Trage Tocht Geleen – Wandelen aan de rand van het Limburgse Heuvelland

Wandelen door het glooiende Limburgse landschap, lange zandwegen, diep uitgesleten holle wegen, draaihekjes, kabbelend water en hellingbossen, dat is Trage Tocht Geleen. Het is genieten op deze route die op de eerste helft de oude steenfabriek laat zien. De herfstbladeren kleuren de paden bruin, lange veldwegen leiden je langzaam naar kasteel Terborch. Het tweede gedeelte van de wandeling leidt je vooral langs de Geleenbeek, soms dichtbij aan de oever, soms wat verder weg met mooie uitzichten over beekdal. De relatief korte wandeling is om in te lijsten, met veel rust en leuke paadjes en mooie vergezichten over het heuvelland.

Het Danikerbos is een bosgebied ten zuiden van Daniken en ten noorden van Sweikhuizen. Het Danikerbos is een hellingbos op de Danikerberg en ligt op de oosthelling van de Geleenbeek die aan de westrand van het bos stroomt.

De voormalige steenfabriek Plinthos in Schinnen is sinds 2003 gerestaureerd en is gelegen in natuurgebied Danikerbos. De ovenindustrie heeft een belangrijke rol gespeeld in de Limburgse industriële ontwikkeling. In Geleen was dit de eerste industrie samen met de staatsmijnen. De ringoven, met de bijbehorende vrijstaande schoorsteen, is rond 1920 gebouwd. De ligging van het bedrijf aan de rand van de dorpskom aan het open veld en in een hooggelegen situatie is typisch voor de ringovens. De klei werd afgegraven achter de steenfabriek. De klei werd gemengd met water en zand tot een kleideeg in een langwerpige vorm van zes stenen. Tegenwoordig is de voormalige steenfabriek Plinthos een beleefomgeving en ontmoetingsplek in ontwikkeling.

In 1285 werd voor het eerst gesproken over een kasteel op deze plaats. Dat was een woontoren. Kasteel Terborgh wordt ook wel Huis Schinnen genoemd. In de middeleeuwen was Terborgh een belangrijk kasteel in deze streek. De eigenaren bezaten landgoederen in Schinnen, Geleen en Grijzegrubben. Het huidige kasteel werd in de zeventiende eeuw gebouwd. Het werd een kasteelhoeve met vier bakstenen vleugels. Het herenhuis staat aan de noordzijde van het kasteelcomplex. Aan deze noordvleugel bouwde men in 1625 een zeshoekige huiskapel. Bij het kasteel hoort een watermolen. De huidige Borgermolen met een vakwerkverdieping stamt uit de achttiende eeuw. Deze watermolen diende als banmolen voor de bewoners rond Schinnen. De molen werd in de twintigste eeuw verbouwd tot woonhuis.

De Geleenbeek is onderdeel van het stroomgebied van de Maas. De deels gekanaliseerde beek ontspringt te Benzenrade en mondt bij Stevensweert onder de naam Oude Maas uit in de Maas. De beek, waarvan de Latijnse naam Glana ‘heldere beek’ betekent, is in de jaren 50 van de 20e eeuw gekanaliseerd. Door de aanleg van de spoorlijn van Heerlen naar Sittard en de autosnelweg A76 is het oude cultuurlandschap in het Geleenbeekdal aanzienlijk veranderd. Nu vindt er een herinrichting van de beek plaats. De beek mag weer slingeren door het landschap van Midden-Limburg.

Het bos is een hellingbos en ligt op de noordelijke helling van het Geleenbeekdal. Aan de voet van het hellingbos stroomt de Geleenbeek, waar de olie-watermolen bij buurtschap Oude Kerk en de Sint Jansmolen liggen. Op het plateau staat aan de noordoostzijde de hoeve Stammenhof, waarnaar het bos is vernoemd.

De Sint-Annakapel is een kapel in de buurtschap Oude Kerk bij Spaubeek. In 1148 wordt de kerk van Spaubeek voor het eerst genoemd. Ze was gewijd aan Sint-Laurentius. Ze stond echter niet in de dorpskern, maar bevond zich langs een oude Romeinse heerbaan ver buiten het dorp. In 1837 werd er in het dorp Spaubeek een aan Sint-Laurentius gewijde kerk gebouwd en werd de kerk in de buurtschap Oude Kerk gesloopt. In 1865 werd op de plaats van de oude parochiekerk een kapel gebouwd ter ere van Sint-Anna. Het gebouw is in neogotische stijl opgetrokken met driezijdige sluiting en op het dak een dakruiter. Rond het gebouw was het oude kerkhof waar zich nu nog een stenen grafkruis uit 1733 bevindt.