Kikkerpad – Rijkevoort – Wandelen door het gevarieerde landschap

De route op de prachtige lentedag is weer zo’n mooi lokaal initiatief voor een kleine rondwandeling rond een Brabants dorp. Samenwerking met verschillende  grondeigenaren, Staatsbosbeheer, Brabants Landschap en het Waterschap Aa en Maas heeft een route tot stand gebracht over akkers, zandpaden, een bosgebied, langs sloten en door een ecologische verbindingszone.

Van oorsprong is Rijkevoort een agrarische ontginningsnederzetting die gesticht werd vanuit Beugen. De omgeving was aanvankelijk moerassig. Veldnamen als: Walsertse Broek, Papenvoortse Broek, Laageindse Broek, Hoogeindse Broek en Rijkevoortse Broek herinneren hier aan. Het betreft relatief laaggelegen gebieden ten oosten van de hogergelegen Peel. De oudste vermelding van de naam Rijkevoort is van 1487. De naam bestaat uit twee delen: rijk en voort. Het tweede deel betekent doorwaadbare plaats. De betekenis van het eerste deel is wat minder duidelijk, maar waarschijnlijk is rijk een variant van rijt (ook gespeld als riet of ride). Dat woord betekent (natuurlijke) waterloop of klein beekje. Rijkevoort is dan een nederzetting bij de plek waar een stroompje overgestoken kon worden. Rijke kan ook verband houden met een 1418 genoemde vrouw Rycke die samen met haar man een rente opdraagt uit een stuk land dat blijkens latere hand in ‘Ryckevoert ‘ ligt.

De Sint Anthonisloop, een gekanaliseerde zijtak van de Lage Raam, loopt door het centrum van het dorp. Ten zuiden van het dorp stroomt de Lage Raam. Deze waterlopen verzorgen de afwatering van de voormalige broekgebieden die alle ontgonnen zijn tot landbouwgebied op een paar stroken geboomte langs de waterlopen na.

De bemaming ‘voort’ in de plaatsnaam Rijkevoort komt van een doorwaadbare plaats in een beekje. Rondom zo’n plek aan het water treft men verschillende dieren aan. Één van de belangrijkste en opvallendste is de kikker, hier in de streek ook wel bellebloazer genoemd. De kikker heft het water nodig om in voortplantingstijd eieren af te zetten. Daarna doorgaat hij verschillende fases. Van ei naar dikkop en uiteindelijk tot volwassen kikker. Een dier dat zich aan veel omgevingen kan aanpassen, zowel op het land als in het water.

De kikker staat symbool voor de inwoners van Rijkevoort, want net als de kikker hebben ook zij het goed naar hun zin bij deze doorwaadbare plaats aan het water De kikker en Rijkevoort zijn daarom onafscheidelijk met elkaar verbonden. Toepasselijk is daarom voor dit pad de naam kikkerpad gekozen.

De streek ten zuiden van Rijkevoort was vroeger eigendom van Jonkheer Sasse van Ysselt wonende te Boxmeer. Vandaar dat dit stukje overgebleven bos ook het Sassekamp wordt genoemd. Al lang geleden zijn deze hakhoutbossen ontstaan. Zo’n houtwal was dikwijls begrensd door een of twee sloten. Hier in de streek werd dat een rabat genoemd. Op het rabat was gemengd loofhout geplant, het grootste gedeelte van de beplanting bestond echter uit zomereik.

De Lage Raam is door de provincie en het waterschap aangewezen als ecologische verbindingszone. Deze verbindingszone zorgt voor de verbinding van diverse bosopstanden langs de waterloop en van grotere natuurkernen Brestbosch, Ullingse Bergen, Molenheide, Landgoed Tongelaar en bestaat uit houtwallen en poelen.

Er zijn enkele bijzondere amfibie-soorten en vissen gespot zoals de kamsalamander, Bermpje en kleine modderkruiper. Over een lengre van 4,1 km. zijn tien poelen aangelegd. Door het aanleggen van zulke poelen wordt het verspreidingsgebied van eerder genoemde amfibieën en vissen vergroot. De leefomgeving van met name de kamsalamander is ook erg gunstig voor de das en struweelvogels, maar ook voor insecten zoals libellen, de kleine ijsvogelvlinder en bruine eikepage die hier in het gebied gezien zijn.