Premiumweg Rode Beek – Wandelen door moerasgebied met een wild waterlandschap

Kasteel Dalenbroeck oogt Middeleeuws en het park om het slot is startpunt van deze Premiumwandeling, verrassend afwisselend door bijzondere landschappen. Je bevindt je in Nationaal Park De Meinweg dat bestaat uit bossen, heide, vennen en beken. Er komen veel verschillende planten en dieren voor waaronder de adder, zandhagedis en wild zijn waarvan je overal de sporen langs de paden ziet. Kenmerkend voor het landschap zijn de oplopende terrassen richting Duitsland, maar die moeten nog even wachten. Eerst loop je over de statige oprijlaan het park van het kasteel uit. Aan de rand van het dorp heb je al iets verhoogd lopend, uitzicht over het weidelandschap rond het kasteel. Verderop volgen de Turfkoelen, de door turf ontstane plas ligt er idyllisch bij en op de vogelapp zie ik dat de kruisbek en boomkruiper vlakbij zijn. De waterstand van de Bosbeek wordt hier gerugeleerd waardoor de beek die vanuit Duitsland ons land binnenkomt, genoeg water heeft. Het kabbelend geluid hoor je links van je achter de wilde begroeiing. Over mooie landwegen in het overgangsgebied tussen het beekdal van de Roer en de hoger gelegen Maasterrassen loop je langs lange rijen eiken het bos in. Het grondpatroon van het bos is aangelegd, getuige de rechte boswegen. Maar het verveelt nergens, de bomen zijn imposant, af en toe een open stuk en overal wroetsporen van het everzwijn. Vlakbij Rothenbach kruis je de Rode Beek, Rothenbach. Het water is roodgekleurd door de aanwezigheid van ijzer en waaraan de naam van de beek is ontleend. Via een halfopen landschap en de vlakbij gelegen watermolen de Gittapper Mühle, kom je bij de Effelder Waldsee. Deze is ontstaan  door zandwinning en staat bekend om zijn kraakheldere water. Erlangs stroomt de Roode Beek weer, slingerend door het lager gelegen beekdal. Hier is nieuwe natuur ontwikkeld en oude beddingen van de beek kronkelen door het landschap. Het is een rustig kabbelend beekje, een groot contrast met de Roer die je hierna ziet. De brede rivier heeft diep in het landschap haar bedding gelegd. Het pad dicht langs de rivier is soms afgebrokkeld, de hoge oevers zijn onderhevig aan erosie door de sterke stroming in de bochten van de Roer. Het is het leefgebied van de ijsvogel die je zomaar op de takken langs het water zou kunnen zien. Of een bever die hier veel voorkomt getuige de vele glijgangen van de natte broekbossen naar de rivier. Over landelijke wegen loop je terug naar kasteel Dalenbroeck. Het kasteel is een waardige afsluiting van de met recht benoemde Premiumweg, groots net als de wandeling.

Godfried van Heinsberg, de Gulikse leenheer van Wassenberg, besloot in 1311 in het moerassig gebied, ‘broeck’, van het Roerdal een woon- en jachtslot te bouwen. In de loop van de jaren is dit slot in handen van verschillende edellieden geweest, die er allen op hun eigen manier hun stempel op drukten. Vanaf de jaren ’90 van de 20e eeuw werd het kasteel, waarvan slechts de voorburcht in gebruik was, volledig bouwkundig en archeologisch onderzocht en werd op basis van onder andere een 18e-eeuwse tekening een nieuwe hoofdburcht gebouwd, met de nog aanwezige elementen van de middeleeuwse burcht erin verwerkt. Het complex is tegenwoordig in gebruik als hotel, restaurant en partycentrum.

De Turfkoelen is een natuurgebied op de overgang tussen het Nationaal Park de Meinweg en het Roerdal. Het gebied ligt tussen Herkenbosch en Vlodrop in een oude Roerarm. Vanuit de Meinweg stroomt de Bosbeek door het gebied naar de Roer. De Turfkoelen zijn een restant van een oude meander van de Roer die gelegen is tegen de terrasrand van het huidige Maas-Roer laagterras. Het gebied ligt in het winterbed van de Roer en heeft dus regelmatig te maken met overstromingen. De plassen zelf zijn omgeven door een slecht toegankelijk broekbos, de hogere delen boven de steilrand zijn beplant met loof- en naaldhout.

De Rothenbach of Rode Beek is een kleine beek die bij Etsberg in de Roer uitmondt. Ze loopt door Duitsland met het laatste stuk door Nederland. In Nederland loopt ze ook door Nationaal Park De Meinweg en in Duitsland door het aangrenzende Maas-Schwalm-Nette Naturpark.

De Effelder Waldsee is in het midden van de vorige eeuw ontstaan door grindwinning. De plas ligt in het idyllische natuurgebied Maas – Schwalm – Nette. Aan het zuiden van de plas vind je het mooie dorp Effeld, dat bekend is om de asperges. In het noorden ligt meteen achter de Nederlandse grens de Gitstapper Molen.

De Roer is ongeveer 165 kilometer lang, waarvan 21,5 kilometer nog mooi meanderend door Nederlands grondgebied stroomt. Ter hoogte van Vlodrop bereikt de rivier Nederlands grondgebied. Ze meandert via Herkenbosch, Melick en Sint Odiliënberg naar het noordwesten en mondt bijj Roermond via een kleine delta uit in de Maas. Het Roerdal is het woongebied van ijsvogels, bevers en bijzondere libellen. In de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw was de Roer sterk vervuild door het spoelwater van de vele Duitse steenkoolmijnen. Maar door rioolzuivering is het water nu zo schoon dat er forellen en meer dan 30 soorten vissen terug zijn. Na een afwezigheid van 125 jaar is in 2006 zelfs de zalm weer teruggekeerd in de Roer.