Knopenrondje Nieuw-Bergen – Wandelen door de langste rivierduinengordel van Nederland.

Bedenker Mat Maessen: ‘Tijdens dit Knopenrondje kun je genieten van de langste rivierduinengordel van Nederland. Je wandelt met dit tochtje in Nationaal Park de Maasduinen om het Eendenmeer en het Driessenven. Het water speelt dan ook een grote rol in het ontstaan van de Maasduinen. Het hoogterras is het oudste terras en ongeveer 400.000 jaar geleden ontstaan door afzettingen van de Rijn. Het middenterras is ongeveer 150.000 jaar geleden ontstaan door de Maas. Nu tref je er vooral het laagterras aan dat stamt uit de laatste Weichselijstijd, slechts 10.000 jaar geleden. De fraaie uitzichten over de vennen en het licht glooiende heidelandschap er om heen zorgen voor een prachtige natuurwandeling.’

Nieuw Bergen vormt samen met (Oud) Bergen het dorp Bergen. Nieuw Bergen is relatief laat ontstaan ten oosten van (Oud-)Bergen. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de bevolking van de gemeente Bergen. Bergen ligt op een flauwe verhoging in het landschap in de uiterwaarden van de Maas. Doordat de uiterwaarden bij hoogwater overstromen, ontbreekt het aan uitbreidingsmogelijkheden bij de oude dorpskern. Daarom werd in 1955 besloten een nieuw woongebied te stichten op de hoger gelegen gronden aan de oostzijde van de Rijksweg. Deze nieuwe woonkern kreeg op 9 juli 1963 de officiële naam Nieuw Bergen.

Water heeft een grote rol gespeeld bij het ontstaan van het gebied van Nationaal Park De Maasduinen. Vroeger stroomde er de Rijn en was de Maas daar een zijtak van. Er zijn nog steeds sporen te vinden van de Rijnloop, zoals banken van Rijngrind die in de bodem verborgen liggen. In de laatste ijstijd, zo’n 21.000 jaar geleden, kreeg de wind vrij spel. Deze ijstijd was extreem droog en koud. Een groot deel van het landschap was bedekt met een laag dekzand. De krachtige westenwind nam zand mee en zette het af op de oostelijke oevers van de Maas. Hierdoor ontstonden de zandruggen.

Bij het beheer van het gebied worden grote grazers ingezet zoals galloways, Kempische heideschapen en landgeiten. Dit moet bijdragen aan een zich verjongend bos en voorkomen dat heidevelden weer bos worden. De heide wordt verschraald doordat de schapen niet buiten maar in een schaapskooi overnachten.