.

Vanuit Zuidwolde wandel je door een natuurreservaat, passeer je een graanveld met korenbloemen en kom je langs bosvennetjes en laaglandbeek de Reest. Dat is in het kort wat de wandeling te bieden heeft. Maar er is meer, vlakbij de grens van Overijssel en Drenthe zie je het natuurgebied Takkenhoogte en het Meeuwenveen, pareltjes in het Drentse landschap. En het dal van de Reest spreekt tot ieders verbeelding.

De omgeving van Zuidwolde veranderde ingrijpend door de grootschalige hoogveenontginningen die vanaf de 17e eeuw plaatsvonden op initiatief van de familie Van Echten. Hierdoor ontstonden vele nieuwe buurtschappen. Het grootste deel van het veen is echter pas na 1850 ontgonnen. Het dorp is sindsdien aanzienlijk uitgebreid. Er was sprake van een voor een esdorp opvallend langgerekt bebouwingslint aan weerszijden van de Hoofdstraat. Dit langgerekte patroon werd in de vooroorlogse periode versterkt. Na de oorlog vonden uitbreidingen vooral aan de oost- en westzijde van het dorp plaats, waarbij de langgerekte dorpsstructuur vrijwel geheel verloren is gegaan. In 1275 wordt het dorp ‘Suthwalda’ voor het eerst genoemd, dat in de vroege Middeleeuwen op de hogere zandgronden tussen de veenmoerassen ontstond.

De Takkenhoogte vormt een met eikenbos begroeide verhoging in het landschap. Deze verhoging is ontstaan als een rivierduin in de warme periode voor de laatste ijstijd. Het Meeuwenveen is een groot ven(pingo) met een duidelijke ringwal die echter wel gedeeltelijk is afgegraven. Door de grote landschappelijke afwisseling is het gebied aantrekkelijk voor meerdere soorten vogels en vleermuizen.

Rabbinge bestaat uit vijf boerderijen die ver uit elkaar liggen. Hier wonen al sinds de middeleeuwen mensen. Het landschap is erg kleinschalig met hooilandjes, essen, hakhoutbosjes en houtwallen. Je wandelt hier over het erf tussen het woonhuis en de potstal van een boerderij door. Onder de hooimijt bevindt zich een kleinere potstal. Achter de boerderij ligt een groot nat terrein dat vroeger allemaal veen was. Limousin koeien houden het gebied open.

De Reest is een Nederlandse beek die begint in het nu afgegraven hoogveen tussen Slagharen, Lutten en Dedemsvaart en meandert naar Meppel, waar het, circa 35 km later, uitmondt in het Meppelerdiep. Ze vormt voor een belangrijk deel de grens tussen de provincies Overijssel en Drenthe. Het Reestdal is zo goed als helemaal gaaf en de Reest kan nog vrij meanderen. Voor Nederlandse begrippen is het uniek te noemen dat de Reest nog zo sterk meandert. Het dal biedt een goede biotoop voor de ooievaars die zich ophouden bij het ooievaarstation De Lokkerij. Maar ook leven er dassen en vossen en is er een bijzondere flora, zoals de grote pimpernel en stijf struisriet. Daarnaast groeit er het zeldzame moeraskartelblad, de Orchidee van de Reest genaamd. Ook is de Reest een waterbuffer op momenten dat er elders veel water afgevoerd moet worden.

Balkbrug is ontstaan aan het kanaal de Dedemsvaart en dankt zijn naam aan een balk die onder een brug in dit kanaal lag. Deze balk moest voorkomen dat schepen met te grote diepgang deze brug konden passeren. De groei van het dorp werd bespoedigd door het oprichten van een bedelaarskolonie van de “Maatschappij van Weldadigheid” rond 1800 op de Ommerschans ten zuiden van het dorp.