Skip to main content
search

Wandelen buiten de binnenstad van Eindhoven – Dommelpad (Ons Kloosterpad- Hooydonk-Eindhoven)

KIJK ROND BIJ

DE DOMMEL

Play Video

De Dommel, de Karpendonkse Plas en de Toren van Nederwetten

DE WANDELING GAAT VANAF DE NOORDZIJDE VAN HET STATION VIA DE UNIVERSITEITSCAMPUS HET GROENE BUITENGEBIED IN, WAARBIJ DIVERSE MALEN DE DOMMEL WORDT GEKRUIST. VIA DE KARPENDONKSE PLAS EN DE LAGE HEIDE KOM JE AAN OP HET LANDGOED ECKART, VANWAAR JE VIA DE RIETMUSSEN DOORSTEEKT NAAR NADERWETTEN. BIJ DE OUDE TOREN VAN NEDERWETTEN KRUIS JE DE DOMMEL WEER EN LOOP JE STROOMOPWAARTS TERUG NAAR EINDHOVEN, VRIJWEL GEHEEL OVER HET ONVERHARDE PAD OP DE DOMMELOEVER.

Ik wandel vandaag door een gebied waarbij je het gevoel hebt dat je duizenden jaren terug in de tijd wandelt. Het gebied wordt niet voor niets teruggegeven aan de natuur en dat is te zien. Geen patronen, hekjes of prikkeldraad, je loopt gewoon daar waar je wil. Het enige wat je tegen kan houden is water en de paarden en runderen, al kijken die vragend naar je wat je hier komt doen. En terecht, want het is hun leefomgeving, die hier constant verandert door de wisselende waterstanden van de rivier. Langs de waterkant een omgeknaagde boom, schoorstenen van voormalige steenfabrieken en een grote verscheidenheid aan struiken en bomen.

De Dommel

Wandeling over het Dommelpad in Eindhoven bij de Dommel
Wandeling over het Dommelpad in Eindhoven bij de Dommel

Het is niet bekend wanneer de naam “Dommel” ontstond. In het begin van achtste eeuw maakt Bisschop Willibrord melding van de rivier  “Duthmala”. Dom, dud of duth stamt mogelijk af van dutten of dodde wat riet (lisdodde) betekent. Het tweede element, -mel stamt van het Oudnederlandse mala, wat dal of laagte betekent. De Dommel was ooit een belangrijke rivier. In de Romeinse tijd werd er waarschijnlijk op gevaren. Vermoedelijk stroomde de rivier vroeger sneller en was ze dieper uitgesneden in het landschap. Dit veranderde toen de mens ingreep en de oeverbossen kapte om daar hooilanden van te maken. Dit proces was omstreeks 1450 afgerond. Zand kreeg vrij spel en hier en daar werd de rivier daardoor afgesneden en vormden zich stroomversnellingen. Daardoor ging de rivier meanderen. Ook overstromingen kwamen voor, mede door de bouw van watermolens, waartoe immers het water opgestuwd moest worden. Dit gaf aanleiding tot veel conflicten omtrent het maximaal toegestane waterpeil. In 1863 werd Waterschap De Dommel opgericht, in het bijzonder om de wateroverlast te beperken. In de 20e eeuw werden vele doornhagen vernietigd, daar prikkeldraad efficiënter was. De intensivering van de landbouw bracht kunstmest en intensieve veehouderij, dus ook dierlijke mest, waardoor het water van de Dommel zeer voedselrijk werd. Dit werd nog verergerd door de sterke verstedelijking, waardoor de hoeveelheid afvalwater uit huishoudens en industrie steeds toenam. Tot 1950 had zelfs een stad als Eindhoven geen waterzuiveringsinstallatie. Het Dommelwater was buitengewoon smerig, maar in 1963 werd een grote waterzuiveringsinstallatie in Eindhoven geopend, en door transportleidingen zijn daarop ook een groot aantal plaatsen in de regio aangesloten. De zuiveringsinstallatie werd voortdurend uitgebreid.

Nederwetten

Wandeling over het Dommelpad in Eindhoven

Het dorp Nederwetten ontstond in de twaalfde eeuw ten zuiden van de priorij. Het is het jongste dorp van de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten.

De rechten over de kerk van Nederwetten kwamen toe aan de priorij. De eerste parochiekerk, de Sint-Lambertuskerk werd omstreeks 1250 gebouwd. In de 15e eeuw werd aan de Kerkhoef een nieuwe dorpskerk in de stijl van de Kempense gotiek gebouwd. Deze was van 1650 tot 1700 in gebruik bij de protestanten, en van 1756 tot 1791 als raadkamer. In 1797 werd de kerk teruggegeven aan de katholieken, die van 1717 tot 1797 van een schuurkerkje gebruik maakten. De kerk aan de Dommel werd in 1898 is afgebroken. De toren is echter tot op heden blijven staan. De nieuwe Lambertuskerk was een neo-romano-gotische kruisbasiliek naar een ontwerp van E. Corbey. Zij werd in 1894-1895 in het huidige centrum van het dorp gebouwd. Sedert 1980 had Nederwetten geen eigen pastoor meer, maar wordt bediend vanuit Gerwen. In 2006 ging Nederwetten met de parochies in Gerwen en Nuenen op in één pastorale eenheid, die in 2013 als Heilig-Kruisparochie verderging.

De Oude Toren

Wandeling over het Dommelpad in Eindhoven bij Opwetten
Wandeling over het Dommelpad in Eindhoven bij Opwetten

De Oude Toren is een losstaande toren die zich bevindt aan Kerkhoef 16 te Nederwetten. Vermoedelijk lag de oude kern van Nederwetten dicht bij de Dommel.

De eerste parochiekerk, de Sint-Lambertuskerk werd waarschijnlijk omstreeks 1250 gebouwd, maar de eerste documenten aangaande een zelfstandige parochie stammen uit de 14e eeuw. De rechten van de kerk lagen bij de Priorij Hooidonk. In de 15e eeuw werd aan de Kerkhoef een nieuwe dorpskerk in de stijl van de Kempense gotiek gebouwd. Deze was van 1650 tot 1700 in gebruik bij de protestanten, en van 1756 tot 1791 als raadkamer. In 1797 werd de kerk teruggegeven aan de katholieken, die van 1717 tot 1797 van een schuurkerkje gebruik maakten. De kerk aan de Dommel werd in 1898 is afgebroken. In het centrum van Nederwetten was inmiddels de nieuwe Sint-Lambertuskerk gereedgekomen. De toren bleef echter behouden en werd geconserveerd. Deze staat te midden van een groepje boerderijen op enkele honderden meters ten westen van het huidige centrum van Nederwetten.

GA NAAR DE KAART

Leave a Reply

Close Menu
CHOOSE YOUR LANGUAGE