Skip to main content
search

IVN-wandeling Coudewater – Wandelen over landgoed en voormalig psychiatrische inrichting

By 29 januari 2021februari 20th, 20220-5 KM, IVN-wandeling, Noord-Brabant
KIJK ROND BIJ

COUDEWATER

Coudewater, de Grote Wetering en imposante bomen

Coudewater is van oudsher een landgoed en nu kun je er prachtig wandelen in een gebied met veel natuur en mooie wandelpaden. Daarom heeft het IVN hier een wandeling uitgezet langs prachtige historische gebouwen van de voormalige psychiatrische inrichting op een terrein waar de prachtigste oude bomen staan, van suikeresdoorn tot honingboom.

Coudewater, of Koudewater, Couwater of Mariënwater, was een dubbelabdij van de orde der Birgittinessen en Birgittijnen. Het was het eerste klooster van deze orde in de Nederlanden en werd in 1434 gesticht door Milla van Kampen en Peter de Gorter. Vanaf 1713 is het een landgoed en in 1870 werd het landgoed verkocht aan een stichting en werd er een psychiatrische inrichting gevestigd. Na een eerdere fusie met Huize Padua worden de psychiatrische functies afgebouwd. In 2019 werd het terrein verkocht aan een projectontwikkelaar en binnenkort worden er woningen gebouwd.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Zo dicht bij Den Bosch en het geluid op de achtergrond van de snelweg A59 is er veel rust op het mooie terrein van Coudewater. Historische gebouwen en een begraafplaats waar veel leed onder de grond zal liggen. En op het terrein opvallend veel oude imposante bomen, de een nog mooier dan de andere. Het is een leuke korte wandeling weg van de hectiek en de geborgenheid van het oude landgoed.

IJskelder

De ijskelder is een diepe en goed geïsoleerde kelder waar in de winter ijs werd opgeslagen. Vroeger werd de ijskelder voor huishoudelijke zaken gebruikt zoals wij nu een koelkast gebruiken. Nu is de ijskelder een plek waar vleermuizen verblijven.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Voormalige doktersvilla

Langs de villa, die gebouwd is in 1874, staan drie platanen met een geschatte leeftijd van 140 jaar.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater
IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Hoofd Technische Dienst

Op de weg die vroeger rechtstreeks naar Berlicum liep, staat een twee-onder-een-kap woning en nu gemeentelijk monument. Vroeger woonden hier het hoofd van de technische dienst en een timmerman met hun gezinnen.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Het bakkertje

Aanvankelijk was dit gebouw een tramstation voor de stoomtram die hier liep. Later werd het een bakkerij met ook een functie als lunchroon. Familie van patiënten ging er vaak naar toe om er koffie te drinken en een broodje te eten.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Help, de dokter verzuipt

Hier aan de Grote Wetering werd de scene opgenomen waarbij de dokter dreigt te verdrinken in de film uit 1974. Het scenario van de film is gebaseerd uit de gelijknamige Brabantse streekroman uit 1968 van de Nederlandse schrijver Toon Kortooms.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Huize de Loofert

Het rijksmonument dateert uit 1903 en is opgetrokken in neorenaissance stijl. Aanvankelijk sliepen en werkten de Broeders van het Instituur voor Goede Werken hier. Zij verzorgden de mannelijke patiënten en ten gevolge van een conflict met de leiding verlieten zij Coudewater in 1919 waarna de Zuster van Barmhartigheid het paviljoen betrokken. Momenteel is het pand een kantoor.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Heilige Birgitta van Zweden

Het is het beeld van de Heilige Birgitta van Zweden, de grondlegster van de kloosterorde van Birgittinessen en Birgittijnen. In navolging van haar werd door Milla van Kampen de dubbelabdij van Coudewater opgericht in 1434.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Oude Hoofdgebouw

Het hoofdgebouw is het oorspronkelijke klooster uit 1434 en is herhaaldelijk gerenoveerd. Het blijkt onderdelen te bevatten uit 1512. De functie van het gebouw is in de loop der eeuwen vaak veranderd van klooster naar kantoor en museum.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Huize de Wetering

Het pand is een rijksmonument en werd in 1882 gebouwd in Chaletstijl als woonhuis van de toenmalige directeur van Coudewater. De woning werd later paviljoen voor patiënten en wordt nu als kantoor gebruikt.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Begraafplaats

Het was vroeger de gewoonte dat patiënten, religieuzen en dokters die overleden, hier op de begraafplaats werden begraven. Dit is doorgegaan tot 1990. Het kerkhof kent verschillende afdelingen. De zusters en broeders liggen apart achter een haag. De armlastige patiënten liggen links en delen met zijn tweeën één kruisje. De welgestelden en de dokters liggen rechts met duidelijk wat duurdere grafstenen.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater
IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Piramide

Het kunstwerk in de vorm van een begroeide piramide met een glazen dak wordt ‘Onderdak’ genoemd. In het donker is de top te zien als een zwevende hoed.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

Mariakapel

De Mariakapel is een mooi en sfeervol kapelletje, sinds 2015 niet meer in gebruik voor de toenmalige bewoners van Coudewater. In opdracht van het bestuur van Coudewater bouwde de uit Haarlem afkomstige architect Jos Bekkers tussen 1938 en 1940 het kloostercomplex in een Traditionalistische stijl met elementen van het Zakelijk Expressionisme en de Neo-Gotiek.

IVN-wandeling over landgoed Coudewater

2 Comments

Leave a Reply

Close Menu
CHOOSE YOUR LANGUAGE