Klompenpad Daatselaarsepad – Wandelen naar kasteel Renswoude

Je wandelt over landgoederen, boerenerven en de Grebbelinie in de Gelderse Vallei, met mooie buitengebied van Renswoude en Scherpenzeel. Hier ligt agrarische gebied, landgoederen, boerenerven en delen van de Grebbelinie.

De wandeling is een van de mooiste Klompenpaden die ik tot nu toe gelopen heb. In een prachtige landelijke omgeving wandel je door veel groen, bosschages, langs waterpartijen en dit alles op de licht verhoogde Slaperdijk en Groeperkade. Deze zijn onderdeel van de Grebbelinie en liggen licht verhoogd zodat je bijna overal een prachtig zicht hebt op het omliggende landschap. Absoluut hoogtepunt is kasteel Renswoude dat pompeus in een prachtig oud park ligt met statige bomen en mooie waterpartijen. Een Klompenpad om in te lijsten.

De Groeperkade is een keerkade of dwarsdijk en is onderdeel van de Grebbelinie. De keerkade werd in 1795 aangelegd, maar dit bleek niet afdoende en werd in 1799 verlengd. Het is een rijksmonument en is nog grotendeels intact. In 1745 begon de aanleg van de Grebbelinie, maar de noodzaak van de Groeperkade werd niet direct ingezien. Pas bij de eerste inundatie van de Grebbelinie in 1794-1795 werd duidelijk dat het water wegstroomde naar lager gelegen gebied waardoor de inundatie deels mislukte. De kade is nog altijd aanwezig en vooral geschikt voor voetgangers.

Fort Daatselaar is een aarden vestingwerk van de Grebbelinie. Het werd in 1799 aangelegd op de plaats waar de Groeperkade en de Slaperdijk bij elkaar komen. In de jaren tachtig werden enige herstelwerkzaamheden verricht. De sluis met brug werden gerestaureerd. In 2005 zijn er baggerwerkzaamheden gedaan en stroomt er weer water door de grachten. Staatsbosbeheer bracht in 2008 de wallen in oude staat terug en verder werden enkele bomen gekapt om dit cultuur-historisch erfgoed meer herkenbaar te maken.

Eeuwenlang had de Vallei last van overstromingen. Daarom is tussen 1652 en 1664 de Slaperdijk aangelegd. Deze dijk moest voorkomen dat bij een doorbraak van de Rijndijk, het Utrechtse deel van de Vallei onder water zou lopen. De dijk loopt vlak langs de provinciegrens op Utrechts gebied. Bij de aanleg van de Grebbelinie na 1735, is de dijk als dwarskade gaan dienen. Tegenwoordig worden hier wel eens sporen van de boommarter aangetroffen. Dit dier schuilt overdag in de gaten van de oude bomen.

Het Grand Canal ligt recht tegenover de toegangsweg naar Kasteel Renswoude en maakt deel uit van de Franse parkaanleg. In het begin van de 18e eeuw liet de kasteelvrouwe Maria van Reede-Duyst van Voorhout het kanaal aanleggen naar voorbeeld van Versailles. Het werd deels uitgevoerd als werkverschaffing voor de werkloze inwoners van Renswoude.

Kasteel Renswoude, vroeger Borchwal, is een kasteel en ridderhofstad en bijbehorend landgoed bij Renswoude. Waarschijnlijk dateert het eerste huis uit einde 14de eeuw. Wellicht wijst de naam op een borgwal die om het kasteel heeft gelegen. Het huidige huis in Hollands-classicistische stijl is waarschijnlijk op de middeleeuwse fundamenten gebouwd. De tuin is een typische Engelse landschapstuin (Romantische periode). Deze tuinen kenmerken zich door een weelderige begroeiing, maar op elk punt in de tuin moet je een doorkijk hebben, naar het centrum, oftewel het kasteel.

In het herenhuis woonde in de 17e en 18e eeuw de familie Van Beeck. Jan Frederik van Beeck erfde De Engelaar samen met drie ongehuwde zusters Cornelia Maria, Hendrina Johanna, Anna Catharina en Maria hofstede Engelaar. Dit zouden de zogenaamde drie dronken freules van de Engelaar zijn geweest. De dames zijn waarschijnlijk doof of doofstom geweest vanwege de erfelijke doofheid omdat in geïsoleerde gebieden of in bepaalde geloofsgemeenschappen doofheid relatief vaker voorkwam als gevolg van inteelt.